Güneş'ten kat be kat büyük 'Canavar Karadelik' M87'nin ürperten hızı
M87 kara deliği, evrendeki teorik sınırın %80’ine ulaşan dönüş hızı ve ışık hızına yakın madde çekimiyle bilim insanlarını şaşırttı.
Gözlemlenebilen en büyük kara deliklerden biri olan M87 kara deliği, evrenin sınırlarını zorlamaya devam ediyor. Yeni araştırmalar, bu devasa kara deliğin dönüş hızının evrendeki teorik maksimumun %80’ine ulaştığını ve içine düşen maddenin ışık hızının neredeyse dörtte birine çıktığını ortaya koydu.
6,5 MİLYAR GÜNEŞ KÜTLESİNE SAHİP 'CANAVAR KARA DELİK'
Event Horizon Teleskobu ile elde edilen görüntüler üzerinde yapılan analizler, M87 kara deliğinin tam anlamıyla bir doğa canavarı olduğunu bir kez daha kanıtladı. 6.5 milyar Güneş kütlesine sahip olan bu kara delik, çevresindeki maddeyi saniyede 70 milyon metre hızla içine çekiyor ve bu sıradışı hareket, evrenin yapısına dair birçok soruya ışık tutuyor.
KARA DELİĞİN DÖNÜŞÜ IŞIK HIZININ YÜZDE 80'İNE ULAŞIYOR
Araştırmacılar, kara deliğin etrafındaki asimetrik parıltıyı analiz ederek dönme hızını ölçtü. Bu parıltı, Doppler etkisiyle ortaya çıkıyor; bize doğru gelen madde daha parlak görünürken, uzaklaşan kısmı daha soluk kalıyor. Elde edilen verilere göre, kara deliğin dönüşü ışık hızının %80’ine kadar ulaşıyor.
MADDENİN İÇERİ ÇEKİLME HIZI SANİYEDE 70 METREYE ÇIKIYOR
Bu yüksek hız, aynı zamanda kara deliğin dışındaki maddeyi de etkiliyor. Maddenin içeri çekilme hızı saniyede 70 milyon metreye, yani ışık hızının %23’üne kadar çıkıyor. Bu hızlara rağmen M87, yılda 0.00004 ila 0.4 Güneş kütlesi kadar madde tüketiyor ki bu da beklenenin oldukça altında, yani kara delik hâlâ “sessiz” sayılabilecek bir evrede bulunuyor.
NASIL BÖYLE GÜÇLÜ BİR MADDE JETİ OLUŞTU?
Kara deliğin bu devasa enerjiyle nasıl böylesine güçlü bir madde jeti oluşturduğu da araştırmaların odağındaydı. Elde edilen verilere göre, kara deliğe düşen maddenin enerjisi, binlerce ışık yılı uzağa ulaşan ünlü jetin enerji çıktısıyla birebir örtüşüyor. Bu da, jetlerin kara deliğin beslenme süreciyle doğrudan bağlantılı olduğunu kanıtlar nitelikte.
Bilim insanları, bu yeni verilerle kara deliklerin nasıl çalıştığını anlamada büyük bir adım attığımızı söylüyor. Gelecekte daha güçlü teleskoplarla yapılacak gözlemler sayesinde, M87 gibi süper kütleli kara delikler evrenin işleyişi hakkında daha fazla sırra ışık tutabilir.
patronlardunyasi.com
