Uzel'in patronu ilk kez konuştu

Songül Hatısaru'nun röportajı

Uzel Holding 800 milyon dolar ciro gerçekleştiren, kökleri 1878'li yıllara kadar giden bir grup. Türkiye'nin en büyük traktör ve tarım makinaları üreticilerinden Uzel Grubu'nun başındaki Önder Uzel, basında görünmekten hoşlanmayan, pek röportaj yapmayan bir işadamı.

Aile, bestekar baba Ahmet Uzel'in ölümünün ardından miras kavgalarıyla gündeme geldi.
Anne Türkan Uzel ve kızkardeş Şafak Kibar, Önder Uzel'in hisselerini ele geçirdiği, kardeş Serdar Uzel ise yetkisiz bir şekilde Uzel Holding'in iştiraki Uzel Makine'deki yüzde 83'lik hissesini Hollanda'daki Uzel Agri'ye aktardığı iddiasıyla dava açmış durumda. Önder Uzel, bu iddialarla ilgili olarak "Olur mu öyle şey" diyor.

Padişaha fayton sattı

Uzel Holding, aile içi anlaşmazlıklar sürerken bir yandan da atılım içinde.
Şirket Massey Ferguson'la yıllardır sürdürdüğü lisansörlük anlaşmasını, marka anlaşmasına dönüştürüp kendi markası 'Uzel'le traktör üretmeye başladı. Uzel fotoğraf çekimine izin vermediği, fabrika içinde gizli bir bölümde korunan Türk malı traktörü sadece görmemize izin verirken, "Silver'ı Türk halkı sevecek" diyor.

Uzel grubu traktör işine fayton üreterek başlamış. Aile 1878'li yıllarda Bulgaristan'daki fabrikadan, Osmanlı sarayına da traktör satmış. Padişahlara, paşalara fayton satan grup 1937'den beri Türk çiftçisine traktör satıyor.
Uzel Holding aynı zamanda Gloria Jeans kafelerinin Avrupadaki bazı ülkelerinin lisansörü. Yanı sıra ABD'deki 'Century 21' adlı en büyük emlak firmasının da Türkiye distribütörü. Önder Uzel ile grubu konuştuk.

Yıllardır Massey Ferguson markayla satıyordunuz. Uzel marka nereden çıktı?

Bizim Massey Ferguson'la çok değerli bir ilişkimiz var. Dedik ki siz daha çok gelir yarattığınız 6 ve 8 silindire odaklanın, 3 - 4 silindirlide size yine traktör yapalım ama 3 - 4 silindirlinin gelişmesini biz yapalım. Massey Ferguson ismini kullanalım ama kısmen de kendi markamızla pazara çıkalım istedik. Bu vizyonla marka anlaşmasına döndük. Böylece artık teknoloji parası ödemeyeceğiz, sadece marka parası ödeyeceğiz.
Uzel markası traktörlerle yılbaşında çıkıyoruz. Önümüzdeki yıl 20 bin Uzel traktör üreteceğiz.

Uzel Makine'nın yüzde 83 hissesinin devri için aile yetkisizlik gerekçesiyle dava açtı...
Yetkisiz işlem olur mu, buna inanmak mümkün mü? Bizim aslında senelerdir yapmak istediğimiz bir şeydi. Amacımız Hollanda'daki şirketi halka açmak.

Grupla ilgili kararları siz mi alıyorsunuz? Ailenin diğer üyeleri süreçte yer alıyor mu?
Oldukça kurumsal bir yapı var. Yönetim kurulu kararları alıyor. Yönetim kurulu başkanı benim. 92 - 93'ten itibaren, yani babamın hastalanmasının ardından, geleneksel olarak işletmede sorumluluğu ben üstlendim. Buradan aile adına kararları benim verdiğim sonucu çıkmaz.

Rami'deki arsayı satacaktınız?
Burayı değerlendirmek yönünde bir kararımız var. Çok şehir içinde kaldık. Üzerinde üretim yapmak için değerli bir arsa halini aldı. Doğru bir alıcı, doğru şartlarda gelirse olur. Yabancılardan, Türklerden ciddi teklifler var elimizde. Hollandalılar ilgileniyor.

