AB Yapay Zeka Yasası: Türk şirketlerine uyum zorunluluğu ve milyon dolarlık yaptırımlar

TÜRK ŞİRKETLERİ İÇİN ZORUNLU UYUM: AB PAZARINA GİRİŞ ŞARTLARI DEĞİŞİYOR

AB'nin yeni düzenlemeleri, Türk şirketleri de dahil olmak üzere, AB pazarında faaliyet gösteren tüm şirketler için bağlayıcıdır. Av. Atakan Karataş, "Türk şirketleri, yapay zeka sistemlerinin geliştirilmesi, piyasaya sürülmesi ve kullanımı konusunda belirlenen kurallara tam uyum sağlamak zorundadır" dedi.

Bu kurallara uyum sağlamayan şirketler, ağır para cezaları ve AB pazarına erişimlerini kaybetme riskiyle karşı karşıya kalabilirler. Bu durum, Türk şirketleri için büyük maddi kayıplara ve rekabet avantajlarının kaybedilmesine neden olabilir. AB, bu düzenlemelerle yapay zeka teknolojilerinin etik ve güvenli kullanımını sağlamak ve pazarındaki rekabeti adil tutmak amacını taşıyor.

YÜKSEK RİSKLİ YAPAY ZEKA SİSTEMLERİNE SIKI DENETİM VE AĞIR CEZALAR

Yeni düzenleme, özellikle yüksek riskli yapay zeka sistemlerine odaklanıyor. Sağlık, güvenlik ve temel haklar üzerinde önemli etkiler yaratabilecek bu sistemler, sıkı denetimlere tabi tutulacak ve uyumsuzluk durumunda ciddi yaptırımlar uygulanacak. "Yüksek riskli yapay zeka sistemleri, sağlık, güvenlik ve temel haklara yönelik riskleri minimize etmek amacıyla sıkı denetimlere tabi tutulacak. Bu sistemlerin risk yönetimi, veri yönetimi ve uygunluk değerlendirmeleri gibi gereksinimlere uyum sağlamalıdır" diyen Av. Atakan Karataş, şirketlerin bu gerekliliklere dikkat etmesi gerektiğini vurguladı. Uyumsuzluk tespit edilen şirketler, milyonlarca dolarlık para cezaları ve piyasa erişiminin kısıtlanması gibi yaptırımlarla karşı karşıya kalabilirler.

VATANDAŞLARIN HAKLARI VE GÜVENCELERİ

Yeni düzenlemeler, vatandaşların haklarını koruma konusunda önemli adımlar atmaktadır. Av. Atakan Karataş, "Vatandaşlar, yapay zeka sistemlerinin nasıl çalıştığı ve hangi verilerin kullanıldığı konusunda bilgilendirilecekler. Ayrıca, kişisel verilerin korunması, özel hayatın gizliliği ve iletişim güvenliği gibi temel hakların korunması için gerekli önlemler alınacak" dedi.

Vatandaşlar, olası ihlaller durumunda ulusal yetkili makamlara şikayette bulunabilecek ve bu makamlar, piyasa gözetim faaliyetlerini başlatabilecektir.

YAPAY ZEKA ŞİRKETLERİNİN DİKKAT ETMESİ GEREKEN HUSUSLAR

Yapay zeka şirketlerinin bu yeni düzenlemeler kapsamında dikkat etmesi gereken pek çok husus bulunmaktadır. Yapay Zeka Yasası, kişisel verilerin korunması, özel hayatın ve iletişim gizliliğinin güvence altına alınması gibi temel hakların korunmasını amaçlarken, aynı zamanda yapay zeka ekosisteminde yeniliği ve rekabeti teşvik etmeyi hedeflemektedir. Av. Atakan Karataş, bu yasanın mevcut veri koruma, fikri mülkiyet ve veri yönetimi gibi düzenlemelerle uyumlu olmasının önemine dikkat çekti. Yasanın, yapay zeka uygulamalarıyla ilgili karmaşık denetim yapıları ve paydaş haritasını yönetmek için disiplinlerarası yönetişim yapılarının oluşturulmasını gerektirdiğini belirtti. Bu, şirketlerin yasa ile uyum sağlarken aynı zamanda inovasyonu ve rekabeti sürdürebilmeleri için kritik bir adım olarak değerlendirilmektedir.

                                                                                    Av. Atakan Karataş

ÖNEMLİ TARİHLER VE UYGULAMA SÜRECİ

Yapay Zeka Yasası, AB Resmi Gazetesi'nde 12 Temmuz 2024 tarihinde yayınlandıktan sonra 1 Ağustos 2024 tarihinde yürürlüğe girecek. Yasada belirlenen mezuniyetli yaklaşım çerçevesinde önemli tarihler şu şekildedir:

2 Şubat 2025: Kabul edilemez risk taşıyan yapay zekanın yasakları geçerli hale gelecek. Bu tarihten itibaren, manipülatif ve istismar edici uygulamalar yasaklanacak ve şirketlerin bu tür sistemleri kullanmaları kesinlikle engellenecek.

2 Ağustos 2025: Genel amaçlı yapay zeka sistemleri için yönetim ve şeffaflık yükümlülükleri devreye girecek. Şirketlerin, yapay zeka modellerinin eğitiminde kullanılan verileri kamuoyuna açıklamaları gerekecek.

2 Ağustos 2026: Yüksek riskli yapay zeka sistemleri için teknik ve belge gereksinimleri dahil olmak üzere tüm kurallar yürürlüğe girecek. Bu aşamada, şirketlerin risk yönetimi, insan denetimi ve veri güvenliği konularında uyum göstermeleri gerekecek.

2 Ağustos 2027: Diğer tüm yüksek riskli sistemler için yükümlülükler geçerli olacak. Bu tarihten itibaren, tüm yüksek riskli yapay zeka sistemleri için uygunluk değerlendirmeleri ve denetim süreçleri tamamlanmış olmalıdır.

HUKUKİ TAVSİYELER VE STRATEJİK ADIMLAR

Av. Atakan Karataş, "Türk şirketleri, bu düzenlemelere uyum sağlamak için gerekli adımları atmaktan sorumludur. Bu süreçte, şirketlerin yapay zeka sistemleriyle ilgili tüm operasyonel ve yasal yükümlülüklerini yerine getirmesi, ciddi cezai yaptırımlardan kaçınmak için elzemdir" dedi.

Yapay zeka şirketlerinin bu sürece uyum sağlayabilmesi için, öncelikle kapsamlı bir hukuki danışmanlık almaları önerilmektedir. Şirketlerin, yapay zeka sistemlerine yönelik yasal gereksinimleri ve kullanıcı haklarını gözeten iç politikalar geliştirmeleri, sözleşmelerini yeniden düzenlemeleri ve veri güvenliği standartlarını yükseltmeleri gerekmektedir. Ayrıca, yapay zeka sistemlerinin kullanımında şeffaflık sağlamak ve kullanıcı bilgilendirme mekanizmalarını etkinleştirmek, şirketlerin yasal uyumluluğunu koruması açısından kritik rol oynayacaktır.

patronlardunyasi.com