'Unakıtan yetkisini kötüye kullanıyor'

Maliye Bakanı Kemal Unakıtan'ın "Yerliler yabancıların moralini bozuyor. Buna devam ederlerse ben yapacağımı bilirim" şeklindeki tehditlerine bankacılar ve borsacılardan sert tepkiler geldi. Bankacılar, Maliye Bakanı'nın yetkilerini kötüye kullandığını, polisiye tehditlerle sorunların çözülmesinin mümkün olmadığını ileri sürdüler. Mali piyasalarla kavga edilmemesi gerektiğinin altını çizen bankacılar, piyasaları yatıştırmak amacıyla yapılan bu tür açıklamaların aksi etkiler yaptığını vurguladılar. Bir bankacı, "Bu tür tehditler piyasayı yatıştırmak yerine, bilmediğimiz bir zorluk var, bunlar zor durumda oldukları için tehdide başvuruyorlar gibi bir algılamaya neden oluyor" dedi. Maliye'nin bütün banka hesaplarını inceleme yetkisi olduğunu hatırlatan başka bir bankacı ise, Bakan Unakıtan'ın gayri hukuki yollarla elde ettiği bu bilgileri tehdit amaçlı kullandığını ileri sürdü. Aynı bankacı, "Ekonominin tümünü ilgilendiren bir tedbir alacak olsa bu şekilde konuşmazdı. Maliye Bakanı açık tehdit ediyor. Yani hesaplarınız, açıklarınız, vergi sorunlarınızın hepsi benim elimde, iki müfettiş gönderir canınızı okurum demek istiyor" dedi.

Daha önce aynı yöntemin siyasetçilere kullanıldığına dikkat çeken başka bir bankacı ise, Maliye Bakanı'nın bu tehditlerinin "herkesin banka hesaplarına" girdiği yönündeki iddiaları net bir şekilde doğruladığını ileri sürdü. Maliye Bakanlığı'nın bankacılık sistemindeki nakit hareketlerini izleyebildiğini, istediği kişinin hesaplarına ulaşma şansının olduğunu hatırlatan bir vergi hukukçusu ise, "Maliye Bakanı bu bilgileri bir tehdit olarak kullanıyor. Yani başka bir ifadeyle devlet şantaj yapar duruma düşürülüyor" iddiasında bulundu. Unakıtan'ın Merkez Bankası'nı destek mesajı da "destek" yerine "köstek" olma şeklinde tanımlandı.

Havayı yabancılar bozdu
Uluslararası piyasalarda dalgalanmaların yaşandığına dikkat çeken bankacılar, dış etkinin yanı sıra, cari açık, enflasyondaki yükseliş ve siyasi belirsizliklerin etkisiyle Türkiye'den çıkışın daha yüksek olduğuna dikkat çektiler. Havanın bozulmasına da yerlilerin değil, yabancıların neden olduğunu belirten bankacılar, özellikle maliyenin stopaj konusundaki tutumunun yabancıları rahatsız ettiğini ve çıkışı tetiklediğinin de altını çizdiler. Borsada her şeyin kayıt altında olduğunu, Sermaye Piyasası Kurulu'nun bir anormallik gördüğünde denetlediği hatırlatılırken, global hareketin yarattığı volatilite ortamından yararlanan oyuncuların da varolduğu belirtiliyor.

"Düşükten alım yapıp yüksekten satarak kâr sağlama amacında olan oyuncular var. Bunların yaptığı işlemlerde volatilitenin artmasına neden oluyor" diyen bir bankacı, serbest piyasa sisteminde bu sorunların her zaman yaşanacağını, bunu da polisiye önlemlerle çözmenin mümkün olmadığını söyledi. Bu arada özellikle salı günü Hazine ihalesi sonrasında dolar bir dakikanın da altında bir sürede 1.60 YTL'den 1.6250 YTL'ye çıkarıldı. Merkez Bankası müdahale ettiğinde ise bütün bankaların kotasyonlarını çekmesi doların "fiktif" bir şekilde yukarı çekilmek istendiği yönünde yorumlara neden olmuştu.

Bankaların engelleme hakkı yok
Bankacıların verdiği bilgiye göre, Maliye'nin bütün banka hesaplarına girme yetkisi var. Yani Maliye Bakanlığı müfettişlerinin banka hesaplarını inceleme yetkileri var. Banka inceleme yapmak üzere kendisine gelen müfettişten sadece Maliye Bakanlığı'nın "hesapları incele yetkisi" olduğunu gösteren bir yazı isteyebiliyor. Maliye Bakanlığı'nın görevlendirdiği müfettişin ne yaptığı, neyi incelediği, araştırıp-soruşturduğu konusunda bankaların sorgulama hakları yok. Bu durumu değerlendiren bir bankacı, Maliye müfettişi de olsa, bir soruşturma açılarak ve savcının kontrolünde bu hesapların detaylarının incelenmesi gerektiğini, oysa bugün bunlara hiçbir şekilde uyulmadığını söyle