Bürokrasi 'LYNCH' etti
Eylül ayı başında Tat Yatırım Bankası'nı satın alan, 36 ülke ve bölgede ofisi bulunan, 1.8 trilyon dolarlık toplam müşteri sermayesiyle dünyanın en büyük yatırım bankalarından biri olan Merrill Lynch'in (ML) bürokrasiye teslim oldu.
Türkiye'de yıllardır şikayet edilen konuların başında 'bürokrasi' geliyor. İş dünyasının yanı sıra tüm siyasiler de bugüne kadar hep bürokrasiden şikayet ettiler. Ancak bürokrasinin önündeki engeller bir türlü kalkmak bilmedi. Bir yandan ülkeye yabancı yatırım çekmek için büyük mücadeleler verilirken, diğer yandan da ülkeye yeni yatırım yapan ya da şirket satın alan yabancı yatırımcılardan istenmedik belge kalmadı.
ANLATMAK BİLE ZOR
Bu durumun son örneği de eylül ayı başında Tat Yatırım Bankası'nı satın alan, 36 ülke ve bölgede ofisi bulunan, 1.8 trilyon dolarlık toplam müşteri sermayesiyle dünyanın en büyük yatırım bankalarından biri olan Merrill Lynch'in (ML) başına geldi. Eylül ayı başında Merrill Lynch Türkiye, Tat Yatırım Bankası'nı satın almıştı. Satın alma işleminin tamamlanması için de yetkili makamlardan gerekli izinlerin çıkması bekleniyordu. Ancak aradan 2.5 ay geçmesine rağmen gerekli lisanslar bir türlü sağlanamadı. AKŞAM'ın bürokrasi çevrelerinden edindiği bilgilere göre, Merrill Lynch de bürokrasinin ağlarına takıldı. ML'den öyle belgeler istendi ki, şirket bu belgeleri ABD'deki merkeze anlatamadı bile...
HIRSIZLIK YAPTIN MI?
Dünyanın en büyük yatırım bankası Merrill Lynch'ten öncelikle, zimmet ve nitelikli dolandırıcılık yapmamış olmasını belgelemesi isteniyor. Ayrıca Merrill Lynch'in hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik yapmamamış olmasını ispatlaması, hatta 'inancı kötüye kullanmış olmaması'nı belgelemesi gerekiyor. Tüm gelişmiş ülkelerde bunlar sadece beyana tabi iken, 'Meşhur Türk bürokrasisi' bunların ayrı ayrı belgelerle ispatlanmasını şart koşuyor. Çünkü mevzuat bunu gerektiriyor.
İŞTE GEREKLİ ŞARTLAR !
Zimmet ve nitelikli zimmet suçu işlememiş olması
Hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik yapmamış olması
İnancı kötüye kullanmamış olması
Dolanlı iflas gibi yüz kızartıcı suçlar işlememiş olması
Ödünç para verme işleri hakkında mevzuata aykırılıktan ve/veya taksirli suçlar hariç olmak üzere affa uğramış olsalar dahi ağır hapis veya 5 yıldan fazla hapis cezası almamış olması
Kurucularının müflis olmadığının veya yüz kızartıcı bir suçtan dolayı hükümlülüklerinin bulunmadığının tespit edilmiş olması
Ortak, yönetici, ihtisas personeli ile müfettişin; resmi ihale ve alım satımlara fesat karıştırma veya devlet sırlarını açığa vurma, vergi kaçakçılığı veya vergi kaçakçılığına teşebbüs suçlarından dolayı hüküm giymemiş olması
Faaliyet yetki belgelerinden biri veya birden fazlası Kurul'ca iptal edilmiş yahut borsa üyeliğinden sürekli olarak çıkarılmış kuruluşlarda, bu müeyyideyi gerektiren olayda sorumluluğu bulunan kişilerden olmaması,
Ödeme güçlüğü içinde bulunan bankerlerin işlemleri hakkında 35 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ve eklerine göre kendileri veya ortağı olduğu kuruluşlar hakkında tasfiye kararı verilmemiş olması
İşlem yasaklı olmaması (Bu şart ortaklar için kuruluş ve pay devirlerinde aranır)
Şaban Erdikler / YASED Başkanı - AVRUPA VE ABD'DE İŞLER BU ŞEKİLDE YÜRÜMÜYOR
Yatırımcılardan istenen belgeler basitleştirilmelidir. Yatırımcıdan bürokratik onlarca belge istemek yerine bunların bazıları beyana dayandırılmalı. ABD'de ve gelişmiş Avrupa ülkelerinde bu işler beyana dayalı yapılıyor. Merrill Lynch ya da diğer yatırımcılardan 'Daha önce iflas edip etmediği ya da yüz kızartıcı suç işleyip işlemediği' gibi belgeler istemek yerine, yatırımcı 'ben suç işlemedim ya da iflas etmedim' gibi beyanda bulunmalı. Düzenleyici kurum eğer beyana itibar etmiyorsa kendisi incelemeli. Gelişmiş ülkelerde ABD ve Avrupa bu işler böyle yürüyor.
Metin Ayışık / TSPAKB Başkanı-BU KADAR TİTİZLİK ÇOK FAZLA OLUYOR
Türkiye'de aracı kurumlara lisanslarını Sermaye Piyasası Kurulu veriyor. Sadece bizim sektörde değil diğer sektörlerde de bürokrasinin azaltılması, işlerin daha hızlı sürede yapılması açısından gerekli. Bizim sektörde el değiştirmelerde titiz davranılması gerekiyor. Ancak bu kadar bürokrasi biraz fazla gibi.
Sefer Yüksel/Akşam