Altın mevduatı 1,6 trilyon TL’yi aştı: yatırımcıların güvenli limanı altına büyük yöneliş
Dünyada sıcak savaşlar, bölgesel istikrarsızlıklar, siyasi ve sosyal gerilimler ve ticaret savaşları gibi gelişmelerin etkisiyle küresel ve ulusal ekonomide belirsizliklerin giderek artması yatırım eğiliminde altını öne çıkardı. Türk halkının bu tür durumlar için adeta sigorta olarak gördüğü geleneksel gözde finansal yatırım ve değer saklama aracı olan altına yönelişi özellikle bu yıl güçlü bir eğilime dönüştü, bankalardaki altın hesapları hızla arttı.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) üçer aylık dönemler bazında açıkladığı verilere göre yurt içinde yerleşiklerin bankalardaki tasarruf mevduatlarının hacmi, mart sonu itibarıyla son bir yılda yüzde 39 artışla 11 trilyon 671,2 milyar lira oldu. Bunun 10 trilyon 42,6 milyarını altın dışındaki TL ve döviz cinsi tasarruf mevduatları oluşturdu. Söz konusu hesaplardaki hacmin yüzde 35,6 arttığı son bir yılda, tasarruf mevduatı içinde yer alan gerçek kişilere ait altın mevduatı ise yüzde 64,7 büyüdü. Bir yılda 639,5 milyar liralık net artış kaydeden gerçek kişi altın mevduatı hacmi 1 trilyon 628,6 milyar liraya ulaştı.
Dünya'dan Naki Bakır'ın haberine göre, bu artışın da 370,5 milyar liralık bölümü bu yıl ilk çeyrekte gerçekleşti. Altın hesaplarının hacmi bu yıl ocak-mart döneminde yüzde 29,4 büyüme kaydetti. Altın mevduatının tasarruf mevduatı hacmi içinde geçen yıl mart sonunda yüzde 11,8, yıl sonunda yüzde 12,3 olan payı bu yıl mart sonunda yüzde 14’e yükseldi.
“EN ALTINCI” İLLER
Son bir yılda ülke sathında yaşanan altın mevduatındaki artışta yüzde 76,2 ile Karabük başı çekti. Karabük aynı zamanda toplam tasarruf mevduatı içinde yüzde 28,6 oranı ile altının payı en yüksek il konumunda. Altın mevduatı hacminde yıllık büyüme oranında Karabük’ü yüzde 75,3’le Bartın, yüzde 74,8’le Bingöl, yüzde 73,2 ile Trabzon, yüzde 73,1’le Kastamonu izledi. Gümüşhane yüzde 72,6, Gaziantep yüzde 72,4, Karaman ve Muğla yüzde 71,6, Antalya yüzde 70,2 ile son bir yılda altın mevduatı en fazla artan iller arasında yer aldı.
İl bazında tasarruf mevduatı içinde altın mevduatının payında ise mart sonu itibarıyla Karabük’ü yüzde 27,4’le Kütahya ve Çankırı, yüzde 26,4’le Malatya, yüzde 25,5’le Rize izliyor. Kırıkkale ve Erzurum’un tasarruf mevduatının yüzde 25,1’ini, Elazığ’ın yüzde 23,8’ini, Kastamonu’nun yüzde 22,8’ini ve Bolu’nun tasarruf mevduatının yüzde 22,6’sını altın hesapları oluşturuyor.
Banka üzerinden tasarrufta altına en az rağbet eden il ise Tunceli. Bu ilin tasarruf mevduatının yalnızca yüzde 8,2’si altın mevduatı. Hatay yüzde 10, Iğdır yüzde 10,4, Kırşehir yüzde 10,5, Muğla yüzde 10,8, Antalya yüzde 11,1, Gaziantep yüzde 11,4 ve Şanlıurfa yüzde 11,5’le tasarruf mevduatının en az bölümü altından oluşan iller arasında yer alıyor. Söz konusu oran illerin altına yatırımda banka hesabı yerine yastık altında ve ziynet eşyası olarak tutma tercihlerine göre de şekilleniyor.
YASTIK ALTINDAKİ ALTIN MİKTARININ HACMİ BELİRSİZ
BDDK verilerinde yer alan altın mevduat hacmi, Türk halkının uzun yıllardır en gözde finansal yatırım ve değer saklama aracı olan altına yatırımda buzdağının görünen ucunu ifade ediyor. Ancak ülkedeki altın stokunun çok küçük bir bölümünü oluşturmakla birlikte söz konusu hesaplara ilişkin akım veriler, tasarruf sahiplerinin tercih ve eğilimlerindeki değişimler için bir gösterge niteliği taşıyor. Altın yatırımlarında asıl büyük hacmi ise “yastık altı” olarak ifade edilen yurttaşların evinde sakladığı ve ziynet eşyası olarak taşıdığı fiziki altınlar oluşturuyor.
