Yargıdan Cargill'e kötü haber

Bursa 3. İdare Mahkemesi, üzerinde Cargill AŞ'ye ait mısır işleme tesisinin bulunduğu taşınmazın, "Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu'nda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun"un 6. maddesi uyarınca tarım dışı amaçla kullanılmasının uygun görülmesine ilişkin Bursa Valiliği İl Tarım Müdürlüğünün işlemini oy birliğiyle iptal etti.

Bursa 3. İdare Mahkemesi, Bursa Barosu'nun da aralarında bulunduğu
çeşitli kişi ve kuruluşların Bursa Valiliği aleyhine açtığı davaya
ilişkin kararında, Orhangazi ilçesi Gemiç köyü, Karapınar mevkisinde
bulunan 212 bin 511 metre karelik taşınmazla ilgili daha önceki "iptal
ve yürütmenin durdurulması" yönündeki mahkeme kararlarını hatırlatarak,
Anayasa'nın 138. maddesinde yasama ve yürütme organları ile idarenin
mahkeme kararlarına uymak zorunda olduğu, bu organlar ve idarenin
mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremeyeceği ve bunların yerine
getirilmesini geciktiremeyeceği hükmüne yer verildiğine dikkati çekti.
İstikrar kazanmış yargısal içtihatlara göre, iptal ve yürütmenin
durdurulmasına ilişkin yargı kararlarının, dava konusu işlemi, tahsis
edildiği tarihe kadar geriye yürür şekilde ortadan kaldırarak, söz
konusu işlemin tesisinden önceki hukuki durumun geri gelmesini sağlayan
nitelikte olduğu ifade edilen mahkeme kararında, "Dolayısıyla iptal
edilen veya yürütmesi durdurulan karara dayanan veya onunla doğrudan
doğruya ilişkisi bulunan idari tasarrufların da iptal kararından
etkilenmesi kaçınılmazdır" denildi.

2020 yılı Bursa Çevre Düzeni Planı'nda, "Tarımsal Niteliği Korunacak
Özel Mahsul Alanı"nda kalan taşınmazın, Anayasa Mahkemesi'nce 19 Şubat
2007 tarihinde yürürlüğü durdurulan 5578 Sayılı Yasa'nın 6. maddesi ile
5403 Sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Hakkındaki
Kanunu'na eklenen 3. maddesine istinaden tarım dışı amaçla
kullanılmasının uygun görülmesine ilişkin Bursa Valiliği İl Tarım
Müdürlüğü işleminde "hukuka uyarlık bulunmadığı" ifade edilen kararda,
şunlar kaydedildi:

"Davacı ve müdahil tarafından Anayasa Mahkemesi'nin yürürlüğün
durdurulması kararından önce ve 5578 Sayılı Yasa'ya eklenen 3. maddenin
yürürlükte olduğu tarihte dava konusu işlemin tesis edildiği ve
kazanılmış hakkı bulunduğu öne sürülmekte ise de kazanılmış hakkın
varlığı için yasa veya idari işlemin hukuka uygun olarak tesis edilmiş
olması zorunlu olup, tarım dışı amaçla kullanılmaması gerektiği yönünde
verilen birçok yargı kararları bulunmasına ve Anayasa Mahkemesi'nce 5578
Sayılı Yasa'nın 6. maddesi ile 5403 Sayılı Toprak Koruma ve Arazi
Kullanımı Hakkında Kanun'a eklenen geçici 3. maddesinin yürürlüğünün 19
Şubat 2007 tarihli kararla durdurulması ve bunun aynı tarihte açıklanmış
olmasına karşın, 20 Şubat 2007 tarihinde tesis edilen dava konusu
işlemden dolayı davacının kazanılmış hakkının varlığını kabule olanak
bulunmadığından adı geçenlerin (davalıların) bu yöndeki iddiaları
yerinde görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, dava konusu işlemin iptaline, kararın tebliğini
izleyen 30 gün içinde Danıştay'a temyiz yolu açık olmak üzere oy
birliğiyle karar verildi."