Bir gün yatmadan tazminat alacak

Yargıtay, Türk hukuk tarihinde bir ilke imza atarak, süren davada tahliye vermeyen 9 hakimi Ergenekon sanığı Haberal’a tazminat ödemeye mahkum etti. Hukukçular, “Yargıya müdahale var” dedi

Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, Ergenekon Davası kapsamında “tutuklu” bulunan Prof. Dr. Mehmet Haberal’ın açtığı tazminat davasında tahliye taleplerini reddeden 9 hakimin tazminat ödemesine ilişkin kararı onadı. Kurul, hakimlerin ödeyeceği tazminat miktarını ise önümüzdeki hafta tekrar görüşecek. Eski HSYK’nın Danıştay ve Yargıtay’dan gelen üyelerinin sık sık değiştirmek için Kurul gündemine ek önerge vermeleri, Ergenekon hakim ve savcıların yer değiştirmesinde etkili olamamıştı. Ancak, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun dün yaptığı toplantıda Ergenekon’un “tutuklu” sanığı Mehmet Haberal’ın kendisini tahliye etmeyen 9 hakim hakkında açtığı tazminat davasıyla ilgili kararı istenen değişiklikleri de mümkün hale getirdi. Verilen karar, tazminat cezasından çok daha farklı anlamlar taşıyor.

ELEŞTİRİ SONRASI İLK DOĞRUDAN CEZA

Ergenekon hakim ve savcıları soruşturmanın başladığı ilk günden beri eleştiri oklarının hedefi haline getirilmişti. HSYK, özellikle 2009 yaz kararnamesi ve güz kararnamesi toplantılarında bu savcıların yetkilerinin alınmasını tartışmıştı. Ancak, ilk kez Ergenekon savcıları ile ilgili doğrudan bir ceza verilmiş oldu. Hakimler Rüstem Eryılmaz, Resul Çakır, Kemal Can, Yakup Hakan Günay, Mehmet Faik Saban, Nurettin Ak, İdris Aslan, Vedat Yılmaz Abdurrahmanoğlu ve Ali Efendi Peksak’ı tazminata mahkum etmişti. Karar, yargılama sürerken hakime  verilen ilk ceza.

Yatmadan tazminat almaya hak kazandı

• ‘Rektörler operasyonu’yla 7 Nisan 2009’da gözaltına alınan ve Ergenekon davasında ‘örgüt yöneticisi’ olduğu iddiasıyla tutuklanan Prof. Dr. Mehmet Haberal, sağlık sorunları gerekçesiyle 577 gün hastanede yatıp cezaevinde 24 saat bile geçirmedi. Haberal, 25 defa tahliye başvurusunda bulunmuş ve hepsine ret cevabı almıştı. Ergenekon davası tutuklu sanığı Prof. Mehmet Haberal, Türk yargı tarihinde kırılması zor rekorlara ve ilklere imzasını attı.

7 Nisan’da yapılan ‘Rektörler’ operasyonunda gözaltına alınan Haberal, Ergenekon davasında ‘örgüt yöneticisi’ olduğu iddiasıyla tutuklandı ancak cezaevinde 24 saat bile geçirmedi. Benzer rahatsızlığı bulunan hastalar bir aylık tedaviyle taburcu edilirken ve ‘cezaevine dönebileceğine’ yönelik uzman heyet raporuna rağmen hastaneden ayrılmayan Prof. Haberal, yargı sistemine bir ilke imza atarak mahkemeye videokonferans sistemiyle hastaneden ifade verdi. Haberal hastanede bulunduğu sırada ‘cezaevinden tahliye olması’ için farklı mahkemelere 25 kez başvuruda bulundu ama hepsinden ‘tutukluluk halinin devamına’ kararı alarak ‘reddedilme’ rekoru kırdı. Ergenekon davasının “tutuklu” sanığı Mehmet Haberal, İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen davanın dünkü duruşmasına da katılmadı.

