Finansal yatırım araçlarında vergi düzenlemesi: Yatırım fonlarındaki kazançlarda yüzde 10 olan tevkifat oranı yüzde 15'e çıkarıldı
Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın 'çok kazanandan çok vergi alınması' ilkesi doğrultusunda, finansal yatırım araçlarının vergilendirilmesinde düzenleme yapıldı. Yatırım fonlarından elde edilen kazançlarda yüzde 10 olarak uygulanan tevkifat oranı, yüzde 15'e çıkarıldı. Vergi yükünün dengeli dağıtılması amacıyla Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarından elde edilen faiz ve kâr paylarında uygulanan indirimli tevkifat oranları arttırılarak genel oranlara dönüldü. Kur korumalı mevduat (KKM) ve katılma hesaplarından elde edilen faiz ve kâr paylarına uygulanan tevkifat oranları artırılarak diğer Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarıyla uyumlu hale getirildi.
Finansal yatırım araçlarının vergilendirilmesi "çok kazanandan çok vergi alınması" ilkesine göre düzenlendi. Konuya ilişkin Cumhurbaşkanı Kararı, Resmi Gazete'de yayımlandı.
FAİZ VE KÂR PAYLARINDAKİ İNDİRİMLİ TEVKİFAT ORANLARI ARTIRILDI
Bakanlıktan edinilen bilgilere göre, Kararla, sermaye piyasası enstrümanlarına uygulanan tevkifat oranlarında, vergilendirmede adaleti ve etkinliği arttırıcı mahiyette değişiklik yapıldı.
Vergi yükünün dengeli dağıtılmasına katkı sunmak amacıyla Türk Lirası mevduat ve katılma hesaplarından elde edilen faiz ve kâr paylarında uygulanan indirimli tevkifat oranları artırılarak genel oranlara dönüldü.
TEVKİFAT ORANLARI 15, 12 VE 10 OLARAK DÜZENLENDİ
Bugünden itibaren açılan ve vadesi yenilenen vadeli mevduat/katılma hesaplarına ödenecek faiz ve kâr payları üzerinden yapılacak tevkifat oranları, 6 aya kadar (6 ay dahil) vadeli hesaplarda yüzde 15, 1 yıla kadar (1 yıl dahil) vadeli hesaplarda yüzde 12, 1 yıldan uzun vadeli hesaplarda yüzde 10 olacak.
Bu oranlar, 1 Kasım 2024-31 Ocak 2025 tarihlerinde açılan/vadesi yenilenen hesaplarda yüzde 10, yüzde 7,5 ve yüzde 5, 1 Mayıs-31 Ekim 2024 tarihlerinde açılan/yenilenen hesaplarda yüzde 7,5, yüzde 5 ve yüzde 2,5, 1 Mayıs 2024'ten önce açılan veya vadesi yenilenenlerde ise yüzde 5, yüzde 3, yüzde 0 olarak uygulanmaya devam edecek.
KUR KORUMALI MEVDUATA YÖNELİK TEVKİFAT ARTIRILDI
Eksik vergilendirilen alanların tamamlanması amacıyla kur korumalı mevduat ve katılma hesaplarından elde edilen faiz ve kâr paylarına uygulanan tevkifat oranları artırılarak diğer Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarıyla uyumlu hale getirildi.
Buna göre, bugünden itibaren açılan veya vadesi yenilenen kur korumalı mevduat/katılma hesaplarına ödenecek faizler ve kar payları üzerinden yapılacak tevkifat oranları diğer Türk lirası mevduat hesaplarına uyumlu olarak 6 aya kadar (6 ay dahil) vadeli hesaplarda yüzde 15, 1 yıla kadar (1 yıl dahil) vadeli hesaplarda yüzde 12 ve 1 yıldan uzun vadeli hesaplarda yüzde 10 olarak uygulanacak.
Bu oranlar, 1 Kasım 2024-31 Ocak 2025 tarihlerinde açılmış veya vadesi yenilenmiş hesaplarda yüzde 10, yüzde 7,5 ve yüzde 5, 1 Ağustos-31 Ekim 2024 tarihli hesaplarda yüzde 7,5, yüzde 5 ve yüzde 2,5, 1 Ağustos 2024 öncesi açılmış veya vadesi yenilenmiş hesaplarda ise yüzde 0 olarak sürdürülecek.
BORÇLANMA ARAÇLARINDAN SAĞLANAN GELİRLER
Makro finansal istikrarı güçlendirmek için bankalar tarafından yurt içinde ihraç edilen borçlanma araçlarından elde edilen gelirlere uygulanan indirimli tevkifat oranlarında da genel oranlara dönüldü.
Buna göre, bugünden itibaren iktisap edilen bu menkul kıymetlerden elde edilecek gelirler üzerinden yapılacak tevkifat oranı 1 yıldan kısa vadeli olanlarda yüzde 15, diğerlerinde ise yüzde 10 olacak.
Karardan önce iktisap edilmiş banka tahvil ve bonoları ile fon kullanıcısının bu bankalar olduğu varlık kiralama şirketleri tarafından ihraç edilen kira sertifikalarından elde edilen gelirler için vadelere ve elde tutma süresine göre daha önce belirlenmiş oranlar uygulanacak.
