Türk patronlarında mezun olduğu Harvard Business School'da bir ilk, akademik sahtekârlıkla suçlanan profesör Francesca Gino üniversiteden kovuldu

Deniz DALLI

Dünyanın en iyi üniversiteleri listesinde zirvede bulunan Harvard Üniversitesi, özellikle son günlerde ABD Başkanı Donald Trump'la yaşadığı sorunlarla gündemdeydi. Trump yönetimi 22 Mayıs'ta üniversitenin uluslararası öğrenci kabul programını askıya almış ancak Boston bölge yargıcı bir gün sonra bu kararı durdurmuştu.

Trump'la aralarındaki tartışma sürerken bu kez de üniversitenin İşletme Bölümü yani Harvard Business School gündeme oturdu. Dürüstlük konusunda yaptığı araştırmalarla tanınan Profesör Francesca Gino, kapsamlı veri dolandırıcılığıyla suçlamasıyla üniversiteden kovuldu.

2010 YILINDA HARVARD ÜNİVERSİTESİ'NE KABUL EDİLDİ

1978 doğumlu Gino, İtalya'nın Tione di Trento kentinde büyüdü, lisans derecesini 2001 yılında Trento Üniversitesi'nde, Yüksek Lisans ve Doktora derecelerini de 2004 yılında Pisa'daki Sant'anna İleri Araştırmalar Okulu'ndan aldı. Harvard Business School'a misafir araştırmacı olarak gitti ve doktorasını tamamladıktan sonra araştırmacı olarak kaldı. Carnegie Mellon Üniversitesi'nde 2006 yılında, Chapel Hill'deki Kuzey Carolina Üniversitesi'nde 2008 yılında ders verdi ve 2010 yılında da Harvard Üniversitesi'ne kabul edildi.

140'tan fazla akademik makaleye imza atan ve çok sayıda ödül kazanan Business School'un ünlü profesörü Gino'nun çalışmalarına ilişkin Harvard tarafından Ekim 2021'de bir ön soruşturma başlatıldı.

2023 YILINDA AKADEMİK İZNE AYRILDI

2023 yılında üç davranış bilimci, özellikle sosyal bilimlerdeki bulguların geçerliliğine odaklanarak akademik araştırmaların analizinin yapıldığı Data Colada blogunda bazı iddialar dile getirdi. Üç davranış bilimci, 2012 ile 2020 arasında yayınlanan ve Profesör Gino'nun ortak yazarlığını yaptığı dört makalenin 'sahte veri' içerdiğini iddia eden kanıtlar içeren bir dizi blog yazısı yayımladı.

ABD'de 8 özel araştırma üniversitesinin oluşturduğu seçkin Ivy League grubunda yer alan Francesca Gino, çok sayıda veriyi tahrif etme iddiası ortaya çıktıktan sonra 2023'te idari izne ayrıldı.

Gino ve onunla birlikte makaleler üzerinde çalışan kişilerle görüşüldü, Harvard İşletme Okulu'ndan öğretim görevlileri de verilerini, e-postalarını ve makalelerinin taslaklarını inceleyip analiz etti. Ayrıca, çalışmalarının verilerini analiz etmek üzere dışarıdan bir adli tıp firması da işe alındı.

Üniversite raporuna göre, Profesör Gino, çalışmalarıyla ilgili sorunlar sorulduğunda, çalışmalarıyla ilgili sorunların kendisinin veya araştırma asistanlarının hatalarından veya "kötü niyetli" birinin olası müdahalesinden kaynaklanabileceğini ileri sürdü.

1940 YILINDAN BU YANA İLK: GİNO KOVULDU

Ancak araştırmacılar her iki teoriyi de reddetti ve bulgularını Mart 2023'te Harvard Business School Dekanı Datar'a sundular.

Araştırmacılar ayrıca üniversitenin Gino'nun çalışmalarını denetlemesini ve üç makalenin geri çekilmesini talep etmesini önerdi; dördüncü bir makale ise soruşturma başlatıldığı sırada zaten geri çekilmişti.

