Bilim insanları 5 bin metredeki yaşamı 40’ıncı kez araştırıyor
Kuzey Atlantik’in derinliklerini araştırmak üzere düzenlenen 40. derin deniz bilim seferi, geçtiğimiz cuma sabahı Southampton’daki Ulusal Oşinografi Merkezi’nden yola çıktı. Bilim insanlarını taşıyan araştırma gemisi RRS James Cook, İrlanda’nın yaklaşık 500 kilometre batısındaki Porcupine Uçurum Ovası’nda uzun vadeli deniz araştırmalarına devam edecek.
Dört hafta sürecek görev boyunca, bilim insanları ve mürettebat 5.000 metreye kadar inerek deniz tabanındaki ekosistemleri kameralar ve ileri teknoloji ekipmanlarla inceleyecek.
Görevin baş bilim insanı Dr. Andrew Gates, BBC’ye yaptığı açıklamada teknolojideki gelişmeler sayesinde derin denizlerden her zamankinden daha fazla veri toplanabildiğini vurguladı. “Bu tür sürekli gözlemlerin en önemli yönlerinden biri, derin okyanuslardaki uzun vadeli değişimleri takip edebilmemizdir” diyen Gates, yüzeyde yaşanan iklimsel değişikliklerin deniz tabanını doğrudan etkilediğine dikkat çekti.
YÜZEYDEKİ ISINMA, DERİNLERİ DE ETKİLİYOR
Geçtiğimiz hafta, İngiltere ve İrlanda çevresindeki deniz sıcaklıklarında rekor artışlar yaşandı. Bazı bölgelerde deniz sıcaklıkları mevsim normallerinin 4 derece üzerine çıktı. Ulusal Oşinografi Merkezi ve Meteoroloji Dairesi'nden yapılan açıklamalara göre, bu sıcaklık artışının en yoğun hissedildiği yerler arasında İrlanda’nın batı kıyıları, Cornwall ve Devon bulunuyor.
Dr. Gates, su sütununun birbirine bağlı olduğunu belirterek, “5 bin metre derinlikte yaşayan canlılar, üst tabakalardan dibe çöken küçük bitki ve hayvan parçacıklarıyla besleniyor. Bu nedenle yüzeydeki değişimler, derin deniz canlılarının besin kaynaklarını doğrudan etkileyebilir” dedi.
TEKNOLOJİNİN GELİŞİMİ DERİN DENİZ ARAŞTIRMALARINI DÖNÜŞTÜRÜYOR
Son 40 yılda derin deniz araştırmalarında kullanılan yöntemler büyük ölçüde değişti. İlk seferlerde örnekleme işlemleri basit aletlerle yapılırken, bugün RRS James Cook gibi modern araştırma gemileri su altı robotları, hidrofonlar ve denizaltı planörleri gibi ileri teknolojilerle donatılmış durumda.
Dr. Gates, “Artık yüzey okyanusunu ölçebilen enstrümanlarımız var. Gemideyken bile karbondioksit, sıcaklık ve tuzluluk gibi verileri sürekli olarak toplayabiliyoruz” dedi.
Görevde kullanılan hidrofonlar, deniz memelilerinden gelen sesleri, insan faaliyetlerini ve hatta su altı heyelanlarını tespit edebiliyor. Bilim insanı Dr. Dara Farrell, bu cihazların çok yönlü kullanım alanlarına dikkat çekerek, “Sadece orada ne olduğunu anlamaya çalışıyoruz” ifadelerini kullandı. Daha önce bir görevde, balıkların yüzme keselerinden havayı serbest bırakmaları sonucu oluştuğu düşünülen ilginç bir frekans kaydı aldıklarını da paylaştı.
Southampton Üniversitesi öğrencisi Ben Walker için bu sefer, ilk derin deniz keşfi olacak. Porcupine Abyssal Plain’de daha önce keşfedilmiş özel bir amfipod türü üzerine araştırma yürüten Walker, elde edecekleri bulguların yüksek lisans tezine katkı sağlayacağını söyledi. “Etrafınıza baktığınızda sadece deniz görmek, 4.800 metre derinlikten gelen örnekleri incelemek ve bu sürece tanık olmak eşsiz bir deneyim” dedi.
patronlardunyasi.com
