İnşaat şirketlerinin yurtdışındaki işleri 10 milyar dolara dayandı

Türkiye’yi yurtdışında başarıyla temsil eden inşaat şirketleri, aldıkları ihalelerle rekora koşuyor. Yılbaşında ‘7 milyar dolar’ olarak tahmin edilen yatırımlar, projelerin yarısının ilk 5 ayda gerçekleşmesi üzerine 10 milyar dolar seviyesine dayandı. Aldıkları ihalelerle yeni bölgelere yönelen şirketlerin yatırım planlarında, Afrika ve Latin Amerika ülkeleri başı çekiyor. Yerli ve yabancı şirketlerle konsorsiyum kuran firmaların uluslararası alanda markalaşmaya hız vermesi, büyümenin artarak devam edeceğini gösteriyor. Birçok firmanın yurtdışında gerçekleştirdiği proje sayısı Türkiye’dekileri üçe katladı. Bu durum, sektörün dış pazardaki atağını gözler önüne seriyor. İnşaat şirketleri, kendilerine gösterilen ilgiyi, ‘işleri zamanından önce ve mükemmel şekilde tamamlama’ya bağlıyor.

İnşaat şirketleri 5 kıtada yatırım yapar duruma geldi. Türk firmaları geleneksel pazarların dışında Şili, Etiyopya, Gana, Meksika, Malezya, Filipinler, Tayland, Hindistan, Fas gibi ülkelerde işler yapıyor. Avrasya ve Rusya Federasyonu başta olmak üzere 60’ın üzerinde ülkede 3 bin civarında proje yürüten şirketlerin gözde pazarları arasında Ortadoğu, Türk cumhuriyetleri, Latin Amerika ve Uzakdoğu ülkeleri bulunuyor. Uluslararası piyasada petrolün varil fiyatının 70 dolara ulaşması sebebiyle büyük paralar kazanan Rusya ve Körfez ülkelerinde de müteahhitlerin yatırımları her geçen gün artıyor.

Projelerin artması yeni eğilimleri de beraberinde getirdi. Girişimciler, dünya pazarında konut projeleri yerine endüstriyel tesisler, yol, köprü, tünel, petrokimya tesisleri ve havaalanları gibi büyük projelere imza atmaya başladı. Yüksek düzeyde uzmanlaşma ve ileri teknoloji gerektiren projeler başarıyla tamamlanıyor. 2005’te üstlenilen projelerin ülkelere dağılımında ilk sırayı Birleşik Arap Emirlikleri alıyor. Bu ülkede ilk 5 ayda alınan proje bedeli 1 milyar 150 milyon dolara ulaştı. Bu ülkeyi, 802 milyon dolarla Irak ve 441 milyon dolarla Kazakistan takip ediyor. Fas (271 milyon dolar), Rusya (183 milyon dolar) ve Ukrayna (181 milyon dolar) da Türk müteahhitlerin tercih ettiği ülkeler arasında. Bugüne kadar Türk müteahhitlerin yurtdışında gerçekleştirdiği yatırımların toplam tutarı ise 65,5 milyar dolara ulaştı.

Türkiye Müteahhitler Birliği Başkanı Erdal Eren, yurtdışında müteahhitlik çalışması yapan Türk firması sayısının 700’ü bulduğunu belirtiyor. Şirketlerin, proje üretimi açısından geçen yıla oranla yüzde 30 büyüdüğüne işaret eden Eren, çalışmaların ilerleyen dönemler için de umut verici olduğunu belirtiyor. Eren, “Ancak yurtdışı müteahhitlik hizmetlerinin önündeki en büyük engeli oluşturan ‘Teminat Mektubu Sorunu’nun çözümlenmesine ihtiyaç var. İkinci önemli konu ise Ticari ve Politik Risk Sigortası sorununun çözüme kavuşturulması.” diyor. Türkiye İnşaat Mühendisleri İşveren Sendikası Başkanı Nazım Aygün, Türk müteahhitlerin, konut yapımından büyük paylar aldığını kaydediyor. Aygün, 2005 yılının ilk 5 aylık döneminde üstlenilen proje sayısının 97’ye ulaştığını ifade ediyor. “Türk firmalara her taraftan teklif yağıyor.” diyen Aygün, yakalanan başarıyı projelerin kısa zamanda bitirilmesine bağlıyor. Türkiye İnşaat Sanayicileri İşveren Sendikası Başkanı Şükrü Koçoğlu da, bu yılki genişlemeden cesaret aldıklarını belirterek, “2006’da yurtdışında alacağımız ihaleler bu yılın 2 katı olacaktır. 20 milyar doların yakalanacağını ümit ediyorum.” öngörüsünde bulunuyor. Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen’in dışarıda yaptığı ziyaretlerin önemine değinen Koçoğlu, inşaat sektörünün Türkiye’nin ihracatında önemli paya sahip olma yönünde ilerlediğini söylüyor.

Afganistan’a giden ilk Türk inşaat firması Çukurova İnşaat, bu ülkede 70 milyon dolar bedelinde projeleri hayata geçirdi. Yol, su, tünel ve baraj yapımını üstlenen şirketin çalıştırdığı kişi sayısı bini geçiyor. Şirketin Yönetim Kurulu Başka