İSO'dan Erdoğan'a teşvik raporu

İstanbul Sanayi Odası (İSO), Başbakan Tayyip Erdoğan'dan, teşvik sisteminin tümüyle yeniden ele alınmasını ve sistemin geliştirilmesi ve uygulamasının özerk bir kuruma veren yasal düzenlemenin çıkarılmasını istedi. İSO, büyük ölçekli yatırımlar için de 'vergi tatili' istedi. İSO Başkanı Tanıl Küçük başkanlığındaki heyetin Ankara'da önceki gün başlayan temasları dün sona erdi.

İSO, önceki gün gerçekleşen Tayyip Erdoğan ziyareti sırasında, 'Yatırım ortamına ve teşvik sistemine yönelik öneriler' raporu sundu. Türkiye'deki devlet yardımlarının 1970'li yıllardan beri, ağırlıklı olarak vergisel desteklerden oluştuğu ve bazı istisnalar dışında, belli ölçeğin üstündeki tüm yatırım projelerini kapsadığı belirtilerek şöyle denildi:

"Bu sistem sektörel ve bölgesel yönlendirme gücünü ve seçiciliğini kaybetmiştir. Devlet yardımlarına yönelik politikaların yöntem, görev alanı ve kullanılacak yatırım araçları yönünden tümüyle yeniden ele alınması gereklidir."

AB devlet yardımları sistemine de atıfta bulunulan raporda, topluluk seviyesinde az gelişmiş bölgelerin gelişmesi, üye ülkeler arasındaki refah seviyesi farklılıklarının giderilmesini hedefleyen devlet yardımları ile ortak menfaatlere yönelik projelere verilecek yardımların toplulukla bağdaşır kabul edildiğine işaret edildi.
AB mevzuatında kabul gören yardım türlerinin temel özelliğinin, 'ekonomik ve sosyal istikrarı hedeflediği, temel uygulama alanlarının, sektörel teşvikler, bölgesel teşvikler, KOBİ teşvikleri, çevre teşvikleri ve Ar-Ge teşvikleri olduğu vurgulandı. İSO'nun bu kriterleri dikkate alan Türk sanayi ve KOBİ'lerin uluslararası piyasada rekabet gücünü artırmayı, üretimi ve istihdamı özendirmeyi, teknoloji geliştirmeyi hedefleyen yeni bir teşvik sisteminin çerçevesini çizen rapor hazırladığı belirtildi. Raporda özetle teşvik sistemi için şu öneriler yer aldı:

Şeffaf değerlendirme

-Yatırım teşvik sistemi, ekonomi politikalarını oluşturan ve uygulayan kamu kurumları ile özel sektör temsilcilerince geliştirilmeli.

-Sanayi stratejisi uluslararası sınıflama sistemine uygun olmalı.

-Yeni teşvik sisteminin, politika geliştirme ve uygulamadan sorumlu özerk kurum tarafından yeni yasa kapsamında oluşturulması; yerel idareler ve meslek kuruluşlarının da politika belirleme ve mevzuat oluşturma çalışmalarına katkı sağlamaları gereklidir. Sistemin denetiminin bağımsız kuruluşlarca yapılması önem taşımaktadır.

-Teşvik araçları temel olarak, vergi indirimi ve muafiyeti, istihdam teşvikleri ve sosyal güvenlik yüklerinin hafifletilmesi, kredi desteği, hibe yardımlar, arsa tahsisleri ve enerji indirimlerinden oluşması ve yatırım projesinin bu teşvik araçlarının hangisinden, ne oranda yararlanacağı, somut ve ölçülebilir kriterlerle oluşturulacak şeffaf bir değerlendirme sistemi ile belirlenerek oluşturulmalı.

-Önerilen teşviklerin bazıları, 'Yatırımların ve İstihdamın Teşviki ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkındaki Kanun' kapsamında da yer almaktadır.
-Odamız, 49 il için uygulanan teşvik araçlarının, diğer teşvik araçlarıyla birlikte, her yörenin hammadde, insan kaynakları ve sektörel gelişme potansiyeline göre uygulanması gerektiği görüşündedir.

-Uluslararası yatırımları çekmekte başarılı olmuş ülkelerde kullanılan vergi tatili, ülkemizde de büyük yatırımların teşviki için etkin araç olarak kullanılmalı.

-Teknoloji üretmek için Ar-Ge çalışmaları özendirilmeli.