Şirketlerin döviz açığı bankaları vurabilir
BDDK raporunda kur riskinin banka müşterileri olan şirketler tarafından taşındığı vurgulandı. Yurtdışı şubelerden verilen kredilere de dikkat çekildi.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) Denetim Başkan Yardımcılığı tarafından hazırlanan raporda, bankaların yabancı para pozisyonlarının makul düzeyde seyrettiği ve sistem için büyük bir risk oluşturmadığı, ancak döviz ve dövize endeksli kredilerin boyutu dikkate alındığında, kur riskinin bankaların müşterileri olan firmalar tarafından taşındığı belirtildi. Her üç ayda bir yayımlanması öngörülen ve ilki yayımlanan raporda, "Bu nedenle, özellikle ekonomik aktivitenin yavaşladığı dönemlerde, firmalar üzerindeki kur riskinin bankacılık kesimine kredi riski olarak dönebileceği düşünülmektedir" denildi. Yoğun dış kaynak kullanan ve gelişmekte olan Türk ekonomisinde döviz kurlarının yükseldiği dönemlerin, genelde yabancı sermaye girişinde (çoğunlukla dışsal şoklardan kaynaklanan) ani azalma ve kesintilerin görüldüğü dönemler olduğu vurgulanan raporda, böyle dönemlerde, sadece kur düzeyinde bir artış ortaya çıkmadığı, faiz oranlarının yükselmesi nedeniyle faiz riskinin, ekonomik aktivitenin daralması ve dolayısıyla dış kaynak kullanımının azalması nedeniyle de kredi riskinin arttığı bildirildi.
FAİZ RİSKİ DE ARTTI
Bankaların 2006'nın ilk dört ayında 1 aylık vadede yarattığı net kaynağın 2005'e göre iki katına çıkarak 40 milyar YTL'ye ulaştığı belirtilen raporda, buna karşılık YTL kredi kullandırımında vadenin 12 aydan uzun vadeye yayıldığı belirtilerek, "YTL'de taşınan faiz riski bilançoların hızlı bir şekilde büyümesine bağlı olarak önemli ölçüde artış göstermiştir" denildi.
Bankalar döviz kredisini yurtdışı şubelerden verdi
* Sektör dönem içinde net olarak açık pozisyon taşıyor. Dolayısıyla Yabancı Para Net Genel Pozisyonu /Özkaynak oranı genel olarak negatif. Sektörün YPNGP/Özkaynak oranının yasal sınırlar içinde. Bilanço içi net pozisyonu genel olarak açık.
* Dövize Endeksli krediler ve bankaların yurtdışı teşkilatları tarafından Türkiye'ye kullandırılan krediler nedeniyle dolaylı bir kur riski oluştu.
* Bilanço içi net açık pozisyonun kapatılması için bilanço dışı işlemler giderek daha yoğun olarak kullanılıyor.
* Bilanço dışı işlemlerde farklı
enstrümanlara başvurulmakla beraber pozisyon açıklarının kapatılmasında en fazla swap işlemleri ve ikinci olarak forward işlemleri kullanılıyor.
* Genel olarak swaplar bankaların kendi pozisyonlarını hedge etme amaçlı, forward sözleşmeleri ise Türkiye'de yerleşiklerin pozisyonlarını hedge etmek amacıyla imzalanıyor.
* Bankaların kendi risk grupları ile imzaladıkları türev sözleşmeleri yabancı banka gruplarının swap işlemleri dışında önemli bir hacme sahip değil. Sektörün pozisyonunu önemli ölçüde, işlem hacminde en yüksek paya sahip olan özel bankalar grubunun pozisyonu belirliyor.
* Para opsiyonları, para swapları ve forward işlemleri toplamı Mart 2006 itibariyle toplam türev işlemlerin yüzde 82'sini oluşturuyor.
* Döviz cinsleri itibariyle taşınan pozisyonlardan dolar ve euro cinsinden pozisyonlar banka bilançolarına etki edebilecek düzeyde faiz riski taşıyor. Ancak bu risk YTL pozisyonlardan kaynaklı faiz riskine kıyasla düşük seviyede.