Putin'den tüccarım freni
Mavi Akım doğalgazının Türkiye’deki açılış töreninde biraraya gelen İtalya Başbakanı Silvio Berlusconi ile Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Samsun ile Ceyhan arasında bir petrol boru hattı projesinde Rusya Devlet Başkanı Putin’i ikna edemedi.

Mavi Akım doğalgazının Türkiye’deki açılış töreninde biraraya gelen İtalya Başbakanı Silvio Berlusconi ile Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Samsun ile Ceyhan arasında bir petrol boru hattı oluşturulması projesinde Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’i ikna edemedi. Putin, ‘Ben asker değil, tüccarım. Bu hattın 10 alternatifi var. Hangisi ekonomikse onu yaparız’ dedi.
Samsun Enerji Zirvesi’nde biraraya gelen Başbakan Tayyip Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve İtalya Başbakanı Silvio Berlusconi, Samsun-Ceyhan hampetrol boru hattı yapımı için anlaşamadı. Erdoğan’ın teklifi ve Berlusconi’nin desteğine rağmen Putin, ‘Ben stratejiye değil, ticarete bakarım. Hangi hat ekonomikse onu yapacağım’ dedi ve görüşmelerin Noel sonrasına ertelenmesini istedi. Üç liderin yanı sıra, Enerji Bakanı Hilmi Güler, Botaş, Gazprom ve İtalyan şirketi Eni’nin katıldığı zirve yaklaşık bir saat sürdü. Boğazlardaki petrol trafiğini by-pass edecek hat yapımı konusunu gündeme getiren Erdoğan, Samsun-Ceyhan hattının uzun süredir konuşulduğunu belirterek, bir an önce yaşama geçirilmesini önerdi. Berlusconi de bu konuda destek vererek, tavrını Erdoğan’dan yana koydu.
ASKER DEĞİL TÜCCARIM:
Putin ise Samsun-Ceyhan önerisine soğuk yaklaştı. Komünizmle birlikte konseptin değiştiğini, stratejik bakış-askeri yöntem döneminin bittiğini, artık asker yöntemiyle hareket emediklerini ifade etti. Bu dönemde konulara ticari yaklaştıklarını, tüccar gibi hareket ettiklerini vurgulayan Putin, by-pass hattı için 10’a yakın alternatifin olduğunu, hangisini fizibıl bulurlarsa onu yapacaklarını söyledi. Hangi hattın ekonomik olduğunun ortaya çıkarılması için çalışılması gerektiğini kaydeden Putin, tarafların Noel sonrasında tekrar biraraya gelmesini istedi. Putin’in bu hat konusunda kesin bir dille tavır alması ve gazın sahibinin Rusya olduğunu masadakilere hissettirmesi dikkat çekti.
PARALEL HAT AYRILIĞI:
Mavi Akım’ın İsrail’e uzatılması konusunda karşılıklı isteklerin dile getirildiği toplantıda, Türkiye ve Rusya geçiş yöntemi konusunda da farklı düşünceler ortaya koydu. Türkiye’nin tankerlerle Samsun’a petrol taşındıktan sonra boru hattı ile Ceyhan’a taşınması düşüncesine karşılık, Putin’in Mavi Akım’a paralel, Karadeniz’de ikinci bir hattı gündeme getirmesi nedeniyle görüş ayrılığı ortaya çıktı. Putin’in Mavi Akım’dan gaz alım kapasitesinin 30 milyar metreküpe çıkarılması teklifi de soru işareti yarattı. Türk kanadının gaz alımını artırmayı sorun olarak görmemesine karşın, alımın 16 milyar metreküpe çıkacağı 2006’da ‘al-ya da öde’ye düşüleceği bildirildi. Türkiye kanadı, gaz alınmadan para ödense dahi, bu miktar daha sonraki alımlardan düşüleceği için sorun bulunmadığı savunuldu.
İRAN-RUSYA OYUNU:
İran’ın yükümlülüklerini yerine getirmemesi nedeniyle gaz alım sözleşmesini iptal etmek elinde olan Türkiye’nin, Rusya’ya muhtaç kalmamak için İran’la köprüleri atmadığı, aynı tavrın Rusya için de geçerli olduğu, İran’a karşı Rus kozunun kullanılması nedeniyle sessiz kalındığı belirtildi.
Hediyeler ‘diplomatik geleneğe’ takıldı
MAVİ Akım Projesi’nin açılışında konuk liderlere hediye edilmek üzere hazırlanan ‘Matruşka’ benzeri ahşap sandıklar, ‘diplomatik geleneğe’ takıldı. ‘Açılış törenlerinde hediye alıp vermenin diplomatik geleneğe uygun olmaması’ ve diplomatik yazışma gerektirdiği için sandıklar liderlere verilemedi. AKP Samsun İl Teşkilatı’nca hazırlanan hediyeler, liderlere ulaştırılmak üzere Başbakanlığa gönderilecek.