Piyasalarda gün sonu değerlendirmesi
Anadolu Grubu Fon Müdürü Tuğban Aksoy, yurtiçi ve yurtdışı piyasaları yorumladı. Aksoy'un finans ve ihracata yönelik değerlendirmesi..
Bankacılık sektörünün toplam aktifleri Haziran sonunda geçen yılın aynı döneminde göre YTL bazında % 23 artarak 337 milyar YTL, $ bazında % 36 artarak 253 milyar $ oldu.
Türkiye Bankalar Birliği (TBB)’nin hazırladığı rapora göre Mart 2005 itibariyle % 72 olan toplam aktiflerin gayri safi milli hasılaya oranının Haziran 2005 itibariyle % 74 düzeyinde olduğu tahmin ediliyor.
Raporda sektörün toplam bilançosunun 2005 yılının ilk yarısında 30.8 milyar YTL arttığı belirtildi ve bu artışın % 53’ünün mevduattan, % 33’ünün mevduat dışı kaynaklardan sağlandığı ifade edilerek, sağlanan kaynakların % 72’si kredilere, % 25’i menkul değerler cüzdanına ayrıldığı, likit aktiflerdeki artışın sınırlı kalırken, diğer aktiflerin gerilediği belirtildi.
Rapora göre bankacılık sektörünün toplam bilançosu, 2005 yılının ikinci çeyreğinde 23.5 milyar YTL artış kaydederken, bu artışın % 65’i mevduattan; % 31’i mevduat dışı kaynaklardan, kalanı diğer pasiflerden geldi. Sağlanan kaynakların % 59’u kredilere, % 36’sı likit aktiflere ayrıldı.
TBB’nin Türk bankacılık sistemini değerlendirdiği Haziran 2005 dönemine ait raporuna göre yerli ve yabancıların para talebindeki artışın devam etmesiyle para tabanı 2004 sonuna göre % 33 artışla enflasyonun üzerinde büyüme kaydetti.
Türkiye'nin IMF destekli olarak enflasyonla mücadele ve yapısal reformları içeren stand-by anlaşmasını 2005-2007 dönemine uzatması, parasal istikrarı gözeten para politikası ve kamu kesimi borçlanma gereksinimini azaltmayı amaçlayan maliye politikasının sürdürülme eğiliminin yanı sıra AB'nin üyelik müzakerelerine başlamak üzere 3 Ekim 2005 tarihine gün vermesi, gelişmekte olan ülkeler arasında halâ cazip reel faiz seviyesi yabancı kaynak girişlerinin sürmesine neden oluyor.
TBB raporunun genel değerlendirme bölümünde, yabancı yatırımcıların 2003 yılından itibaren gözlenen, finansal sektöre ve reel sektöre olan doğrudan yatırım tercihlerindeki artışın somut yatırım kararlarına dönüştüğü, bankacılık sisteminde yabancı sermayenin payının artma eğiliminde olduğu belirtildi. Özelleştirmenin hız kazanmasıyla birlikte yabancı yatırımcıların reel sektöre doğrudan yatırımlarında da artış başladığı kaydedildi.
Sistemin verilerine göre TL mevduat, repo ve yatırım fonlarından oluşan para talebinin gayri safi milli hasılaya (GSMH) oranının geçen yılın aynı dönemine ve 2004 sonuna göre yaklaşık 3 puan artarak % 33 olduğu ifade edildi.
Raporda, YTL’nin başlıca yabancı paralar karşısında değer kazanmasının da etkisiyle yabancı para mevduatın YTL karşılığının GSMH oranının % 16‘ya gerilediği belirtildi.
Rapora göre banka dışı kesimden, yerleşiklerin kamu kağıtlarına olan talebi nominal olarak aynı düzeyde kalırken yerleşik olmayanların talebinde artış görüldü. Banka dışı kesimlerden yerleşiklerin portföylerindeki kamu kağıtları stokunun GSMH'ya oranı % 14, yerleşiklerin elindeki kamu kağıdı stoku ise % 5 seviyesinde.
TBB, TL mevduat talebinin enflasyonun üzerinde, 2004 sonuna göre % 18 oranında, arttığını kaydettiği raporunda yabancı para mevduatın toplam mevduat içindeki payının ise % 45'ten % 40'a düştüğünü açıkladı.
Krediler yıl sonuna göre % 21 oranında arttı ve Haziran verilerine göre YTL cinsinden krediler toplam kredilerin % 67’sini oluşturuyor. Kredilerin toplam mevduata oranı geçen yılın aynı dönemine göre 8 puan, yıl sonuna göre 7 puan artarak % 59’a yükseldi.
TBB Haziran 2005 itibariyle