Efsane kasım rekor kırdı, ekim parayı topladı

Toygun ATİLLA

EFSANE KASIM SATIŞLARI EKİM'İN GERİSİNDE KALDI 

Yanıtı önceden söyleyeyim, her iki açıklama da doğruydu. 

Birleşmiş Markalar Derneği Başkanı Sinan Öncel dün "Efsane Kasım" satışlarının bu yıl Ekim ayının altında kaldığını açıkladı. Sinan Öncel, giyim, ayakkabı, sağlık, kozmetik ve yemek kategorilerinde kartlı harcamaların ekimdeki 410 milyar seviyesinden kasımda 333 milyar seviyesine düştüğünün altını çizdi. 

Patronlar Dünyası'nın manşetlerinde bu haberi görünce, bir anda aklıma e-ticaret platformları  trendyol, hepsiburada vb.nin "Kasım'da alışveriş rekorları kırıldı" "Tüm zamanların en yüksek sipariş sayısı" "Efsane günlerde rekor trafik" "Kasım satışlarında tarihi zirve" şeklinde servis ettikleri bültenler geldi. 

Aynı Kasım ayı ile ilgili ise Birleşmiş Markalar Derneği'nin verileri ise bambaşka bir şey söylüyor, kasım ayının ekimin gölgesinde kaldığının altını çiziyordu. 

E-TİCARET PLATFORMLARININ VERİLERİ 

İlk bakışta bu iki tablo çelişkili bir durumu gösteriyor gibiydi. Bu yüzden merakımı çekti, oturdum, inceledim. Şöyle bir sonuç çıktı: 

E-ticaret platformları, "sipariş adeti" "sepet sayısı" "kampanya günlerindeki işlem hacmi" "trafik ve kullanıcı" artışını baz alarak bunları "rekor" ilan etmiş ve açıklamıştı. 

Birleşmiş Markalar Derneği ise, "toplam kartlı harcama tutarını" "reel ciroyu" "Aylık momentum (Ekim ve Kasım) aylarını baz almıştı. 

Yani, e-ticaret platformlarının önceliği adet ve hacim Birleşmiş Markalar Derneği'nin önceliğinde ise para vardı. 

HANGİ ÜRÜNLER ARTTI HANGİLERİ AZALDI 

Birleşmiş Markalar Derneği'nin dün yaptığı açıklamadaki kartlı harcama verileri aslında hem çok şey söylüyor, hem de tabloyu netleştiriyordu. 

Ekim 2025'te 410 milyar liralık kartlı harcama gerçekleştirilirken Kasım 2025'te bu rakam 333 milyardı. Yani, aylık bazda yüzde 19'luk bir düşüş vardı. İşlem adedi gerilemiş, hazır giyim, ayakkabı, kozmetik, yeme-içme gibi ana perakende alanları ekim ayının altında kalmıştı. 

Bu tablo ile karşılaşınca, e-ticaret platformlarının yaptıkları açıklamaları tekrar inceleyerek ikinci aşamaya geçtim, ürün bazında ne olup bittiğini anlamaya çalıştım. 

Sonunda gördüm ki, asıl gerçek ürün kırılımda ortaya çıkıyordu. 

Küçük ev aletleri (düdüklü tencere, airfryer,  blender), uygun fiyatlardaki elektronik aksesuarlar, kişisel bakım, kozmetik, gıda ve hızlı tüketim ürünlerinde harcamalar yoğunlaşmıştı. Büyük elektronik (TV, telefon, bilgisayar) mobilya, beyaz eşya, premium giyim ve lüks tüketimde ise azalmıştı. Sonuç benim için artık çok netti. Türkiye, Kasım 2025'te pahalıyı izlemiş, ucuzu ise satın almıştı. 

OKUL DÖNEMİ HARCAMALARI 

E-ticarette kasım ayının rekorunu, daha çok sipariş, daha çok sepet, daha düşük kar marjı üzerinden açıklamak mümkün. 

Peki neden ekim ayı harcamaları kasım ayının üzerine çıkmıştı ? Öyle ya "Efsane Kasım" yaygarası neydi o halde... 

Görüştüğüm sektör insanları bu durumun öncelikle Ekim'deki okul dönemi harcamalarından kaynaklandığını, kart limitlerinin dolduğunu ve tüketicinin psikolojik olarak frene basması gibi durumların oluştuğunu söylediler. Bu nedenle, kasım da kasa vitrin kadar güçlü olmamıştı. 

E-ticaret platformları da, perakende verileri de aslına bakarsanız yanlış değildi. Her ikisi de farklı pencerelerden bakarak olayı özetlemişti. 

Türkiye'de artık, alışverişin olduğu ancak iştahın olmadığı, tüketimin bitmediği ama seçici hale geldiği, hayatı döndüren ürünlerin öne çıktığı bir tercihi benimsemişti.  

patronlardunyasi.com