Profesör Gino, bulguları kendi hipotezlerini destekleyecek şekilde değiştirdiğinin tespit edilmesinin ardından üniversiteden kovuldu.

Harvard Crimson'a göre, Amerikan Üniversite Profesörleri Birliği'nin fesih kurallarını resmileştirdiği 1940'lardan bu yana Harvard'da hiçbir profesörün görevi iptal edilmedi.

İDDİALARI REDDETTİ, 25 MİLYON DOLARLIK DAVA AÇTI

New York Post gazetesinin internet sitesinde yer alan habere göre, soruşturma 2023 yılında devam ederken Gino, internet sitesinde kendisine yöneltilen iddiaları yalanladı. Gino açıklamasında şunları söyledi:

"Kesin olarak bildiğim bir şey var: Akademik sahtekarlık yapmadım. Belirli bir sonucu elde etmek için verileri manipüle etmedim. Herhangi bir sonucu desteklemek için verileri tahrif etmedim. Suçlandığım suçu işlemedim. Nokta."

Son 10 yıldır hile, yalan ve sahtekârlıkla ilgili davranışsal araştırmaları medyada geniş yer bulan Gino, Harvard, Harvard İşletme Okulu Dekanı Srikant Datar ve Data Colada blog yazarlarına karşı 25 milyon dolarlık dava açtı.

Profesör Gino, Mart 2024'teki açıklamasında, "Avukatlarım beni konuşmaktan caydırsa da akademik dolandırıcılığa hiç bulaşmadığımı söylemem gerekiyor. Harvard'ın soruşturma süreci boyunca reddedilen iddialarımı uzmanların desteğiyle mahkemede kanıtlama fırsatım olduğunda, davalarının neden zayıf olduğunu ve bunların asılsız iddialar olduğunu göreceksiniz" dedi.

Ancak üniversitenin öğrenci gazetesi Harvard Crimson'ın haberine göre, Boston'daki bir federal yargıç, Gino'nun Harvard ve Data Colada blog yazarlarına yönelik iftira iddialarını geçen eylül ayında reddetti. Hakim, profesörün kamu figürü olduğuna karar vererek, çalışmalarının incelenmesine izin verdi.

HARVARD'DAN MEZUN OLAN TÜRK PATRONLAR

Fenerbahçe Başkanı ve Koç Holding Yönetim Kurulu Başkanvekili Ali Koç, Harvard Üniversitesi mezunları arasında. 1985'te Londra Harrow School'dan mezun olan Ali Koç, Rice Üniversitesinde işletme üzerine lisans eğitimi gördü ve 1995-1997 yılları arasında HArvard Business SChool'den MBA derecesi aldı.

Türk iş insanı Hüsnü Özyeğin de Harvard Business School mezunlarından. 1963 yılında gittiği Amerika'da Oregon State Üniversitesi'nde İnşaat Bölümü'nde okurken finans konularına daha ilgili olduğunu fark edince Harvard'da master yaptı. 1969 yılında mezun olan Özyeğin, okulun tarihindeki ikinci Türk MBA öğrencisi oldu.

Özyeğin, mezunu olduğu dünyanın en prestijli işletme okulu Harvard Business School’un verdiği '2011 Alumni Achievement Award'ın (2011 Üstün Başarılı Mezunlar Ödülü) sahibi oldu.

Doğuş'un patronu Ferit Şahenk de Harvard mezunu. Eğitim için Amerika'yı tercih eden Ferit Şahenk, Boston College’de eğitimini tamamladı ve 1987 yılında Pazarlama ve İnsan Kaynakları bölümünden mezun oldu. 1991 yılında Harvard Üniversitesi’nin yöneticilik programlarına katılan Şahenk, buradan da mezuniyet diplomasını aldı.

patronlardunyasi.com