Çalışanlarına en bonkör şirketler..

Bankacılıkta İş Bankası ve Finansbank, inşaatta Tekfen ve Gama, BT'de Turkcell ve HP... Bu şirketlerin ortak özellikleri çalışyanlarına sektör ortalamalarının çok üzerinde, kimi zaman yüzde 30-40'ları aşan düzeyde yüksek ücret ödemeleri. Bu konu, iş dünyası kulislerinde en çok konuşulan konuların başında geliyor. 'Yüksek ücret' politikası izleyen bu şirketler, hem İK danışmanları tarafından hem de sektör yöneticileri tarafından adeta parmakla gösterilecek kadar net biçimde biliniyor

İş yaşamında 'iyi ücret' veren şirketler ile 'çok yüksek ücret alan yöneticiler' hep çok konuşulan konular arasındadır. Dünyanın önde gelen yönetim gurularından Tom Peters, 'İşinizi Yeniden Yaratın' adlı kitabında, bu konu hakkında ilginç saptamalarda bulunuyor. 'Yüksek ücretin iş hayatında yetenek savaşını kazanmak için yeterli olmadığını düşünüyorum' diyor. Ona göre, yetenek savaşını kazanmak için olmazsa olmaz olan şey ise 'fırsat'... Yani çalışanlara kendilerini göstermeleri, dünyaya bir çentik atabilmeleri için fırsat tanıyan şirketlerin bu savaşta öne çıkma şansı daha yüksek.
Ancak, Peters, 'sadece yüksek ücret yeterli değil' dese de, çok düşük ücretler ödeyip sonra da 'yüksek eleman sirkülasyonu'ndan şikayet eden patronları dinleyince çılgına döndüğünü de söylüyor.

Neden Yüksek ücret?

Kuşkusuz yüksek ücret politikası izleyen şirketler, sıkı rekabet ortamında bu uygulamadan sağlayabilecekleri faydanın hesabını iyi yapıyorlar. Yüksek ücret ödeyerek, iyi çalışanlarını rakiplere kaptırmamayı ve eleman yetiştirme maliyetlerinden tasarruf etmeyi hedefliyorlar.
Yahoo'nun kurucusu Jerry Yang, ücret politikalarının ardındaki mantığı, 'Biz mühendislerimizi profesyonel atletler gibi değerlendiriyoruz. Yüksek performanslı insanlara kendi fonksiyonlarındaki ortalama birinden 10 kat fazla değer veriyoruz' diyerek açıklıyor.

McKinsey'in yetenek gurusu Ed Michael ise 'En üst seviyede performans gösteren şirketler, performansı zirvede olan çalışanlarını kaybetmemek için, diğer şirketlere göre daha fazla ödemeye 2, hatta 4 kat daha hevesliler' değerlendirmesini yapıyor.

Şu veya bu sebepten, Türkiye'de de bazı şirketler sektör ortalamalarının çok üzerinde ücret stratejileriyle kendilerinden söz ettiriyor. Bu şirketler sektör ortalamasının yüzde 30-40 üzerinde ücret ödeyerek, yatırım yaptıkları insan kaynaklarını ellerinde tutmaya çalışıyor.

Kimler yüksek ücret ödüyor?

Yüksek ücret denince akla bir zamanlar bankacılık sektörü gelirdi. Ancak bu tablo 2001 yılındaki ekonomik krizden sonra değişti.
Örneğin, yüksek ücret politikasıyla efsane olmuş bir Demirbank kalmadı. HSBC'nin zaman içerisinde eski ekibin ücretlerini de piyasa ortalamasına çektiği söyleniyor.

İş Bankası'nda ücret düzeyi, sektördeki diğer bankalarla paralellik gösteriyor. Ancak, çalışanlar aynı zamanda bankanın ortağı olduğu için, her yıl nisan ayında dönem sonunda elde edilmiş kâra göre, o yıl belirlenecek katsayı ile çalışanların aylık ücretlerinin çarpımından elde edilen tutarlar, tüm çalışanlara 'kârdan pay' olarak ödeniyor. Ayrıca yöneticilere 'yöneticilik primi' dağıtılıyor. Bu da diğer bankalara göre İş Bankası'nda ücret ortalamasını yükseltiyor. Zam oranı ise toplu iş sözleşmesi görüşmelerinde ele alınıyor.

HP Türkiye'de çalışanların sadece yüzde 3'ü kendi isteğiyle şirketten ayrılıyor. İnsan Kaynakları Müdürü Adnan Erdoğmuş, bu oranın sektör ortalaması göz önüne alındığında çok düşük ve pozitif bir oran olduğuna değiniyor ve şöyle devam ediyor: ' Yüksek ücret her şeyden önce başarının ödüllendirilmesi olarak algılanıyor. Motivasyon artışı ve çalışan bağlılığına katkı sağlıyor. Şirketten kendi isteğiyle ayrılanların sayısını dü