Neyse, Deli Dumrul'dan kurtulduk

Hükümet İl Özel İdareleri ve Belediye Gelirleri Kanunu Tasarısı ile yerel yönetimlerin öz gelirlerini artırıcı düzenlemeler yapmaktan vazgeçerken, yerel yönetimlere genel bütçe vergi gelirlerinden aktarılan payların yıllık bazda 4 milyar YTL artırılarak 13 milyardan 17 milyar YTL'ye çıkartılmasını kararlaştırdı.
1 Temmuz'da başlayacak yeni uygulama dolayısıyla bütçeden bu yıl belediyelere ilave olarak 2 milyar YTL aktarılacak.

Beşir Atalay açıkladı
TBMM'ye 2006 yılında sevkedilen ancak geçen yasama döneminde yasalaştırılamadığı için bu yasama dönemine kalan İl Özel İdareleri ve Belediye Gelirleri Kanunu Tasarısı dün TBMM Plan Bütçe Komisyonu'nda görüşülmeye başlandı. İçişleri Bakanı Beşir Atalay, düzenleme üzerinde çok önemli değişiklikler yapacaklarını söyledi. Tasarıya ilişkin yeni çalışmada, yerel yönetimlerin sadece genel bütçeden alacakları payın artırılması kısmını ön plana almak istediklerini ve değişikliği o şekilde yapacaklarını belirten Atalay, şöyle konuştu:

“Mevcut tasarıda yer alan, belediyelerin ve il özel idarelerinin öz gelirlerini artırıcı düzenlemelerin tasarıdan çıkarılmasını talep ediyoruz, yeni çalışmamız bu yönde. Hükümet olarak vatandaşa yük getirecek veya belediyelerin öz gelirlerini yükseltici bütün düzenlemelerin alt komisyonda geri çekilmesini ve yerel yönetimlerin sadece genel bütçeden alacağı payların artırıldığı düzenlemelerin yer almasını isteyeceğiz.

'Ek vergi yok'
Bu düzenlemeler 12-13 maddeyi kapsamaktadır. Komisyonun bu konuda bize destek vermesini talep ediyoruz. Bunun hızla genel kurula sunularak çıkarılmasını arzu ediyoruz. Yeni düzenlemeyle, genel bütçeden mahalli idarelere aktarılan kaynak miktarı, yıllık yaklaşık 13 milyar YTL'den 17 milyar YTL'ye çıkarılmaktadır. Yani genel bütçeden yerel yönetimlere aktarılacak tutar yıllık olarak 4 milyar YTL artırılıyor.”

Önceki hükümet döneminde, yerel yönetimlerle ilgili bütün yasaları çıkardıklarını kaydeden Atalay, bu yasalarla, yerel yönetimlere yeni görevler ve yetkiler verildiğini, daha rahat çalışma imkânı tanındığını ancak verilen görev ve yetkilere karşın gelirlerini artırıcı bir çalışmanın bugüne kadar yapılamadığını belirtti. Buna ilişkin geçen dönemde Meclis'e sunulan ancak yasalaşmayan tasarının bu dönemde yenilendiğini belirten Bakan Beşir Atalay, bakanlar kurulunda tasarıyla ilgili yeni bir değerlendirme yaptıklarını bildirdi. Atalay, bu tasarının yasalaşmasını istediklerini ancak üzerinde çok önemli değişiklikler yapmayı öngördüklerini dile getirdi.

Atalay, tasarıya ilişkin yeni düzenlemeyle, nüfusu 10 binin altındaki belediyelerin mali yönden desteklenmesi amacıyla denkleştirme ödeneği getirildiğini ve her yıl iki eşit taksitte bu belediyelere dağıtılmasının planlandığını söyledi. Genel bütçe vergi gelirleri tahsilat toplamı üzerinden mahalli idarelere ayrılan payların dağıtımında, nüfus kriterine ilave olarak gelişmişlik endeksi, illerin yüzölçömü ve performans gibi yeni kriterler de getirileceğini belirten Atalay, şöyle konuştu:

“Yapılmasını öngördüğümüz bu değişikliklerden sonra, halkımıza hiç bir şekilde ek mali külfet getirilmeyecektir. Bölgesel gelişmişlik durumları dikkate alınarak, daha az gelişmiş il özel idaresi ve belediyelere daha fazla kaynak transferi sağlanması yönünde tedbir alınacaktır. Yerel yönetimlere genel bütçe vergi gelirleri üzerinden ayrılan pay miktarı yüzde 30 oranında artırılmış olacak. Emlak vergisi, işgal vergisi gibi hiç bir husus yer almayacaktır.”

Tasarı daha sonra alt komisyona havale edildi. Turizm beldelerinde  yüzde 3 oranında konaklama vergisi alınması; kapı önüne konulan araçlardan park vergisi alınması gibi yerel yönetimlerin gelirlerini artırıcı düzenlemeler gibi belediye gelirlerini artırıcı birçok düzenleme alt komisyonda tasarıdan çıkartılacak.

CHP: Bu popülizmdir
CHP'li Akif Hamzaçebi, hükümetin karar değişikliğinin iki olasılığı gündeme getirdiğini, “Ya getirmiş olduğunuz eski tasarı yanlıştı. Ya da yaklaşan yerel seçimler nedeniyle böyle bir karar alma gereği duyulmuştur. Bunun anlamı 2007'de uygulanan seçim ekonomisinin 2008'de de devam edeceğidir” dedi. Bütçe gelirlerinin zaten belli olduğunu, merkezi yönetimin vergi gelirlerinde herhangi bir artış olmadığını, üstelik Orta Vadeli Mali Çerçeve'de (OVMÇ) gelirlerde artış yapmak bir yana tam tersine azalma öngörüldüğünü ifade eden Hamzaçebi, bu koşullarda bütçeden yerel yönetimlere kaynak aktarımının artırılmasının popülizmden başka bir şey olmadığını söyledi. Hamzaçebi, “Bu kararlar, ekonomiyi yerinden oynatacak kararlardır. Eksilen gelirler nedeniyle bütçe performansı bozulacaktır” dedi.

CHP'li Faik Öztrak da bu kararla faiz dışı fazla hedefini gayrı safi yurtiçi hasılanın yüzde 3.5'ine çeken OVMÇ'nin daha en başından sapmış olacağını ifade etti.

Kapı önüne parka günlük 7 YTL'lik harçtan dönüldü

Hükümetin dün aldığı kararla vazgeçtiği düzenlemeler şunlar:

Belediye meclisinde karar alınarak, kapı önüne park edilen araçlardan saat başına 2 YTL, günlük ise 7 YTL'ye kadar geçici kullanım harcı
Durak taksilerinden yıllık 30 YTL harç
Doğalgaz ve likit petrol gazı için imalat ve üretim tesislerinden yüzde 1, konut ve işyerlerinden yüzde 5 vergi
Balkonun kapatılması gibi ilaveler dahil her türlü inşaat için inşaat harcı
Yeraltı ve yer üstüne döşenecek boru ve kablolar için metrekare başına 2 YTL harç
Tek konutu olan emeklilerdeki emlak vergisi muafiyetinin kaldırılması
Belediyelerin yol, metro gibi ulaşım altyapı yatırımları için, bu güzergâhlardaki binalardan katılım payı alınması
Otel, motel, tatil köyü, pansiyon gibi tesislerde konaklayanlardan, günlük konaklama bedelinin yüzde 3'ü oranında konaklama vergisi
Turizmi Tevşik Kanunu çerçevesinde turizm işletme belgesi almış binalara beş yıl süreyle uygulanan vergi muafiyetinin yarıya indirilmesi