Ucuz Çin otomobiline vergi seddi

Düşük hammadde ve ucuz işgücüyle pek çok sektörde dünyanın kâbusu haline gelen Çin, ‘otomotivde de varım' diyor. Geçen yıl ilk kez Avrupa'da Frankfurt Otomobil Fuarı'na katılan Çinliler, bu yılın başında Amerika'daki Detroit Otomobil Fuarı'nda gövde gösterisi yaptı. Bu katılımlarla Avrupa ve ABD'de pazara çıkma planlarını açıklayan Asya devi, rotasını Türkiye'ye çevirdi. Geçen yıldan beri birçok şirketle görüşme yapan, araştırma şirketleri kanalıyla pazarı koklayan Çinli markalar, nasıl ve ne zaman girebileceklerinin hesabını yapıyor. Görüşmeleri doğrulayan Otomotiv Distribütörleri Derneği Başkanı Yüksel Mermer, bugüne kadar derneğe ‘resmi' olarak ithalatçı başvurusu yapılmadığını belirtiyor. Mermer, Türkiye'de otomobil fiyatlarında vergilerin büyük etkisi olduğuna dikkat çekerken, Çinlilerin fiyat avantajını kullanamayacağı görüşünde. "Çin markaları bir tehdit değil.” diyen Hyundai Assan Yönetim Kurulu Başkanı Ali Kibar da Çin'in bu sektörde Avrupalı ve Türk tüketicilerin beklentilerini karşılayacak kalitede üretim yapamayacağına işaret ediyor.

Türkiye otomobil pazarı son iki yıldır rekor satışlara ulaşırken, üretici ülkelerin de ilgisini çekti. Avrupalı, ABD'li, Japon ve Güney Koreli firmaların ardından Rus, Hint ve İranlı üreticilerin girdiği Türkiye'de sürücüler şimdi de Çin araçlarına hazırlanıyor. Ancak Çin'de üretilen her otomobil modeli ya da ticarî aracın Türkiye'ye girmesi zor görünüyor. Gümrük Birliği'ne imza atan Türkiye'ye bir otomobilin ithal edilebilmesi için AB'den tip onayı almış olması gerekiyor. Otomotiv Sanayicileri Derneği'nin verdiği bilgiye göre, tip onayı için 55'in üzerinde şartın yerine getirilmesi isteniyor. Bu direktifler arasında çarpışma, fren testleri, motor emisyon değerleri, tasarımın belli bir dizayna uyması, devrilme halinde güvenli kafes sağlanması gibi yüksek yatırım maliyeti gerektiren kıstaslar bulunuyor.

Çin otomobil markalarının bugün henüz Avrupa ve Türkiye'nin standartlarını karşılayacak teknolojiye sahip olmadığını vurgulayan Hyundai Assan Yönetim Kurulu Başkanı Kibar, “Teknolojilerini biraz daha geliştirip Türkiye'ye hitap edebilmeleri halinde düşük fiyatları sebebiyle müşteriler için bir miktar cazibe taşıyabilirler. Ancak birkaç yıl içinde bu cazibe de kaybolur. Çünkü Türkiye'de en ucuzundan en pahalısına yüzlerce farklı model var.” diyor. Bir miktar düşük fiyat sebebiyle Çin araçlarını tercih edeceklerin satış sonrası ve servisi düşünmelerini tavsiye eden Kibar; bu markaların satış sonrası ve servis yapılanmalarını iyi yapabilecekleri konusunda hâlâ şüpheler olduğunu ifade ediyor. Kibar, “Sonuç olarak Çin markalarının gelmesiyle pazar altüst olmaz. Fakat hükümetlerin de yerli sanayii sadece fiyata dayalı haksız rekabete sürüklememeleri gerekir.” görüşünü dile getiriyor.

Otomotiv Distribütörleri Derneği Genel Koordinatörü Işık Dikmen ise teknoloji konusunda Kibar ile aynı fikirde değil: “Çinliler son birkaç yılda çok ciddi teknoloji yatırımı yaptı. Otomotivde gelişmiş standartlar neyse onu karşılamaya başladılar. Bu yılın sonunda tüm büyük üreticilerin standartlarını karşılamış olacaklar.” Çin araçlarının Avrupa Birliği ve ABD'ye girdikten sonra Türkiye'nin ‘hayır' diyemeyeceğini savunan Dikmen, “2030 yılında 25 milyon otomobil üretmeyi planlayan bir Çin var karşımızda. Taleplerden, görüşmelerden anladığımız kadarıyla bu yıl sonu ya da 2007 yılı başlarında Türkiye'ye Çinli marka gelecek.” ifadelerini kullanıyor. Fiyat konusunda ise iyimser olan Dikmen, Çinli markaların Türkiye pazarını sanıldığı gibi ‘çok ucuz' fiyatlarla altüst etmeyeceğini dile getiriyor.

Çin menşeli otomobil, ABD ve Avrupa'da bilinen markalardan daha ucuza satılıyor. Örneğin Çin'de Ford'la ortak üretim yapan Landwing, Avrupa'da jip modelini 15 bin Euro'ya satacağını açıkladı. Aynı marka, Avrupa'nın bazı ülkelerinde dağıtım kanallarıy