Gökbilimciler ilk kez galaksilerin 'kozmik mücadelesine' tanık oldu
Gökbilimciler, evrenin erken dönemlerinden kalma iki galaksinin çarpıcı bir etkileşimini ilk kez doğrudan gözlemledi. Fransa ve Şili’den bilim insanlarının yer aldığı uluslararası bir ekip, Avrupa Güney Gözlemevi’nin Teleskobu, VLT ve ALMA ile yaklaşık 11 milyar ışık yılı uzaklıkta birbirine yaklaşan iki galaksiyi gözlemledi.
Gerçekleşen bu kozmik karşılaşmada, süper kütleli bir kara deliğin merkezinde bulunduğu kuasar, diğer galaksiye yüksek yoğunlukta ultraviyole radyasyon göndererek yıldız oluşumunu engelledi. Araştırmacılar bu benzersiz olayı "kozmik mızrak dövüşü" olarak tanımlıyor.
Paris Astrofizik Enstitüsü ve Fransız-Şili Astronomi Laboratuvarı’ndan Pasquier Noterdaeme, bu olağanüstü çarpışmayı “bir galaksinin diğerine enerji dolu ışınlar fırlatması ve karşı tarafın yıldız doğurma yeteneğini zayıflatması” olarak özetledi. Bu süreçte, mağdur galaksinin yıldız oluşum bölgelerinde bulunan hidrojen molekülleri parçalanarak dağıldı.
Araştırmanın detayları Nature dergisinde yayımlandı. Bulgular, evrenin "öğle vakti" olarak adlandırılan, yıldızların hızla oluştuğu döneme ışık tutuyor.
İLK KEZ OLDU AÇIKLAMASI
Araştırmaya katılan Ioffe Enstitüsü’nden Sergei Balashev, “İlk kez bir kuasarın komşu bir galaksi üzerindeki radyasyon etkisini doğrudan gözlemleme fırsatı bulduk” dedi. Daha önce bu etkileşim yalnızca teorik olarak öne sürülüyordu.
Kuasarın yaydığı ışığın kuvveti öylesine yüksek ki, genellikle kendi galaksisini bile gölgede bırakıyor. Ancak yüksek çözünürlüklü gözlemler, galaksilerin aslında binlerce ışık yılı uzaklıkta olduğunu ve birbirleriyle çarpışma yolunda olduklarını ortaya koydu.
EVRENİ ANLAMADAKİ ÖNEMİ BÜYÜK
Her ne kadar bu galaksiler şu an çoktan birleşmiş olabilecek olsa da araştırmacılar bu tür karşılaşmaların evrenin gençlik döneminde çok daha sık yaşandığını düşünüyor. Harvard-Smithsonian Astrofizik Merkezi’nden Dong-Woo Kim, “Bu gözlemler, galaksi evrimini anlamamız açısından büyük önem taşıyor” dedi.
Samanyolu’nun da milyarlarca yıl içinde Andromeda ile birleşmesi bekleniyor. Ancak o birleşmede benzer bir "kozmik mızrak dövüşü" yaşanıp yaşanmayacağı hâlâ belirsiz.
patronlardunyasi.com
