Savaş İsrail'e de pahalıya patladı

İsrail'de yayımlanan Haaretz gazetesi bir ay süren Lübnan harekatının ülke bütçesine 1.3 milyar dolarlık ek maliyet getirdiğini açıkladı. Bu, daha önce Hazine'nin yaptığı tahminlerin tam 2 katı. Haaretz gazetesi, hesaplamalara füze saldırılarının yol açtığı doğrudan hasar ve savaşın ekonomiye olan dolaylı etkisini dahil ettiklerini açıkladı. Buna göre yalnızca turizm sektörünün 4 hafta içinde 150 milyon dolar kaybettiği tahmin ediliyor.

Temmuz-aralık döneminde İsrail'e en az 1.5 milyon turistin gelmesi bekleniyordu. Bu sayının önemli ölçüde azalacağı tahmin ediliyor. İsrail Vergi İdaresi'nin bütçesinde savaş ve terör tazminatı için 801 milyon dolarlık bir ödenek ayrılmış durumda. Kalan harcamaların ise 2006 bütçesinin revize edilerek karşılanması söz konusu. Turizmciler Derneği Başkanı Ami Etgar ise savaş yüzünden uğradıkları kaybın giderilmesi için ülkenin yurtdışındaki tanıtım bütçesinin bir an önce artırılması gerektiğine dikkat çekti. Ancak kaynağın nereden sağlanacağı konusunda bir bilgi yok. Üstelik Savunma Bakanlığı'nın bütçeden isteyeceği ek ödeneği 460 milyon dolardan 1.1 milyar dolara çıkarmış olması durumu daha da zorlaştırıyor. Savunma Bakanlığı'nın bu talebi kabine tarafından onaylandı. Bu yıl 1.8 milyon dolar gibi görece yüksek vergi tahsilatı gerçekleştirilmiş olması ve özelleştirme gelirleri hükümetin elini biraz olsun rahatlatıyor ancak Haaretz'e bilgi veren Hazine yetkilileri çatışmaların bu kadar uzamasını öngörmediklerini, bu nedenle tahminlerini düşük tuttuklarını itiraf etti.

İsrail'i endişelendiren bir diğer konu da, gelen ek savaş maliyetlerinin yanı sıra gayrisafi yurtiçi hasılanın (GSYİH) yavaşlama riski. 2006 yılının ikinci yarısında yüzde 6'lık güçlü bir büyüme rakamı yakalayan İsrail'in, yılın üçüncü çeyreğinde savaş yüzünden hedeflenen performansı tutturamayacağına kesin gözüyle bakılıyor. Özellikle Hizbullah'ın, İsrail'e attığı binlerce roketin, ülkenin kuzey kesimlerinde bir çok işletmenin kapanmasına neden olduğu söyleniyor. İsrail bankası Leumi'nin Başekonomisti Gil Bufman  ise, ülke ekonomisinin kısa sürede toparlanacağı görüşünde. Bufman, Reuters haber ajansına yaptığı açıklamalarda, "Ülke ekonomisinin bu şoku (savaşı) ekonomik anlamda şu ana kadar oldukça iyi yönettiği söylenebilir. Bu nedenle bazı kısa dönemli negatif etkiler olsa da bu etkilerin uzun dönemde ülkeye zarar vermesi zor" dedi. İyimser yaklaşımına karşın, Bufman da, üçüncü çeyrekteki büyüme oranının çok da iyi olmayacağını belirtti.

Uzmanların büyük kısmı ateşkes ilan edilse de hâlâ çatışmaların yeniden başlayabileceği riskinin bulunduğunu söylüyor. Böyle bir gelişmenin İsrail ekonomisinin daha zor durumda kalmasına yol açacağı da vurgulanmıyor. Son olarak dün, İsrail ordusu, 1 askerinin Lübnan'ın güneyinde bu sabaha karşı bir “operasyonda” öldüğünü doğruladı.  İsrail ordu sözcülüğünden yapılan açıklamada, “Lübnan'da bir operasyon sırasında meydana gelen patlamada bir asker öldü, 2'si ağır 3 asker yaralandı” denildi.  Açıklamada, operasyonun niteliği hakkında bilgi verilmedi, ancak askerlerin İsrail ordusu tarafından sınır yakınlarına döşenen bir mayın tarlasına yanlışlıkla girdiği belirtildi.  El Arabiya ve El Cezire televizyonları, tankları mayına çarpan 1 İsrail askerinin öldüğünü, 3'ünün yaralandığı duyurmuştu.  Öte yandan, İsrail'in Almanya'dan iki adet Dolphin (Yunus) sınıfı denizaltı alacağı açıklandı. 1.27 milyar dolar tutarında olan iki denizaltının İsrail'e satılması konusunda iki tarafın da anlaşmaya vardığı belirtildi.