Boyner: Kredi kartı bitti

Türkiye'de taksit kartın yaratıcısı olan işadamı Cem Boyner,  konuştu: "Üç aydır şoktayız... Müşterimiz kredi kartı kullanmıyor... Benetton'da yüzde 60 olan kartlı alışveriş oranı yüzde 40'a geriledi... Nakit kullanımı ise arttı... Bana göre, insanların kart limiti doldu... Kart faizi fahiş. Vatandaş bankalardan tüketici kredisi alıp nakit harcıyor."

Kart limitleri şişti, alışveriş hız kesti

Müşteriye 15 aya varan taksitler teklif eden hazır giyimciler şokta! Boyner: Kartlı alışveriş yüzde 60'tan 40'a düştü. Taviloğlu: Kartların limiti doldu.

Bankaların puanlar ve taksitlerle süsleyip, müşterinin peşinden koşarak dağıttığı kredi kartları, nakit karşısındaki gücünü yitiriyor. Gelecek bir yıldaki gelirini, 12 ay taksitle alışverişin cazibesine kapılarak bugünden harcayan, ya da otomobil ve konut kredisi alan tüketici, artık piyasanın taksit tekliflerine yüz vermiyor, "nakit alayım, kafam rahat olsun" diyor. Bu gözlem, Türkiye'nin 11 ilinde 20 Boyner, 8 outlet mağazası ile geniş bir tüketici kitlesine hitap eden Cem Boyner ve 40 mağazalı Mudo'nun patronu Mustafa Taviloğlu'na ait. Boyner Holding, Murahhas Azası Cem Boyner, "Üç aydır şoktayız, müşteri kredi kartı kullanmaya korkuyor" derken, Taviloğlu, "Limitler doldu, müşteri cepte varsa harcıyor. Cepteki de biterse, Allah korusun" diyor. Perakendecilerin yorumunu finansal veriler de destekliyor. Bankalararası Kart Merkezi (BKM) verilerine göre 2004'ün ilk yarısı ile ikinci yarısı arasındaki kredi kartı ciro artış yüzde 44 iken, 2005'in ilk yarısındaki artış yüzde 12'de kaldı. Bu, kriz yılları olan 2000-2001 dönemindeki yüzde 7'lik artıştan sonraki en düşük oran. Öte yandan kredi kartı borcunu ödemeyen ya da geciktirenlerin sayısı da patladı. 2004 yılında toplam 121 bin kişi kart ödemesini aksatırken bu sayı 2005'in ilk yarısında geçen yılı solladı ve 145 bine çıktı. Ve y i n e 2005'te konut kredileri patlama yaparak 7.2 milyar YTL'yi aştı. Uzun vadeli konut kredilerindeki artışa bakıldığında, halkın taksitten korkma nedeninin de anlaşıldığını söyleyen Cem Boyner, kendi grubunda ve sektörde gözlediklerini şöyle anlattı: "Kredi kartı kullanımının toplam alışveriş içindeki payı yüzde 60'dan yüzde 40'a düştü, yerini nakit aldı. Kesin ifadeler kullanmak yerine yorumlamaya çalışıyorum, şu sonuç çıkıyor: İnsanların kredi kartı limitleri doldu. Kedi kartı faizleri çok yüksek. Oysa tüketici ve konut kredilerinde ayda 1'lere düşen faizler konuşuluyor. Vatandaş tüketici kredisi alıp nakit harcasa daha avantajlı."

KAZA RİSKİ VAR
"İnsanlar kredi kartı kullanırken kaza yapabilir, en büyük risk bu" diyen Cem Boyner, "Oysa nakitte kaza riski yok, harcıyorsun o anda elinden çıkıyor" diye konuştu. Boyner, "Bu yıl dikkatliyiz. Çünkü plastik para, normal paranın 4 misli alışveriş yaptırır. Müşteri nakite yöneldikçe daha dikkatli harcayacak. 10 yıllık ev kredilerinden ötürü sektör 3 aylık bir şoktan çıktı. Mayıs-haziran-temmuz çok kötü. Daha iyi olacağımızı tahmin ediyorduk." diye konuştu.

Kartlı harcama oranı düşüyor

Bankalararası Kart Merkezi (BKM) Genel Müdürü Sertaç Özinal kredi kartı harcamalarında son 5 yılın verilerine bakıldığında artış hızında bir azalma olduğunu söyledi. Özinal, 2002'den başlayarak her altı aylık dönemde bir önceki döneme göre harcamaların yüzde 30'lar düzeyinde arttığını, son olarak da 2004 yılında ilk yarıdan ikinci yarıya yüzde 44'lük artış gözlendiğini belirterek, "Kredi kartı harcamasında artış hızının kesildiğini rahatça görebiliyoruz. 2005'in ilk yarısında artış hızı yüzde 12'ye düştü" diye konuştu. Yine BKM verilerine göre kredi kartını ödemeyenler ve geciktirenlerin sayısı da 2000 yılında 21 bin 812 iken 2001'de 1