AKP yine farklı önde

Kamuoyu araştırma şirketi Konsensus, seçmene, "Yarın bir genel seçim olsa hangi partiye oy verirsiniz" sorusu yöneltildi. En çok merak edilen ise AKP'nin bu gerilimli dönemde oy kaybına uğrayıp uğramadığıydı. Sonuç: İktidar partisi, siyasetteki genel eğilimin aksine oy kaybetmedi, hatta 3 Kasım 2002 genel seçimine ve 14 Şubat'ta yapılan ankete göre oy oranını artırdı. 9-16 Haziran arasında yapılan seçim anketi, gerilimli günlerin ardından seçmenin eğilimini yansıtan ilk çalışma oldu. İşte dev seçim anketinin çarpıcı sonuçları:

CHP yükselişe geçti
Seçmenin iktidar partisine kredisi sürüyor. 3 Kasım'da yüzde 34.3 oy oranıyla tek başına iktidara gelen AKP, 14 Şubat'taki kamuoyu yoklamasında yüzde 33.4 oranıyla "makul" bir aşınma yaşarken, bugün bu oran yüzde 37.2'ye çıktı. Bu da, AKP'nin seçmen karşısında inandırıcılığını artırdığını gösteriyor. 3 Kasım'da yüzde 19.4 oy oranıyla Meclis'e giren ana muhalefet partisinin, 14 Şubat'taki ankette oyları yüzde 12.8'e gerilemiş, VATAN bu sonucu, "AKP yükselişte, CHP ise düşüşte" diye duyurmuştu. Aradan geçen 4 ay içinde, oylardaki erimenin durduğu ve CHP'nin oylarının yüzde 15.1'e tırmandığı görüldü. Ancak, CHP'nin 3 Kasım'daki oy oranını yakalaması için bu yükseliş trendini sürdürmesi gerekiyor. 3 Kasım'daki yüzde 9.5 oy oranı, DYP'yi kıl payıyla Meclis dışında bırakmıştı.

DTP Meclis'e nasıl girer?
Son anket sonuçlarına göre seçmenin yüzde 12.8'i "oyum DYP'ye" dedi. Seçmenin yüzde 9,8'inin "bugün seçim olsa oyum MHP'nin" demesi, Bahçeli'nin 3 Kasım'a göre oylarını artırdığına, fakat barajı aşmakta zorlandığına işaret ediyor. Oylarını artırdığı halde, barajı aşma sorunu yaşayacak bir başka parti de ANAP. DTP'nin de 3 Kasım'da gerçekleştirdiği "kemikleşmiş" oy oranını koruduğu, yüzde 6 ile barajın altında kalacağı görülüyor. Ancak, partinin baraj engelini aşmak için güçlü olduğu seçim bölgesinde bağımsız adaylarını seçime sokarak, Meclis'te grup oluşturacak sayıya ulaşma hesapları konuşuluyor. Böylece DTP de MHP ile birlikte 5 partili Meclis'i oluşturmaya aday.

Seyfettin Gürsel
Ufukta koalisyon pazarlığı mı görünüyor?
Konsensus'un sonuçları gelecek ilk seçimde gerçekleşecek olursa, 4 partili meclis yüksek bir olasılık. Bu durumda AKP'nin mecliste çoğunluğu sağlayamaması, ihtimal dahilinde. Böyle bir gelişme, AKP oylarında 3 Kasım'a kıyasla bir artış olmasına rağmen, tek parti iktidarının sonu olabilir. Kurulacak bir koalisyon hükümetinin ise tutarlı hükümet olma ihtimali son derece düşük. AKP kıl payı da olsa mecliste çoğunluğu kaybettiği takdirde, muhalefetin tutarlı bir koalisyon kurma olanağı yok. CHP, DYP, MHP koalisyonunun Türkiye'nin hiçbir temel sorununa çare bulacağına ihtimal vermiyorum. Partiler arası pazarlıklarla kurulan koalisyonlardan Türkiye'ye hayır gelmemiştir, bundan sonra da gelme ihtimali yoktur. Bu sonuçlar bir kez daha seçim sistemi reformunun ne kadar gerekli olduğunu gösteriyor. 50 ya da 100 milletvekilinin ülke genelinde nispi oyla seçildiği, buna karşılık 450 ya da 500 milletvekilinin tek sandalyeli seçim çevrelerinden 2 turlu bir seçimle belirlenecekleri bir seçim sistemi, tek parti ya da en azından tutarlı bir koalisyon hükümeti çıkarma şansına sahip. AKP hükümetinin seçim sistemi reformunu bundan sonra gündeme alacağını umarım. Aksi takdirde seçimler tam bir Rus ruletine dönüşecek.

Kararsızlar nasıl dağıtıldı?
* Konsensüs, "kararsızım" diyenlere ek sorular yöneltti. "Hangi partiler arasında kararsızsınız", "Kesinlikle oy vermeyeceğiniz parti hangisi" ve "Hangi partilere oy verebilirsiniz" gibi sorularla oy verebileceği partiler belirlendi. Ve bu oylar partilere dağıtıldı.

* Kesinlikle kararsız kalanlar ile "Sandığa gitmem", "Geçersiz oy veririm" ve