Çalık ve IOC rafineri kuracak

TÜPRAŞ ihalesine birlikte giren Çalık ve Hintli IOC, Ceyhan'da rafineri kurmayı planlıyor. Türkiye'de de üç ay önce ofis açan petrol şirketi Global Union Energy Ventures Yönetim Kurulu Başkanı Jeffery Waterous'un verdiği bilgilere göre Hintli Indian Oil Company (IOC) ve Çalık Grubu, 2 milyar dolar yatırımla günlük 200 bin varil kapasiteli bir rafineri kuracak.

Bakü-Tiflis-Ceyhan ve Samsun-Ceyhan hampetrol boru hatlarının son bulacağı Ceyhan'da daha önce de büyük enerji yatırımlarının yapılacağı ve Ceyhan'ın Roterdam'a benzeyeceği yorumları yapılmıştı. Waterous, Çalık ve IOC'un ortak olacağı rafineri projesinde kendilerinin de yer almak istediklerini kaydetti.

Enerji altyapı projelerine finansman ve danışmanlık hizmetleri veren İstanbul merkezli Global Union, Çalık Grubu'na finansman ya da danışmanlık hizmeti vermeyi planlıyor.

AZERBAYCAN GAZI

Azerbaycan'ın Türkiye'ye gaz satması konusuna da değinen Waterous, Türkiye'nin çok fazla doğalgaz anlaşması imzaladığını ve kontratlarına göre gaz fazlası bulunduğunu belirtti. Waterous, 'Azerbaycan'dan alınan gaz iç tüketim için kullanılacaksa anlamlı ama re-export için koşulları bilmiyorum. Türkiye LNG de alıyor hatta güneyde bunun için bir fabrika da kurdu. Bu pahalı bir yatırım. LNG ile gelen gaz da pahalı' dedi. Türkiye ile Azerbaycan arasındaki anlaşmada gaz fiyatının ne olduğunu bilmediğini ancak Azerbaycan'daki gaz fiyatlarını bildiğini belirten Waterous, bunun da Kuzey Amerika'daki gaz fiyatlarının (bin m3 başına 810 dolar civarında) yüzde 25-30'u civarında olduğunu söyledi. Türkiye'nin dünya fiyatlarının altında alım yaptığını belirten Waterous buna rağmen Türkiye'nin standartlarına göre bu fiyatın yine de yüksek olduğunu kaydetti. Waterous, Azeri gazının Rus gazına göre muhtemelen yarıya yakın ucuz olduğunu belirtti.

HEDEF GÖSTERMELİ

Waterous, Türkiye'nin enerji konusunda gereken yatırımların nasıl bir metotla uygulanması gerektiği konusunda ise 'Hükümet, hedef göstermeli. Projelerinin yerini, kapasitesini belirleyerek yatırımcıların önünü açmalı ve bu projeleri desteklemeli. Ayrıca bu konuda birçok iletişim stratejisi geliştirilmeli' dedi.

ÜÇTE BİRİ TÜRKİYE'DEN

Bakü'de gerçekleştirilen 13'üncü Hazar Petrol ve Doğalgaz Fuarı'na katılan Eerji Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Salih Paşaoğlu, dünyada önümüzdeki yıllarda toplam 300 milyar m3'e yakın doğalgaz tüketimi gerçekleşeceğini belirterek, kısa vadede 40 milyar m3, uzun vadede ise 100 milyar m3 gazın Türkiye üzerinden dünyaya ulaştırılmasının hedeflendiğini belirtti. Türkiye'nin önceliğinin Hazar gazını Avrupa'ya götürmek olduğunu belirten Paşaoğlu, 'Bunu engelleyecek bir projeye 'evet' demeyiz' dedi.

Dalganın etkisi azaltılabilirdi

SON dönemde piyasalarda yaşanan dalgalanmaya da değinen Waterous, 'Bunu yaşayan yalnız siz değilsiniz. Ancak sizdeki dalgalanmanın etkisi azaltılabilirdi' dedi. Kısa vadede YTL'deki değer kaybıyla birlikte gayrimenkul sektöründe yabancılar açısından fırsatlar olduğunu dile getiren Waterous, uzun süredir bu sektör üzerinde bir basınç olduğunu kaydetti. Waterous, 'Türkiye'deki yatırımcı açısından YTL'nin değer kaybetmesi olumlu tablo sergilemiyor. Örneğin çelik sektöründe çeliği dışardan dolar ile ithal ediyorsunuz, boru hattı inşa edeceksiniz, çeliği dolarla alacaksınız bu da pek avantajlı değil. Bu süreçten en çok ihracatçılar karlı çıkacak' dedi.