9 hakim gerekçeli kararı bekliyor

• Tazminat kararının onandığı haberini alan 9 hakim gerekçeyi görmeden açıklama yapmayı doğru bulmadı. İstanbul 12. Ağır Ceza Mahkemesi Başkanı Vedat Yılmazabdurrahmanoğlu, ‘’Karara bakmamız lazım. Verilen bu kararın bizi tatmin edip etmeyeceğine bakıp ondan sonra gerekirse yasal yollardan haklarımızı ararız. Gerekirse ileride bir açıklama yaparız’’ dedi. İstanbul 9. Ağır Ceza Mahkemesi hakimi İdris Asan ve 13. Ağır Ceza Mahkemesi üyesi Faik Saban da ‘’Kararı inceledikten sonra ne yapacağımız yolunda bir adım atabiliriz’’ dedi. Hakimler, Yargıtay’ın verdiği ilk kararla ilgili yaptıkları temyiz dilekçesinde, Anayasa’nın ilgili maddeleri ve AİHM’nin ‘’Hakim verdiği karardan sorumlu değildir’’ kararını hatırlatmıştı.

Silivri’de duyan Yargıtay’a koştu

• Balyoz davası sanığı emekli Orgeneral Çetin Doğan, başta davaya bakacak olan 10. Ağır Ceza Mahkemesi üyeleri olmak üzere birçok hakimle ilgili Haberal kararını örnek verip Yargıtay’a başvurdu ve hakimler hakkında dava açıldı. Poyrazköy cephaneliği davası sanığı emekli Binbaşı Levent Bektaş, İstanbul 10, 11 ve 12. Ağır Ceza mahkemelerinde görev yapan 6 hakim aleyhine toplam 60 bin TL’lik manevi tazminat davası açmıştı. Balyoz sanığı emekli tuğgeneral Süha Tanyeri, üç hakim hakkında toplam 120 bin liralık tazminat davası açmıştı. Yine Cumhuriyet gazetesine Molotoflu eylem davasından yargılanan tutuklu sanıkların da aynı gerekçelerle Yargıtay’a başvurarak dava açtıkları belirtildi.

60 bin tutuklu emsal gösterebilir

Hukukçular, Yargıtay Hukuk Dairesi’nin kovuşturma aşamasında, hakimlerin yargısal işlemleri, görevleri nedeniyle tazminata mahkum etmesini “hakimlere baskı” olarak yorumladı. Ergenekon sanıklarının bundan böyle yapacakları reddi hakim taleplerine haklı gerekçe oluşturulduğunu ifade eden hukukçular, Yargıtay 4. Hukuk Dairesi üyelerinin görevlerini kötüye kullandığı görüşünde.

TAHLİYE YETKİSİNE MÜDAHALE

• Doç. Dr. Osman Can (Eski Demokrat Yargı Derneği Eşbaşkanı): Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun kararı ‘yargılamaya müdahale’dir. Davaya bakan hakim ve savcılar üzerinde baskı oluşturulmuştur. Bu karar ‘siz niye tahliye etmiyorsunuz?’ anlamına gelen bir karardır. Tahliye yetkisine sahip hakimlerin bu kararlarına müdahale edilmiştir. Son tahlilde yürütülen bir davaya müdahaledir.

• Emekli Başsavcı Reşat Petek: Skandal bir karar. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararı hukuki dayanaktan yoksun. Bu davada devlet aleyhine değil doğrudan doğruya hakimler aleyhine bir tazminat davası açılmıştır.

TUTUKLAMAYA SON VER

• Yargıtay Emekli Savcısı Ahmet Gündel: Karar hukuka uygun değil. Yargıtay’a tazminat davası açılmasının altında yargıçlardan haksızlık nedeniyle tazminat almak değil, bir şekilde tutukluluklarına son verdirmeyi sağlamak var.

• Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı Yusuf Karakoç: Yargılama bitmeden, bunun yapılması kararı tartışmalı hale getirir.

• Malatya Barosu Başkanı Eyüp Kutlubay: Hukuk sistemini içinden çıkılmaz hale sokacak. Davalara bakacak hakim bulunamayacak. 60 bine yakın tutuklunun kararı emsal göstererek tazminat davası açabilir

LÜTFİ KAPLAN-HELİN ŞAHİN-ERDİNÇ AKKOYUNLU/STAR