Yeşil pasaport kimlere verilecek?

Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, ‘güvenilir’ şirketlere ihracat işlemlerinde bir tür ‘Yeşil Pasaport’ anlamına gelen ‘Yetkilendirilmiş Yükümlü’ belgesi verecek. Çalışmalara göre, toplam 7 bin şirket ve 70 bin işadamı bu belgeye sahip olabilecek.

İşaleminin uzun zamandır dile getirdiği ‘Yeşil Pasaport’ talebi ilk karşılığını buluyor. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, ‘güvenli’ şirketlere ihracat işlemlerinde bir tür ‘Yeşil Pasaport’ anlamına gelen ‘Yetkilendirilmiş Yükümlü’ belgeleri verecek. Belgeyle ilgili detayları ve uygulamayı Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayatı Yazıcı yarın yapacağı basın toplantısında açıklayacak. Bakanlık, tanıtım toplantısı için hazırlanan davetiyeyi de Yeşil Pasaport şeklinde yaptı.

Bakanlık, uygulamanın ihracatçılar için gümrüklerde VIP dönemini başlatacağını ve ‘Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsü’ sertifikası olanların, ‘Yeşil Pasaport’ haklarından yararlanacağını vurguluyor. Bakanlık üst düzey kaynakları, ticaretin kolaylaştırılarak daha güvenilir hale getirilmesini teminen ‘Yetkilendirilmiş Yükümlü’ statüsünün tanınması ve bu statüye bağlı olarak ihracatta yerinde gümrükleme ve izinli gönderici uygulamaları ile ayrıca yine ticaretin kolaylaştırılmasını teminen ortak transit uygulaması başlatılacağını belirtiyorlar.

Bu kapsamda, ‘Yetkilendirilmiş Yükümlü’ statüsüne sahip firmalar diğer firmalara göre daha imtiyazlı muamele görecek. Uygulamayla Türk firmalar başta ‘İhracatta yerinde gümrükleme’, ‘İzinli gönderici’ ve ‘Daha az ve öncelikli muayene’ kolaylıkları olmak üzere pek çok basitleştirilmiş ve hızlandırılmış usullere tabi olacak.

Güvenilir olmak ilk şart

İhracatçıya özel yeşil pasaport anlamına gelen sertifikalar, gümrük yükümlülüklerini yerine getiren, kayıt sistemi izlenebilir ve düzenli olan, mali yeterlilik, emniyet ve güvenlik standartlarına sahip bulunan, oto kontrolünü yapabilen, güvenilir firmalara verilecek. Bu belge, gümrük işlemlerinde büyük kolaylık ve imtiyaz tanıyan uluslararası bir statü olarak açıklanıyor.

İthalatçılar da yararlanacak

2013 yılında ilk aşamada Türk ihracatçıları ve taşıyıcılarına rahat bir nefes aldıracak olan bu uygulamanın, bu yıl içinde ithalatçıları da kapsayacak şekilde yaygınlaştırılacağı belirtiliyor. İmzalanacak karşılıklı ‘Tanıma anlaşmaları’ sayesinde Türk firmalarının diğer ülkelerde de imtiyazlı muamele görmelerinin sağlanması hedefleniyor.

46 ülkede tanınıyor

Buna göre söz konusu statü, başta AB üyesi ülkeler ve ABD olmak üzere dünyada 46 ülkede uluslararası arz zincirinin güvenliğinin sağlanması amacıyla ihracatçılara tanınıyor. Karşılıklı tanıma anlaşmalarının imzalanmasıyla, bir ülkede güvenilir kabul edilen işaramı diğer ülkede de güvenilir kabul ediliyor ve o ülkede de gümrük uygulamalarındaki kolaylıklardan faydalanabiliyor. Bu uygulama sayesinde ihracatçı ve taşıyıcı firmaların, gümrük işlemlerini kendi tesislerinden yapabilmelerine imkan tanınıyor. Böylece işalemine hem zaman ve hem de maliyet tasarrufu sağlanacak, öte yandan gümrüklerdeki iş yoğunluğunun da önüne geçilecek. Bakanlık uygulamanın, Türk firmalarının uluslararası piyasalarda daha çok tercih edilmesini ve böylece rekabet gücünün artmasına, ihracatın desteklenmesine de katkı sağlayacağını öngörüyor.

İlk etapta 1.000 işadamı 10 bin şirkete verilecek

Detayları yarın kamuoyuna açıklanacak uygulama kapsamında, toplamda 7 bin şirket ve 70 bin işadamına verilebileceği hesaplandı. Uygulamanın ilk etabında 1.000 civarında şirkete ve 10 bine yakın işadamına verilebileceği belirtiliyor. Hayali ihracat ve kaçakçılık gibi suçlarda adı geçen firmalar ise başvuru yapamayacak.

Gülümhan Gülten&Vatan