Kur riskine dikkat edin

Merkez Bankası cari açığın finansmanı açısından önemli olan yabancıların portföy yatırımlarının ikiye katlanarak 30.8 milyar dolara ulaştığı belirtilerek, firmaların kur riskini iyi yönetmeleri gerektiği vurgulandı.

Merkez Bankası (MB), son günlerin önemli tartışma konusu cari açıkla ilgili iyimser bir yorum yaptı. Finansal İstikrar Raporu'ndaki değerlendirmeye göre MB, cari açıktan endişe edilmemesi için 4 neden saydı. Bunları dalgalı kur rejimi uygulaması, süregelen makroekonomik istikrar, artış eğilimini devam ettiren sermaye girişleri ve bunların giderek uzun vadeli yapıya kayması ile doğrudan yabancı yatırımların artış göstermesi olarak sıralayan banka tek rezervini ise özel kesimin artan yurtdışı borçlanmalarıyla ilgili koydu. Merkez Banaksı firmaların kur riskini etkin yönetmesi gerektiğini bildirdi.

Rakam artıyor, oran sabit
Raporda cari açığın finansmanında önemli bir kalem olan yabancıların portföy yatırımlarına değinilerek, bu rakamın 2004 yılı sonu itibarıyle geçen senenin aynı dönemine göre yaklaşık 13 milyar ABD doları tutarında bir artışla 30.4 milyar dolar olduğu belirtildi. Artışın 2005'te de devam ettiği ve Mart 2005 itibarıyle 38.8 milyar dolara ulaştığı ve Mayıs sonu itibarıyle 34.5 milyar dolar düzeyinde bulunduğu ifade edildi. Uluslararası Ödemeler Bankası'na (BIS) raporlama yapan değişik ülkelerin bankalarının sağladıkları fonların, gelişmekte olan ülkeler açısından önemli yurt dışı kaynaklardan biri olarak görüldüğü ifade edilen raporda, "Uluslararası bankaların Türkiye üzerindeki net alacakları miktar olarak bir artış eğilimi sergilese de GSYİH'ye oranı önemli bir değişiklik göstermemiştir" denildi.
Uluslararası rezervlerin 2005'in ilk çeyreğinde 52.4 milyar dolar seviyesine ulaşması ve dalgalı kur rejimi altında TL'nin değer kazanmasının cari açığın fazlasıyla finase edildiğini gösterdiğinin vurgulandığı raporda, ekonomide yaşanan olumlu gelişmelerin devamı ve yapısal reformların kararlılıkla sürdürülmesi ile cari işlemler açığının finansmanında güçlük yaşanmayacağı belirtildi.

İhracatçıya olumlu not
Türkiye'de yurtiçi yatırımların tasarruflardan daha hızlı artış göstermesi nedeniyle cari açığın büyüdüğünün anlatıldığıraporda, 2003 ve 2004 yıllarında dış ticaret açığında önemli bir genişleme olduğuna dikkat çekildi. Raporda, ihracattaki büyümeye karşın üretimde kullanılan ara malı ve dayanıklı tüketim malları ithalatında artış yaşandığı anlatılarak, cari açığın Gayri Safi Yurtiçi Hasıla'ya (GSYİH) oranının yüzde 5.2 olduğu bildirildi. Bununla birlikte 2004'te ihracat performansı artışı açısından Türkiye'nin yüzde 3.2 ile ilk 6 ülke içinde bulunduğuna dikkat çekilen raporda "2005 yılı projeksiyonuna göre Çin'den (yüzde 14) sonra en iyi ikinci ihracat artış performansı (yüzde 5.3) Türkiye'nin olacaktır" denildi.

Fonlar 9.4 milyar dolara ulaştı
Raporda firmaların yurt dışından doğrudan sağladığı fonların gerek cari açığın finansmanında gerekse üretime katkıda bulunması açısından önemli olduğu belirtilerek, kriz sonrası dönemde ülke kredibilitesinin artmasıyla bu fonların yüksek artış gösterdiği vurgulandı. Bu fonların 2004 itibarıyle 9.4 milyar dolara ulaştığı anlatılan raporda, ödemeler dengesi incelendiğinde fonların yılın ilk 5 ayında 3.6 milyar dolara ulaştığı kaydedildi.

Şirketler kurda cambazlık yapıyor

spot: Merkez Bankası şirketlere yönelik uyarısında "kur riskini etkin yönetsinler" dedi. İhracatçı, ithalatçı, üretici tüm şirketler de zaten uzun zamandır kurdaki gelişmelere ilişkin stratejiler geliştiriyor. Kimi çareyi verimlilik artışında kimi ise alış ve satışta aynı kuru kullanarak bulmaya çalışıyor.