Dolar
42,2442
0,06%
Euro
48,9717
0,06%
Sterlin
55,5539
-0,09%
Bitcoin
4.379.587
0,82%
BİST-100
10.602,04
0,24%
Gram Altın
5.592,476
-0,24%
Gümüş
51,55
0,64%
Faiz
40,04
0,00%

Profesör Doktor Osman Müftüoğlu diyor ki, toplumsal yasımız var

Türkiye , Azerbaycan'dan havalandıktan sonra Gürcistan sınırında düşen kargo uçağındaki 20 şehidine ağlıyor. Prof. Dr. Osman Müftüoğlu, PD okuyucuları için 'Toplumsal yas' yazısı kaleme aldı.

12.11.2025 07:20Güncelleme: 12.11.2025 07:43
Profesör Doktor Osman Müftüoğlu diyor ki, toplumsal yasımız var
16px
32px

Prof. Dr. Osman MÜFTÜOĞLU

Bugün hepimizin kalbi aynı acıyla yanıyor.
Bir uçak kazasında 20 kahraman askerimizi, 20 canımızı, 20 evladımızı kaybettik.
Bu sadece bir kaza değil, bir milletin ortak kalp kırıklığıdır.
Her evde bir sessizlik, her yürekte bir ağırlık var.
Bu acı, yalnız şehit ailelerinin değil, hepimizin ortak yasıdır.

BÜYÜK KAYBIN BİYOLOJİSİ VE PSİKOLOJİSİ 

Böylesi ani ve toplu kayıplarda insan bedeni önce donar, ardından şok tepkisine girer.
Kalp atışları hızlanır, kaslar gerilir, nefes kısalır.
Zihin “bu gerçek olamaz” der ama kalp bilir.
İşte o an, sadece duygusal değil, fizyolojik bir travma da yaşarız.
Uyku bozulur, yeme isteği azalır, sessizlik büyür.
Bunlar doğal, hatta iyileşmenin ilk adımlarıdır.

YASI BASTIRMAYIN, PAYLAŞIN 

Üzülmek zayıflık değildir; tam tersine, insan kalabilmenin kanıtıdır.
Ağlamak, dua etmek, sessizce oturmak, konuşmak, paylaşmak…
Bunların her biri, beynin travmayı işleme biçimidir.
Birlikte yas tutmak, aslında birlikte iyileşmektir.

DAYANIŞMANIN İYİLEŞTİRİCİ GÜCÜ 

Bilim bize gösteriyor ki acıyı paylaşan toplumlar daha çabuk toparlanıyor.
Birlikte dua etmek, bayrak asmak, sokakta birbirine sarılmak, acıyı küçültmez ama taşınabilir kılar.
Çünkü bağ kurmak, kortizolü düşürür, oksitosini artırır; bedeni ve ruhu sakinleştirir.
Her “başın sağ olsun” cümlesi aslında bir iyileşme ilacıdır.

ÇOCUKLAR VE GENÇLERLE BU ACIYI KONUŞMAK

Küçük yaşta ölüm haberleriyle karşılaşan çocuklara, doğrudan ama güvenli cümlelerle yaklaşmak gerekir.
“Çok üzücü bir olay oldu, askerlerimizi kaybettik ama onlar ülkemizi korurken görevdeydiler.”
Çocuklar korkudan çok, yetişkinlerin duygusal tepkilerine odaklanır.
Bu yüzden ağlamak değil, güvenli bir duruş sergilemek en büyük destektir.

RUHSAL DENGE İÇİN BASİT STRATEJİLER 
   •   Haber akışına sınırlama koyun; her tekrar travmayı derinleştirir.
   •   Yalnız kalmayın; konuşmak, susmaktan iyileştiricidir.
   •   Uyku, su, beslenme düzeninizi koruyun; beden dayanıklılığı ruhu da taşır.
   •   Dua, yazı, müzik, doğa yürüyüşü… Ruhun sessiz tedavileridir.
patronlardunyasi.com