Parite artışı, yeni modeller ve ÖTV düzenlemesi otomotiv ihracatına ivme kazandırdı

Türkiye ekonomisinin lokomotif sektörlerinden otomotivde çarklar hızlandı. OSD’nin verilerine göre, temmuz ayında otomotiv sanayisinde üretim, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 10 artarak 128 bin 416 adet olurken, ihracat ise adet bazında yaklaşık yüzde 14 artışla 100 bin 607 adede ulaştı. Otomotiv ihracatı tutar bazında ise yaklaşık yüzde 25 artarak 3,7 milyar dolar oldu. Temmuz ayında iç pazar satışları da yüzde 13,7 artarak yaklaşık 111 bin adede ulaştı. Otomobil pazarında ithalatın payı 6,7 puan azalarak yüzde 69,2’ye geriledi. Hafif ticari araç pazarında ise ithalatın payı 3,3 puan düşerek yüzde 79,2 oldu. Böylece, Ocak-Temmuz 2025 döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 1 artış gösteren toplam otomotiv üretimi 834 bin 838 adede ulaştı.

PARİTE, İHRACATA %6 KATKI SAĞLADI

Ekonomim’den Aysel Yücel’e konuşan OSD yetkilileri, temmuz ayında otomotiv sanayisindeki artışın nedenlerini şöyle açıkladı:

“Otomotiv üretimi ve ihracatındaki artışın temel nedeni, son yıllarda yatırımları yapılarak üretimine başlanan ve üretim tempoları kademeli olarak artan hafif araç modellerinin olumlu etkisi olarak değerlendiriliyor. Tutar bazında ihracat artışı değerlendirildiğinde ise geçtiğimiz yıl temmuz ayında 1,09 seviyesinde olan Euro/Dolar paritesi, bu yıl temmuz ayında 1,16 seviyesinde gerçekleşti. İhracatımızın büyük bir bölümünün Euro bazında gerçekleştiği, ülkemizde ihracat verilerinin ise dolar bazında açıklandığı dikkate alındığında, Euro lehine yaşanan bu değişim dolar bazındaki ihracat değişimine kabaca yüzde 6 seviyesinde pozitif etki sağladı. İhracatın adet bazında yükselişi, birim ürün bazında ihracat değeri artışı ve parite etkisinin bütünleşik sonucu olarak otomotiv ihracatı aylık bazda yüzde 24,8 artış gösterdi” 

Tofaş, bu yıl Bursa’da 4 marka için yeni model üretmeye başladı. Fiat, Opel, Peugeot, Citroen için 250 milyon dolar yatırımla yapılacak K0 kodlu orta boy hafif ticari aracın üretimi 2032 yılına kadar 1 milyon adet olacak şekilde planlanıyor.

“MATRAH GÜNCELLEMESİ KALICI OLMALI”

OSD yetkilileri, iç pazarda ithalattaki düşüşe dikkat çekerek, şu bilgileri paylaştı:

“Vergilerde artış olacağı beklentisi pazarı hareketlendirirken, gerileyen faiz oranları mobiliteye erişimi kolaylaştırıcı etki yarattı. 24 Temmuz günü yürürlüğe giren yeni ÖTV oranları ve matrah düzenlemesiyle birçok yerli model daha düşük vergi dilimine geçti ve bu modeller için kısmi fiyat indirimleri söz konusu oldu. Bu durum yerli üretimin rekabet gücü göreceli olarak arttırdı. Hafif ticari araç pazarında ise yerli araçların payındaki artışın temelinde son yıllarda yatırımları yapılarak üretimine başlanan ve üretim tempoları kademeli olarak artan hafif ticari araç modellerinin olumlu etkisi var. Otomotiv sanayi açısından iç pazarın sürdürülebilir büyümesi ve yerli araç payının artması hem üretim hacmi hem de yatırımların devamlılığı açısından kritik önem taşıyor. Yeni düzenlemenin etkisinin kalıcı olabilmesi için matrah güncellemelerinin ekonomik gelişmelere uygun şekilde ve zamanında yapılması büyük önem taşıyor.”

"YERLİ PAYI BU AY %35’E ÇIKABİLİR"

Temmuzda yerli payı, otomobilde yüze 30,8'e, hafi f ticaride de 20,8'e çıktı. Toplamda ise yerli payı yüzde 28,6 oldu. Cardata Genel Müdürü Hüsamettin Yalçın, temmuzun son haftasında yürürlüğe giren ÖTV düzenlemesiyle yerli araçlara yönelik talep artışının ağustosta hızlandığını belirtti. Yalçın, “ÖTV düzenlemesiyle fi yat artışları ithal araçlarda yüzde 5-8 seviyelerine çıkarken, yerli araçlar fi yatta avantajlı konuma geldi. ÖTV’nin etkisi ağustosta daha net görülecek. Yerli payı bu ay yüzde 35’e kadar çıkabilir. Ancak kur artışı ve maliyet baskıları devam ederse yılın ilerleyen aylarında fi yat avantajının azalması olası görünebilir” dedi.

TEDARİKÇİ ZARARINA SATIŞI GÖZE ALDI

Otomotiv ihracatı temmuzda geçen yılın aynı ayına göre yüzde 23 artışla 3,7 milyar dolar oldu. Temmuzda en büyük ürün grubu olan tedarik endüstrisinin ihracatı yıllık bazda yüzde 10,7 artışla 1 milyar 363 milyon dolara yükseldi. EKONOMİ’ye konuşan Taşıt Araçları Tedarik Sanayicileri Derneği (TAYSAD) Başkanı Yakup Birinci, “Tedarik sanayimizdeki ihracat artışını, bugünün değil, 2-3 yıl önce attığımız adımların, stratejik kararların ve kazandığımız projelerin doğal bir sonucu olarak yorumlamalıyız. Ana ihracat pazarımız olan Avrupa’daki kısıtlı iyileşme de satışların artmasına katkı sağlıyor” dedi.

Birinci, tedarikçiler olarak müşterileriyle yaptıkları kontratlar sebebiyle bugün zarar etseler de ürün sevkiyatını sürdürmek mecburiyetinde olduklarını vurgulayarak, “Otomotiv‘de hat hiçbir zaman durmaz. Aksi, uzun yıllara dayalı ilişkilerimizin bozulması demektir ki bu bizi en az 10 yıl geriye götürür. Rekabetçiliğimizin zayıfladığı bu dönemde gelecek projelerde sipariş almakta zorlanıyoruz. Diğer bir taraftan, sektör dönüşüyor, rekabetin şekli değişiyor ve biz bu değişimin gerisinde kalmadan yön veren konumumuzu sürdürme gayretindeyiz. Bu nedenle, sadece bugünü değil, geleceği de odağımıza alarak hareket etmek, sektörümüzün rekabet gücünü koruması açısından kritik önem taşıyor” açıklamasını yaptı.

patronlardunyasi.com