Sorun üretimde değil kaynakların dağılımında

Sorun üretimde değil kaynakların dağılımında

Ege Bölgesi geçtiğimiz günlerde aniden karardı. Yıllardır ilk kez görülen ve sabaha kadar süren büyük bir enterkonnekte elektrik iletim sistemi arızasıydı bu. Ancak olayın perde arkası hiç öyle değil.

Sorun üretimde değil kaynakların dağılımında
16px
24px
17.07.2006 00:00
ABONE OLgoogle

Turizm sezonunun en yoğun günlerinden birinde Brezilya ve Fransa arasındaki dünya kupası çeyrek finali maçı televizyonda naklen yayınlandı. Tam maç sırasında Ege Bölgesi aniden karardı. Yıllardır ilk kez görülen ve sabaha kadar süren büyük bir enterkonnekte elektrik iletim sistemi arızasıydı bu. Kesintinin Enka’nın işlettiği Bursa doğalgaz çevrim santralında meydana gelen bir teknik arızadan kaynaklandığı açıklandı. Ancak olayın perde arkası hiç öyle değil.

ÖZEL SEKTÖR NE İSTİYOR?

Elektrik üretiminin yaklaşık yüzde 12 ile 15 arasındaki bölümünü gerçekleştiren görece küçük doğalgaz türbinleri işleten otoprodüktörler, doğalgaza zam gelmesi ve elektrik üretiminden zarar etmeye başlamaları nedeniyle devletten doğalgaza indirim ve ayrıca teşvik istiyorlar. Bu isteklerini de toplu şalter indirip enterkonnekte elektrik iletim şebekesini çökerterek belirtiyorlar. Işin bir tarafında bunlar yer alırken diğer taraftan devletin yıllardan bu yana enerji sektöründeki plansızlığı ve koordineli bir vizyon sahibi olamayışı yatıyor. Yaşananlar işin uzmanı birçok kişi tarafından sorunun sadece başlangıcı ve öncü depremi olarak niteleniyor. Şayet köklü politika değişikliklerine gidilmezse Türkiye’yi daha da kötü günler bekliyor.

40 MİLYAR KWH NEREDE?

Aslına bakılırsa elektrik üretiminde şu an için bir sıkıntı bulunmuyor. 41 bin megawattlık kurulu üretim gücünün bulunduğu belirtilen Türkiye’de bu kurulu güç ile yıllık 200 milyar kilovatsaate yakın elektrik üretmek mümkün. Ancak bu kurulu güç ile geçtiğimiz yıl 160 milyar kilovatsaat elektrik üretilebilmiş. Yani arada tam 40 milyar kilovatsaatlik bir açık bulunuyor. Bunun birkaç farklı nedeni var. Türkiye’deki birçok termik santral bakımsızlık nedeniyle eksik kapasitede çalıştırılıyor. Santrallar özelleştirme kapsamında olduğu için devlet tarafından yatırım yapılmıyor.

OTOPRODÜKTÖR DE SATIYOR

İkinci önemli neden ise doğalgazda Rusya ile yapılan anlaşmalar. Bu anlaşmalar gereği tüketilmese de belli bir miktar doğalgaz almak zorunluluğu var. Ancak doğru projeksiyon yapılamaması nedeniyle Türkiye, ihtiyacının çok üstünde alım anlaşmaları yapmış. Bu gazı tüketmek için çevrim santralları kuran ve sektörü özelleştiren Türkiye’de kamu tarafından sektöre 5 yıldan bu yana

hiç yatırım yapılmadı. Ancak özel sektörün de arzu edilen yatırımları yapacak sermaye gücünün olmayışı sorun yaratıyor. Yap İşlet ve Yap-İşlet-Devret modellerinin yanı sıra kendi elektriğini üreten firmaların da elektrik satması kontrolü zorlaştırdı.

Sistem nasıl İşliyor

TÜRKİYE Elektrik İletim A.Ş. (TEİAŞ) planlarını yaparken, ikili anlaşmalar kapsamındaki elektrik alış-satışı, kamu santrallarının üretim durumu, Türkiye Elektrik Ticaret ve Taahhüt A.Ş. (TETAŞ) portföyündeki santralların durumu, barajlardaki su gelirleri, dağıtım bölgelerinin taleplerini vb. hususları dikkate alıyor. Kamu santrallarının yüklenmesinde, sistem dengesi ve maliyet hususları göz önünde bulunduruluyor.

Almanya’da rüzgar gücü 18 bin megavatt

BUGÜN doğalgaz santrallarının elektrik üretimi içindeki payı yüzde 42.1. Dünyada ise çok çeşitli bir yapı bulunuyor. Genellikle elektrik üretimi kaynaklara göre dengeli bir biçimde dağıtılmış. Rüzgar enerjisi dünyada hızla yayılırken Türkiye’de bu konuda yeterli yatırım yapılmı

E-Bülten Aboneliği
İş, Ekonomi ve Cemiyet hayatının özel gündemi Patronlar Dünyası'nda... Günlük E-Bülten'imize abone olun, Patronlar Dünyası ayrıcalıklarını yaşayın.
Patronlar Dünyası ile Bir Adım Önde