'Davalar bitsin, sağduyu hâkim olur'

Aile üyeleri ile görüşüyor musunuz?
Bu davalar geçsin ilişkiler normale döner. Ondan sonra aile üyelerinin daha sağduyulu düşüneceklerine inanıyorum. Mahkemeler bitince daha sağlıklı konuşma ortamı oluşacaktır. Sonuçta bir araya gelinecektir. Aile içinde kendimi hiçbir rolde görmüyorum. Kardeşlerden biriyim. İşimi yapıyorum, şirketin büyümesine çalışıyorum. Şirketle oynamamak lazım. Bizim derdimiz aslında 2001 krizinde başlıyor. Maalesef aileye anlatmakta güçlük çektim. 2001 krizine yatırımda yakalandık. Ciro 96 milyon dolara düşerken, borç 80 milyon dolara fırlamıştı. Ayağı kalktık, bugünlere geldik. Aile üyeleri, 'Efendim Yapı Kredi Plaza'daki ofis satılmış' diyor. Satmak zorundaydık o dönem. 'Niye sattınız, zarara uğrattınız şirketi.' Benim ve yönetim kurulu üyeleri hakkında dava açıldı.

Hollywood yıldızları Uzel'in otelinde

Hırvatistan'daki otelinizde Madonna kalmış. Türkiye'de böyle bir yatırım düşünür müsünüz?
Hırvatistan'da butik bir otelimiz var. Kardeşim Serdar Bey bakıyordu. Dünyanın en iyi otelleri arasında. 19 odalı butik bir otel. Dubrovnik'te çok eski bir şehir vardır. 1500'lerden itibaren yapısı hiç değişmemiş. Buradaki tek otel, böyle bir otele de bir daha izin vermiyorlar. Çok hoş, biblo gibi duran bir yer. Servis çok lüks. Öyle ki yemek mönüsü dahi yok, canınız ne arzu ederse mutlaka temin ediliyor. Servisi nerede isterseniz, teknede, köyün orta yerinde. Her şey kişiye özel. Gecesi de ona göre biraz yüksek olan bir otel.

Yolu Hırvatistan'dan geçen bütün ünlü isimler burada konakladı. Hatırladıklarım Tom Cruise, Sean Connery, Madonna. Oteli 2002'de aldık, ismi The Pucic Palace. Eylülde Rus işadamı İgor Abramoviç bekleniyor. Somerset dük ve düşesi gibi asilzadeler bekleniyor. Konaklayan diğer ünlüler ise Katar Prensi ve heyeti, baba Bush'un yardımcısı Dan Quayle, İngiliz aktör Christopher Walken, aktris Emily Watson, Aliyev, Belçika ve Sırbıstan başbakanları.

 Polonya'da 'yabancı olmak'ı anladım

Polonya'daki fabrikayı alınca bizde olduğu gibi tepkilerle karşılaştınız mı?

Polonya'da satın alma sürecinde olduğumuz Ursus, devlet firması. Sektörümüzde isim olarak çok iyi bir firma. Bizim firma olarak bu işi yapacağımıza kanaat getirip bunu devlet nezdinde onaylamaları gurur verici.
Polonyalıların tepkisi çok dostane değildi başlarda. Hırvatistan'da da benzer bir tecrübemiz olmuştu. Hırvatlar da yabancı sermayeye açık olmayan, hele hele Türk sermayesine hiç alışık olmayan bir ülke. Şu anda ise Hırvatistan'da çok sevilen, el üstünde tutulan bir grup olduk.

Polonya da gerek yabancı sermaye gerek Türklere uzak bir ülke. Ursus gibi bir firmanın satışı gündemdeyken özellikle seçim döneminde provakasyonlar olabilirdi. Polonya basınını, yetkilileri davet edip fabrikamızı gösterdik. Bu tür satın almalarda aynı zamanda toplumla birleşme planı yapılmasının şart olduğunu düşünüyorum.

Rakamlarla ne kadarlık varlığa sahip bir grupsunuz?
Bizim geçen yılki ciromuz 640 milyon dolardı. Bu yılki bütçemiz 820 milyon dolar. Önümüzdeki yıl 1 milyar dolar civarında bir ciroyu yakalamayı düşünüyoruz.

Milliyet