Eylül krizine AB çare buldu

AB'nin tüm baskılarına rağmen Türkiye'nin deniz ve hava limanlarını Aralık ayına kadar Güney Kıbrıs'a açmama konusundaki tavrını değiştirmeyeceğini öngören Finlandiya, Türkiye ile üyelik müzakerelerinin tamamen askıya alınmasını önlemeye yönelik bir formül geliştirdi. Finlandiye bu formülün ilk sinyalini, Avrupa basına davetinde verdi. Finlandiya Dışişleri Bakanlığı'ndan çok üst düzey bir yetkili, planın ayrıntılarını anlattı. Finli yetkili, her iki taraf arasında yaşanabilecek tren kazasını önlemek için masaya getirecekleri öneriyi şöyle açıkladı:

Bazı başlıklar donsun
Müzakerelerin tamamen askıya alınması, yani 35 müzakere başlığının dondurulması ilişkileri çok olumsuz etkiler. Bu nedenle, sadece Gümrük Birliği'ni (GB) doğrudan ilgilendiren Ulaştırma, GB ve Malların Serbest Dolaşımı gibi müzakere başlıklarını dondurmayı önereceğiz. İkinci olarak, limanların açılması konusunda yasal açıdan çelişkiyi gidermek için de Lüksemburg'daki Avrupa Adalet Divanı'na gidilmesini destekliyoruz. Böylece Divan'ın, "Limanların açılmaması, GB'nin ihlali mi anlamına gelir?" sorusuna yanıt bulmasını sağlayacağız.

İngiltere destekliyor
Finli Dışişleri yetkilisi öneriyi resmen AB Komisyonu'na sunmaya hazırlandıklarını belirterek, "ingiltere, İspanya, Litvanya, İtalya yeni planı destekliyor" dedi. Öte yandan, Güney Kıbrıs, Fransa, Almanya, Avusturya'nın ise karşı cephede yer aldığı vurguladı. Türkiye'ye GB'yi aralarında Güney Kıbrıs'ın da bulunduğu 10 yeni üyeye genişleten uyum protokolünü uygulaması konusunda, Aralık ayına kadar süre veren AB'nin, müzakerelerin tamamen askıya alınmasını önlemesi, Ankara'ya Kıbrıs konusunda açılım yapması için zaman kazandıracağı belirtildi.

En az 1 yıl sürecek
Finliler, Adalet Divanı'nın kararı en az 1 yıl içinde karar alabileceğini ifade ederek şöyle dedi: "Bu sürenin 2 veya 3 yıla çıkması da mümkün... Bu süre içinde BM şemsiyesi altında Kıbrıs müzakerelerinin tekrar başlayabilir. AB olarak bu konuda Rumlar'a baskıyı artırmayı planlıyoruz. Eğer Kıbrıs'ta sorun çözülürse, limanlar krizinin de otomatik olarak ortadan kalkacağını biliyoruz. Böylece Türkiye ile ilişkilerimizin sorunsuz bir şekilde devam etmesini umuyoruz."

Duygu Leloğlu/Vatan