Nureddin Nebati'nin Aralık 2021'de hayata geçirdiği Kur Korumalı Mevduat uygulaması, 44 ay sonra sonlandırıldı

Lütfi Elvan'ın görevinden istifa etmesi üzerine Hazine ve Maliye Bakanlığı'na 2 Aralık 2021 tarihinde Nureddin Nebati atanmıştı. 

Nureddin Nebati göreve geldikten yaklaşık 3 hafta sonra, 21 Aralık 2021 tarihinde Kur Korumalı Mevduat (KKM) uygulaması hayata geçirildi. Ekonomi yönetimi, faizleri yükseltmeden kur kriziyle başa çıkmak için KKM uygulamasını başlattı. Hedef dolarizasyonun önüne geçerek insanların döviz yerine KKM’ye gelmesini sağlamaktı.

Kur Korumalı Mevduat sistemiyle kişilerin döviz mevduatlarını bozdurmaları veya mevcut TL mevduatlarını çeşitli vadelerle KKM hesabına geçirmeleri durumunda hesap açılış tarihi itibarıyla Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) döviz kuru üzerinden TL mevduatlar dövize sabitlenmiş oldu. Böylece kur artış riskinden korunmaları amaçlandı.

Vade sonunda kur artışı faiz gelirinden fazla ise fark Hazine ve TCMB tarafından karşılanacaktı. Böylece dövize olan talebin önlenmesi amaçlanmıştı. Kur Korumalı Mevduat (KKM), dolar kurunun 18 TL'yi aştığı bir dönemde ilan edildi. 2021 yılında enflasyon yüzde 36,08 olarak açıklanmış, politika faizi ise yüzde 14’e düşürülmüştü. TCMB Başkanı Şahap Kavcıoğlu'ydu. Haziran 2023'te ise Kavcıoğlu'nun yerine Hafize Gaye Erkan getirilmişti.

Kur Korumalı Mevduat sistemi, bütçeye getirdiği yükler nedeniyle muhalefet ve ekonomistler tarafından sık sık eleştirildi. 4 Haziran 2023 tarihinde ekonomi yönetimi değişti, Hazine ve Maliye Bakanı olarak Mehmet Şimşek atandı getirildi. Şimşek göreve geldikten sonra KKM'den çıkış mesajları verdi. 

Bakan Şimşek Ekim 2023'te "KKM'den aslında tabiri caizse çıkış başladı. MB'nin uygulamaya koyduğu tedbirler var. Rezerv birikimi devam ediyor. Mayıs ayından bu yana rezervlerde ciddi artış var. Dolayısıyla rezerv birikimi önemli, o devam edecek" demişti. 

Mehmet Şimşek, 12 Haziran 2025 tarihinde de "Kur korumalı mevduat muhtemelen sona erecek" demiş ve rezerv yeterliliği konusunda kaygı olmadığını belirtmişti. 

UYGULAMAYA SON VERİLDİĞİ RESMİ GAZETE'DE YAYIMLANDI

KKM ile ilgili beklenen karar Resmi Gazete'de yayımlandı. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) kararıyla, KKM uygulamasına 44 ay sonra son verildi. Kararla birlikte 23 Ağustos'tan itibaren KKM hesabı açılmayacak, önceki hesaplar da yenilenmeyecek.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'ndan konu hakkında yapılan açıklamada şöyle denildi: 

"TCMB, KKM hesap açma ve yenileme işlemlerinin (YUVAM hesapları hariç) 23 Ağustos 2025 tarihi itibarıyla sonlandırılmasına karar vermiştir. Bu tarih öncesinde açılmış hesapların vadeleri sona erdiğinde ilgili tebliğler yürürlükten kaldırılacaktır. Bu karar ile birlikte KKM’nin TL’ye geçişine ve yenilenmesine ilişkin toplam hedef kaldırılmıştır. Bu çerçevede zorunlu karşılık faiz ve komisyon düzenlemeleri gözden geçirilmiştir."

KKM’nin toplam bakiyesi 2023 Ağustos'ta 140 milyar doların üzerine çıkarak zirve yapmıştı. KKM hesaplarının toplam büyüklüğü yılbaşında 32,5 milyar dolar seviyesindeyken, bugün itibarıyla 11 milyar dolara kadar geriledi.

Merkez Bankası, 2025 yılı Para Politikası Metni'nde KKM'den çıkışı resmi bir hedef olarak açıklamış ve son dönemde yaptığı toplantılarda KKM'nin yakın zamanda sonlandırılacağını vurgulamıştı. Bu adım aynı zamanda makroihtiyati çerçevede önemli bir sadeleşme ile para politikasında daha öngörülebilir bir çerçeveye geçiş anlamına geliyor.

patronlardunyasi.com