Başka deyişle Türkiye’deki altın varlığının çok büyük bir bölümü kayıt dışı nitelikte. Kaydı olmadığı için yastık altındaki altın miktarının hacmi bilinemiyor, buna ilişkin olarak ancak tahmin yapılabiliyor. Dünya Altın Konseyi’nin tahminlerine göre ise Türkiye’de yastık altında da 4 bin 500-5 bin ton civarında altın bulunuyor. Bu miktarda bir stokun parasal büyüklüğü ise cari fiyatlarla 500 milyar dolar dolayında bir hacme denk.
ALTINDA YÜKSELİŞ SÜRECEK Mİ?
TÜİK’e göre külçe altın nisan sonu itibarıyla son bir yılda, Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde yüzde 31,17, TÜFE ile indirgendiğinde yüzde 16,55 oranları ile yatırımcısına en yüksek “reel getiri” sağlayan finansal yatırım aracı oldu.
Uluslararası piyasalarda geçen yılı 2.623 dolardan kapayan ons altın fiyatında, bu yıl ise dalgalı bir seyirle birlikte hızlı yükseliş yaşandı. Fiyat yükselişi, özellikle ABD’nin rakip ülkelere astronomik gümrük vergisi oranları içeren yeni gümrük tarifesini açıkladığı 2 Nisan’dan sonra kızışan küresel ticaret savaşları sürecinde hızlandı.
Mayısın ilk haftasında 3.434 dolara kadar yükselen ons altın fiyatı, ABD ile Çin arasında sağlanan geçici tarife anlaşması ile bir süredir yüksek seyreden risk algısının görece azalması dolayısıyla düşüşe geçerek 14 Mayıs’ta 3.181 dolara geriledi. Ancak altın izleyen dönemde yeniden yükselişe geçerek 23 Mayıs Cuma günü 3.359 dolara kadar çıktı. Ons altın 30 Mayıs itibarıyla geçen ayı 3.292 liradan kapadı. Teknik açıdan altının ons fiyatında destek konumu olarak ifade edilen 3 bin 220 dolar seviyesi aşılırken, 3 bin 450 dolar seviyesi ise direnç konumu olarak dile getiriliyor.
Türkiye’de ise nisan ayının sonlarına doğru 4 bin 305 TL’yi görerek tarihi rekor kıran gram altın fiyatı, ABD-Çin yumuşaması sürecinde sert düşüşle 3 bin 900 TL’nin de altını test ederken, izleyen dönemde yeniden yükseldi ve 30 Mayıs itibarıyla 4.151 TL oldu. Analistlere göre dolar endeksindeki zayıflama ve küresel risk unsurlarının yeniden öne çıkması, yatırımcıları güvenli liman varlıklara yöneltiyor. Varlığını koruyacak küresel belirsizliklerin de etkisiyle yükselişi devam edecek altının güvenli liman konumunun güçleneceği öngörülüyor.
İSTANBUL, NÜFUS VE EKONOMİK LİDERLİĞİNİ 'ALTIN'DA DA SÜRDÜRDÜ
Yurt içi tasarruf mevduatında ve bunun içinde yer alan altın hesaplarının hacminde en büyük payı, nüfusu ve ekonomik büyüklüğüyle orantılı olarak İstanbul elinde bulunduruyor. Mart sonu itibarıyla toplam tasarruf mevduatının 4 trilyon 411,8 milyar lira ile yüzde 37,8’ine sahip olan İstanbul, toplam altın mevduatının ise 541,4 milyar lira ile yüzde 33,2’sini elinde bulunduruyor. Altın hesaplarının tutarına göre il sıralamasında İstanbul’u 169 milyar lira ve yüzde 10,4 payla Ankara, 98,2 milyar lira ve yüzde 6 payla İzmir, 54,9 milyar lira ve yüzde 3,4 payla Antalya, 53,1 milyar lira ve yüzde 3,3 payla Bursa izliyor. Kocaeli 43,4 milyar, Konya 36 milyar, Adana 27,9 milyar, Balıkesir 26,6 milyar, Mersin 26,2 milyar lira ile en fazla altın mevduatına sahip on il arasında yer alıyor.
KİŞİ BAŞINA ALTIN HESABINDA ISPARTA 3., KARABÜK 4. OLDU
Kişi başına düşen ortalama altın mevduatında da İstanbul 34 bin 480 TL ile birinci ve Ankara 28 bin 814 TL ile ikinci olurken, nüfus ve ekonomik açıdan üçüncü büyük il olan İzmir 21 bin 864 lira ile onuncu sırada yer alıyor. Bu bazda İstanbul ve Ankara’yı kişi başına 25 bin 517 lira ile Isparta, 25 bin 66 lira ile Karabük, 23 bin 528 lira ile Muğla, 22 bin 918 lira ile Eskişehir, 22 in 894 lira ile Malatya, 22 bin 591 lira ile Karaman ve kişi başı 22 bin 431 liralık altın mevduatı ile Çanakkale izliyor. Kişi başına düşen ortalama altın hesabı en düşük iller ise 2 bin 240 lira ile Şırnak, 2 bin 728 lira ile Şanlıurfa, 3 bin 270 lira ile Mardin, 3 bin 318 lira ile Hakkâri, 3 bin 460 lira ile Ağrı.
patronlardunyasi.com
