Ciner'in mali portresi
Kriz sonrasında yaptığı büyük atılımlarla iş dünyasının en hızlı yükselen işadamı olan Turgay Ciner'i merak ediyor musunuz?
2001 ekonomik krizine kadar ismi ekonomik faaliyetlerinden daha çok borsa çevrelerinde biliniyordu... Kriz sonrasında yaptığı büyük atılımlarla iş dünyasının en hızlı yükselen işadamı oldu Turgay Ciner. Şimdi 3 çatı holding ve bunlara bağlı 35 şirketin patronu
Kuşkusuz Türk iş dünyasının son yıllardaki en ilginç isimlerinden biri Park Grubu'nun sahibi Turgay Ciner. 1956'da Hopa'da doğan Turgay Ciner, iş hayatına bir zamanlar Türk otomotiv sektörünün yedek parça deposu olan Taksim Talimhane'de bir yedek parça dükkanında başladı. Geçen yıl yaptığı basınla sohbet toplantısında o günleri anarken "Taksim'de işe başladığımda 20 lira haftalık alıyordum" diyordu.
Bugün 49 yaşında olan Ciner, kısa sürede yedek parça dükkanı sahipliğine sıçradı. 1980'lerde ithalatın serbestleştirilmesinden sonra Almanya'dan Mercedes ve BMW ithalatı işine girişti. Gurbetçilerin permileriyle "ithalat hakkı" getirdiği otomobillerin satişı, BMW ve Mercedes'in Türkiye distribütörlerinin satışlarının bile üzerine çıkti.
90'lı yıllarda Özbekistan ve Türkiye'de tekstil işine girdi, İş Bankası'ndan Ceytaş'ı, Bezmenler'den Mensucat Santral'i, çamaşır kralı Cüneyt Ayral'dan Penyelüks'ü satın aldı.
1998'de özelleştirilen Havaş'ın hisselerini satın alan Ciner 2000'li yıllarda enerji ve madencilik alanlarında yatırım yapmaya başladı. Son olarak da Dinç Bilgin'in Etibank borçları nedeniyle TMSF'nin kontrolüne geçen SABAH ve atv'sini 10 yıl vadeli 434 milyon dolara alarak medya sektörüne el atti.
Zengin listesinde yok
1970'lerde haftada 20 lira kazanan Ciner, 2003'te Koç Grubu'nun ikinci kuşak patronu Rahmi Koç ile birlikte Forbes dergisinin ünlü "Dünyanın en zengin 500 kişisi" listesinde yer aldı. l milyar dolarlık servetiyle dünyanın en zengin 445'inci kişisiydi. Ertesi yıl ise TL'nin dolar karşısında değer kazanmasına rağmen Forbes'in en zengin 500 listesinde yer alamadı.
Peki kim bu Turgay Ciner? Dolar milyarderi mi, değil mi? Koç'u yakalayıp geçebilecek bir ekonomik faaliyete sahip mi? Gelin hep beraber bakalım:
Turgay Ciner, enerji, madencilik ve medya başta olmak üzere 35 şirketin sahibi. Bu şirketlerini 3 holding çatisı altında topluyor. 3 ana sektörün dışında turizm ve tekstil alanlarında küçük yatırımları var. Bunlardan da yavaş yavaş çekiliyor. Nitekim Havas'taki hisselerini Tepe-Akfen'e satarak havaalanı yer hizmetleri sektöründen çekildi. Antalya'daki otelini de satarak turizmden çekilmeyi planladığını açıkladı. Tekstil şirketlerinin bir bölümünü kapatarak, bir bölümünü de madencilik şirketine çevirerek bu sektörden büyük ölçüde çekildi.
Ciner'in medyadaki varlığının tamamına yakın bölümünü ise TMSF'ye 434 milyon dolar borçlanarak mülkiyetine aldığı Sabah, atv ve Bilgin Grubu'na bağlı şirketler oluşturuyor. Yani medyada sahip olduğu şirketler karşılığında devlete borçlu. Borçlar ödendikçe, varlıkların yükümlülüklere olan oranı yükseldikçe, bu şirketleri de Ciner'in mal varlığı hanesine eklemek mümkün olacak.
Şimdiye kadar geldiğimiz nokta, Ciner'in dayandığı en önemli gücün enerji ve madencilik alanındaki yatarımlar olduğunu gösteriyor. Ciner'in gerçek gücünü anlamak için, u alandaki şirketlerini mercek altına yatıralım:
Ciner'in enerji-madencilik sektöründeki en önemli yatırımı Ankara Nallıhan'da bulunan Çayırhan Termik Santrali ve bu santrali besleyen madenler. Ciner 4 üniteden oluşan 620 mvv'lik Çayırhan Termik Santrali ve kömür havzalarının 20 yıllık işletme hakkını 2000 yılında aldı.