YATIRIM FONLARINDAN ELDE EDİLEN GELİRLER
Vergilendirmede etkinliği sağlamak ve Bakanlığın "çok kazanandan çok vergi alınması" ilkesiyle yapılan düzenlemeyle yatırım fonları için yüzde 10 olarak uygulanan tevkifat oranı, bugünden itibaren iktisap edilen yatırım fonu katılma paylarından elde edilecek kazançlar için yüzde 15 olacak şekilde artırıldı.
Karardan önce iktisap edilen katılma paylarından elde edilecek gelirlerde ise ilgili dönemlerdeki tevkifat oranları devam edecek.
Hisse senedi yoğun fonların katılma paylarından ve iki yıldan fazla süreyle elde tutulan girişim sermayesi yatırım fonu ve gayrimenkul yatırım fonu katılma paylarından elde edilen kazançlar için yüzde 0 olarak uygulanan tevkifat oranında ise değişiklik yapılmadı.
BAZI MENKUL KIYMET GELİRLERİNDE DE GENEL ORAN UYGULAMASINA GEÇİLDİ
Farklı enstrümanlar arasındaki vergi avantajlarının ortadan kaldırılması amacıyla SPK hükümlerine tabi olarak kurulan ipotek finansmanı kuruluşlarının ihraç ettiği varlığa ve ipoteğe dayalı, varlık teminatlı ve ipotek teminatlı menkul kıymetlerden elde edilen gelir ve kazançlar için geçerli olan yüzde 7,5 indirimli tevkifat oranı uygulamasına son verilerek yüzde 10 genel oran uygulamasına geçildi.
Karardan önce iktisap edilmiş bu menkul kıymetlerden elde edilecek gelirler için tevkifat oranları 1 Mayıs 2024-31 Ocak 2025 tarihlerinde iktisap edilenlerde yüzde 7,5, 30 Nisan 2024'ten önce iktisap edilenlerde ise yüzde 5 olarak uygulanmaya devam edilecek.
Devlet tahvili ve Hazine bonoları ile Hazine tarafından kurulan varlık kiralama şirketlerince ihraç edilen kira sertifikalarından elde edilen gelirlerde uygulanan yüzde 0 indirimli tevkifat oranı uygulaması sürdürülecek.
Bu kapsamda, 30 Nisan'a kadar iktisap edilen bu kıymetlerden elde edilecek gelirlere tevkifat oranı yüzde 0 olarak uygulanmaya devam edilecek.
UZMANLARDAN DEĞERLENDİRME
Sosyal medyada ekonomist ve finans piyasaları uzmanlarının değerlendirmeleri izlendi.
Prof. Dr. Murat Batı, beklentiler dahilinde yapılan değişiklikler, “Beklediğimiz gibi oldu. Şimdi yayımlanan Resmi Gazete'de yer alan 9487 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile mevduat faiz gelirlerine uygulanan gelir vergisi stopaj oranları yaklaşık 5 puan artırıldı. Böylece 6 aya kadar (6 ay dâhil) %10'dan %15'e, 1 yıla kadar (1 yıl dâhil) vadeli hesaplarda %7,5'ten %12'ye, 1 yıl üzeri hesaplarda %5'ten %10'a yükselmiş oldu” paylaşımını yaptı.
GETİRİLER NASIL DEĞİŞTİ?
Prof. Dr. Hakan Kara, stopaj kesintileri sonrasındaki getiriler için şu hesaplamayı yaptı:
“Ekim ayında yıllık kısa vadeli TL faiz oranı net (stopaj düşülmüş) %60 civarındaydı. Bugün itibarıyla %48’e düştü.”
FONLAR VE MEVDUATTA DEĞİŞEN ORANLAR
Ekonomist Murat Sağman, “Birkaç gündür konuşulan ve beklenen açıklama geldi. Bir faiz indirimi etkisi olacak kadar stopaj artışı oldu. Hem Yatırım Fonlarında (hisse hariç) hem Mevduatta stopaj yüzde 10’dan yüzde 15’e yükseltildi. Mevduatta stopaj 30 Nisan’a kadar 6 aya kadar 15%, 1 yıla kadar 12%, 1 yıl üzeri 10%'a yükseltildi.” dedi.
DR. BARIŞ ESEN DE FONLAR VE MEVDUAT İÇİN STOPAJ ORANLARI PAYLAŞIMI
“Beklenen oldu. -Yatırım fonları için % 10 olarak uygulanan tevkifat oranı % 15'e çıkarıldı. -Mevduatta da stopaj arttı. -0-6 ay vade % 15 -6-12 ay vade % 12 -1 yıldan uzun vade % 10”
“EKSTRA FAİZ İNDİRİMİ GELDİ”
Stratejist Güzem Yılmaz Ertem de “Hükümetten ekstra faiz indirimi geldi. TL Mevduat stopaj oranı %15’e yükseldi. - Yani bu yıl net sermaye kazancınız max. %30 olacak. - %30 enflasyon beklenen bir yerde, %30 getiri için TL Mevduat tutulur mu? Devletin vergi gelirleri artsın diye yeniden dolarize olacağız bu gidişle” yorumunu yaptı.
“FAİZ İNDİRİMLERİ SONRASI ÇIKIŞ OLABİLİR”
Ekonomist Serdar Pazı, “Para Piyasası fonlarında stopaj %15 oldu. Henüz çıkış yaratacak düzeyde bir kayıp yok ama olası mart ve nisan faiz indirimleri sonrası değişmeye başlayabilir” ifadelerini kullandı.
patronlardunyasi.com
