Çalık'ın kazandığı Albtelecom ihalesini meclis iptal etti

Çalık Enerji ve Türk Telekom konsorsiyumunun mayıs ayında kazandığı, Arnavutluk'un milli telekom şirketi Albtelecom'un ihalesi seçimleri kazanarak başa gelen Demokratik Parti tarafından iptal edildi. Seçimlerden önce, Sosyalist Parti tarafından açılan ihale ile ilgili olarak Arnavutluk'un yeni Ekonomi Bakanı Genc Ruli parlamentoda yaptığı açıklamada, bu özelleştirmenin şu anki haliyle kabul edilmesi durumunda Arnavutluk'a hiçbir şey kazandırmayacağını söyledi. Ruli sözlerine şu şekilde devam etti:

"Bu anlaşma yeterince şeffaf değildi ve bazı kuşkularımız vardı. Türk alıcı, tanımadığımız bir şirket ve biraz şüpheli, ayrıca telekomünikasyon sektöründe de hiçbir deneyimi yok. Bu nedenle bu şirketin stratejik bir yatırımı hedeflediğinden emin değiliz". Bu görüşe itiraz eden Sosyalist Parti üyeleri ise ihale sürecinin Dünya Bankası ve İtalyan danışmanlar tarafından gözlendiğini belirtti. Albtelecom özelleştirmesiyle 12 grubun ilgilenmesine rağmen sadece Çalık ve Türk Telekom konsorsiyumunun ihaleye katılması yolsuzluk iddialarının temel nedeni olarak gösteriliyor. Türk konsorsiyumu Albtelecom hisselerinin yüzde 76'lık bölümü için 120 milyon euro önermişti ve beş yıl içerisinde de toplam 100 milyon euroluk yatırım taahüdünde bulunmuştu. Seçimlerden önce iktidarda olan Sosyalist Parti lideri Fatos Nano, bu anlaşmayı 1997 yılından beri iktidarda olan Sosyalist Parti'nin en büyük başarılarından birisi olarak kabul ediyordu. Yeni hükümet lideri Başbakan Sali Berişa ise anlaşmaya başından beri karşı çıkmaktaydı.

Arnavutluk için büyük önem taşıyan ve daha önce 4 kez açılıp yolsuzluk şüpheleri yüzünden iptal edilen Albtelecom ihalesinin tekrar açılmasından önce kapsamlı bir soruşturmanın açılması gündemde. Ekonomi Bakanı Genc Ruli bu araştırma için itibarlı bir uluslararası şirket tutulana kadar ihalenin askıya alınmasını istedi. Yetkililerse gelişmelerin Arnavutluk için olumsuz olduğu yorumunu yapıyor ve özelleştirmelerin gecikmesinin uluslararası kuruluşları ve şirketleri düşündürdüğünü söylüyor. Arnavutluk'un tek sabit hat operatörü olan Albtelecom'un özelleştirilmesi sayesinde ülkeye tek seferde en büyük sermaye girişinin sağlanması bekleniyordu. Albtelecomun 2004 rakamlarına göre 235 bin üyesi bulunuyor ve şirketin yıllık geliri de 17 milyon euroyu buluyor. Bu özelleştirmeyle birlikte Arnavutluk hükümeti yeni kurulmuş ve henüz faaliyete geçmemiş olan GSM operatörü Eagle Mobile şirketini de satmayı planlıyordu. Uzmanların görüşüne göre bu ihaleye yabancı grupların temkinli yaklaşmasının esas nedeni ise hükümet politikalarının yeterince şeffaf olmaması ve ülkedeki yolsuzluk oranlarının çok yüksek olması.

Yaklaşık iki yıldır bu ihale için hazırlanan Çalık Enerji daha önce Türk Telekom'un özelleştirilmesinde de teklif veren gruplar arasındaydı. Ancak o ihalede de Türk Telekom'un yüzde 55'lik hissesini Saudi Oger grubuna kaptırmıştı. Çalık Grubu CEO'su Erdal Çelik, Arnavutluk seçimlerinde ihaleye karşı olan Demokratik Parti'nin başa geçmesine rağmen hisse devri sürecinin sorunsuz işlediğini belirtmiş ve ekim ayı içerisinde Albtelecom'un Çalık Grubuna devrinin tamamlanmasını beklediklerini söylemişti. Ancak Arnavutluk Parlamentosu'nun perşembe günkü oturumunda ihalenin iptali için oylama kararı alınmış ve 130 kişilik parlamentoda 62 milletvekili ihalenin iptali yönünde oy kullanmıştı.

Enis Şenerdem/Referans