BAT’den Türkiye’ye 200 milyon dolar yatırım vaadi

Necla DALAN
 
British American Tobacco (BAT) 175 ülkede faaliyet gösteriyor. 1950’li yıllardan itibaren Türkiye’de yetişen oryantal tütünün önemli alıcılarından biri olan şirket, 2002 yılında İzmir Tire fabrikasında üretime başladı. Bugüne kadar Türkiye’de 2 milyar doların üzerinde yatırım yaptı, doğrudan ve dolaylı 4 bin 500 kişiye istihdam sağlıyor.
 
Türkiye’nin de içinde bulunduğu 13 ülkeyi kapsayan BAT Güneydoğu Avrupa Bölgesi Direktörü Jorge Araya, geçen hafta Türkiye’deydi. Şirketin Türkiye’deki faaliyetleri ve pazar değerlendirmesi için temaslarda bulunan Araya bir grup gazeteciyle bir araya geldi. BAT Türkiye, Bulgaristan ve Kuzey Kıbrıs Genel Müdürü Alper Yüce ile BAT Türkiye, Bulgaristan ve Kuzey Kıbrıs Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Murat Güven’in de katıldığı buluşmada yeni kategori ürünleri ve bunlarla ilgili regülasyon talebini konuştuk.
 
İstanbul’da saha ziyaretleri yaptığını ve içeriği belli olmayan ürünlerin çocukların bile erişebileceği şekilde satıldığını anlatan Araya, regülasyonun hem ekonomi hem de sağlık açısından önemli olduğunu vurguladı. Araya, şöyle devam etti:
 
YENİ NESİL ÜRÜNLER İÇİN REGÜLSYON TALEBİ
 
“Bugün dünya genelinde 1.3 milyar kişi tütün mamulleri kullanıyor ve bu oran dünya nüfusunun yüzde 22,3’üne denk geliyor. Elimizdeki verilere göre Türkiye’de bu oran yetişkinlerde yüzde 36. Türkiye bir taraftan bu oranları düşürmeye çalışılırken, diğer taraftan denetimsiz ve içeriği tam olarak bilinmeyen kaçak yeni nesil ürünlerle mücadele ediyor. Yeni kategori ürünlerin daha az risk oranıyla sigara tüketimine karşı bir alternatif olarak Avrupa ülkelerinde kabul görmüş durumda. BAT’nin toplam satışları içerinde yeni nesil ürünlerin oranı yüzde 12’ye ulaştı. Bugün 24 milyon kişi yeni kategori ürünler kullanıyor. Bu sayının 2030’da 50 milyona çıkacağı öngörülüyor.”

Araya, İngiltere ve Kanada başta olmak üzere farklı ülkelerde yapılan 80’in üzerinde klinik araştırmanın yeni kategori ürünlerin geleneksel tütün ürünleriyle kıyaslandığında yüzde 90’ın üzerinde daha az risk taşıdığını ortaya koyduğunu ifade etti. Türkiye’de ise bu ürünlerin kullanımında önemli bir artış gördüklerini kaydeden Araya, şöyle devam etti:
 
100 MİLYON DOLARI AŞKIN VERGİ KAYBI ÖNLENEBİLİR

 “Türkiye’de bizi endişelendiren şu; ne yazık ki pazar regüle edilmediğinden, denetimlere rağmen özellikle Çin’den gelen ve içeriği bilinmeyen ürünler çok yoğun bir şekilde satılıyor. Ürünler yasal olmasa da artık her yerde bulmak mümkün. Ayrıca herhangi bir yaş hassasiyeti olmadığı gibi, hiçbir kurala da tabii değiller. Bu durum insan ciddi bir tehdit oluştururken, ekonomik açıdan milyonlarca dolarlık vergi kaybına neden oluyor. Türk yetkililerin kaçağı önlemek adına çok yoğun çalışmaları ve önlemleri var. Yine de düzenleme ihtiyacı kaçınılmaz. İsveç, yeni kategori ürünleri doğru bir şekilde regüle ederek sigara kullanımını yüzde 5’lere indirdi. Latin Amerika ve Kanada’da benzer süreçlerden geçildi. Regülasyonla yeni kategoride kaçak ürünlerin önüne geçildi. Türkiye’de de bu dönüşümün daha fazla vakit kaybetmeden başlatılması gerekiyor. Yeni kategori ürünlerde regülasyonlarla birlikte ilk günden itibaren 100 milyon doları aşkın vergi kaybını engellemek mümkün olacak. Beş yıl içinde bu rakam 2 milyar dolara ulaşabilir.”

 
“DEVLET YETKİLİLERİNE TEKLİFİMİZİ İLETTİK”
 
Türkiye’nin BAT için bölgenin en stratejik ülkelerinin başında geldiğini yineleyen Jorge Araya, Türkiye’nin performansından memnun olduklarını da vurguladı.

Araya, “Samsun’daki fabrikamız bugün BAT dünyasının en büyük dördüncü üretim tesisi konumunda. Yeni kategori ürünlere yönelik düzenlemeler hayata geçtiği takdirde, bu fabrikanın büyük bir istihdam ve ihracat potansiyeli bulunuyor. Böyle bir dönüşüm için BAT olarak ilk etapta 200 milyon dolar civarında yatırım yapmaya ve ek istihdam sağlamaya hazırız. Bu yatırımlarla birlikte mevcut ihracat hacmimizin de en az ikiye katlanacağını öngörüyoruz. Tüm bu yatırım ve ihracat potansiyeli için devlet yetkililerine teklifimizi ilettik, bu teklif halen geçerli” diye konuştu.

patronlardunyasi.com