Yabancılardan aba altından sopa

Yabancı yatırımcılar, Türkiye'de işlem yaptıkları kurumlar aracılığı ile hükümetin kritik üç bakanına bir mektup yolladı ve uyardı: "Sıfır vergiden yararlanmak isteyen yatırımcılar için mukimlik belgesi zorunluluğunu kaldırmazsanız piyasalar karışacak".

Yabancı yatırımcılar Türkiye'de işlem yaptıkları kurumlar aracılığı ile hükümete sıfır vergiden yararlanmak isteyen yatırımcılar için mukimlik belgesi (ikametgah belgesi) zorunluluğunu kaldırmazsanız yabancılar piyasalardan kaçacak" mesajı gönderdi. Geçen yıl başında yerli-yabancı yatırımcılara getirilen yüzde 15 stopaj 9 Mayıs'taki piyasalarda yaşanan dalgalanmanın ardından, yabancıların baskısı üzerine sıfırlanmıştı. Yerliler için ise vergi yüzde 10'a düşürülmüştü. Yabancı yatırımcıya sıfırlama da yetmedi bu kez de yabancılar "mukimlik belgesi vermeyelim onun yerine kuruluş belgesi' getirelim" talebini Maliye'ye götürdü.

1- Hazine ihalelerine ilgi düşecek, faiz yükselecek

Yabancı işlemlerine aracılık eden bazı aracı kurumlar 8 Ocak'ta Başbakan Yardımcısı Abdüllatif Şener, Bakan Kemal Unakıtan ve Ali Babacan'a bir mektup göndererek, "Yabancılar mukimlik belgesi yerine kuruluş belgesi gibi belgeler getirsin, siz de denetimlerinizi artırın" önerisini sunulurken, yabancı yatırımcıların şu mesajlarını ilettiler: "Gelir İdaresi'nin 31 Ağustos 2006 tarihinde yayınladığı tebliğ ile yabancı yatırımcıların finansal araçlardan elde ettikleri kazançlara yüzde 0 vergi uygulanabilmesi için 1 Ocak 2007'de tarihinden itibaren mükimlik belgesi ibrazı şartı konulmuştur.

Ancak Gelir İdaresi'nin yabancılardan istediği mükimlik belgesini Türkiye'de yatırımı olan gerçek yabancı yatırımcıların yüzde 80'i getirememektedir. Söz konusu fonlar bugünlerde yüzde 10'luk stopajı ödememek için varlıklarını aynen bu yılın başında olduğu gibi SWAP ürünü sunan 3-5 uluslararası yatırım bankasına transfer ediyorlar.

Eğer bu belgenin getirilme zorunluluğunu kaldırmazsanız hızla artacak SWAP'lar nedeniyle piyasalarımız yurtdışına taşınacak, likidite daralacak, Hazine ihalelerine ilgi düşecek, ülkemizin risk primi yükselecek, hisse fiyatları düşecek, faizler yükselecek!" Mukimlik belgesi yüzünden piyasalarda havanın tersine dönebileceği mesajı veren söz konusu aracı kurumlar yaratılan ortamın yabancı yatırım bankaları lehine rekabet avantajı sağladığına da dikkat çektiler.

2- Kurumlar vergisi düşer pazar payımızı kaybederiz

Hükümetin üç kilit bakanına gönderilen mesajda şu ifadeler dikkat çekti: "Yerli aracı kurumlar, yabancı yatırım bankalarına vergi düzenlemelerinin yabancı kurumlar lehine yarattığı haksız rekabet ortamı nedeniyle ciddi pazar payı kaybedecekler. Bu nedenle devletimizin banka ve aracı kurumlardan aldığı kurumlar vergisi düşecek." Maliye Bakanı Kemal Unakıtan ve Devlet Bakanı Ali Babacan yabancı sermayenin çıkışa geçmesine karşı ilk önlem paketini 22 Haziran 2006'da bir basın toplantısı ile kamuoyuna duyurmuştu.Yabancılar için sıfırlanan vergi Türkler için yüzde 10'a düşürülünce piyasada "Yabancıya kapitülasyon verildi" yorumuna neden olmuştu.

3- Piyasalar izlenemez ve gözlenemez hale gelecek

Yabancıdan mukimlik belgesi istenmesinde ısrarcı olunması halinde ortaya çıkacak tabloya ilişkin yerli aracıların iddiası ise şöyle: "Türk piyasalarındaki işlem hacmi Londra'ya kayacak; piyasalardan alınan sinyaller tüm mali piyasaların kontrolü 3-4 yabancı yatırım bankasının elinde kalacağından artık gözlenemez olacak."

Mukimlik belgesi nedir?

Tüzel kişilerin aldığı ticari iş merkezlerinden birinin Türkiye'de olduğunu kanıtlayan ikametgâh belgesine, mukimlik belgesi deniliyor. 2007 yılı başından itibaren sıfır vergiden yararlanmak isteyen yabancı yatırımcıların bu belgeyi Gelir İdaresi Başkanlığı'na sunmaları gerekiyor.

Yavuz Barlas/Sabah