ABD hükümeti Elon Musk’ın DOGE’si ile 163 milyar dolar tasarruf etti, peki bizim iş dünyamıza DOGE gelir mi?

Feramuz ERDİN

2026 ABD federal hükümeti bütçesinde kamu bürokrasisi alanında 163 milyar dolar tasarrufa gidildiğini ve buradan tasarruf edilen paranın bir miktarıyla savunma bütçesinde %13.4’lük artış sağlandığını bir önceki yazımızda belirtmiştik.

ASIL KAHRAMAN DOGE Mİ?

Bu başarıdaki esas rolün, önceki gün Beyaz Saray’daki görevinden ayrılan Elon Musk’ın bir avuç insanla hayata geçirdiği Kamu Hizmetleri Verimliliği Birimine ( DOGE) ait olduğunu söylersek çok da abartmış olmayız. Çünkü her yıl en az enflasyon oranı kadar artmasına alışılan kamu bütçesinde 163 milyar dolarlık tasarruf asla tesadüf olamaz. Musk ve ekibi ilk icraat olarak, USAID gibi “derin devletin dokunulmaz aparatı” sayılan ancak esasında bütçede büyük bir kara delik olan bir kuruluşu kapatmıştı. Devamında gelen diğer girişimlerle, ABD vergi mükelleflerinin sırtındaki 163 milyar dolarlık külfetten kurtulmuş olundu.

EZBER BOZMA ZAMANI

İş dünyasının ucuz kredi – yüksek kar beklentisi haksız olmasa da bazen ülke ve hatta dünya gerçekleri ile uyuşmayabilir. Geçen hafta toplanan TOBB Türkiye Ekonomi Şûrası’nda ekonomi yönetimiyle bir araya gelen iş insanları, toplantının basına kapalı oturumunda yüksek faiz politikasını eleştirerek, kredi faizlerinin hızlıca düşürülmesini talep etmişti. Diğer yandan, gelir ve gider dengesini kuramayan bazı firmaların iflas veya konkordato talebinde bulunduğuna dair haberler ise artık ekonomi gündeminde sıradan hale geldi. Yılın ilk 4 ayında 8 bin 187 şirketin kapısına kilit vurulurken işten çıkartılanların sayısının 1 milyona yaklaştığı açıklandı.

DANIŞMAN İLK SEÇENEK OLMALI

Alışık olduğu sistemin dışına çıkılması insanları olduğu gibi doğal olarak şirketleri de olumsuz etkileyebilir ve strese girmesine neden olabilir. Bu durumda hemen karalar bağlamak veya havlu atmak yerine özelikle büyük firmalar için yeni çıkış yolları aramak bir seçenek olarak düşünülmelidir. Hatta bu süreçlerin iflas ve konkordato öncesinde uygulanması şartı, aynı arabuluculukta olduğu gibi, hüküm vermede bir kriter olarak değerlendirilebilir. Firmalar kendi içinde bir “verimlilik birimi” (DOGE) kurabileceği gibi, bu konuda yetkin firmalardan danışmanlık alarak en azından iflastan korunma yoluna gitmeyi denemelidirler.

DENEYİMLİ PERSONELİ DEĞİL LÜKS ARABANI FEDA ET

ABD’de eşi ile işlettikleri ve bir ara zor duruma düşen firmasını kurtarmak üzere bir danışman ile anlaşan arkadaşımın aklına ilk gelen personel sayısını azaltmak olmuştu. Ancak danışman bunun yerine, öncelikle karı – kocanın lüks araçlarını değiştirerek, içinde bulundukları durumu personelin bizzat algılamasını sağlamalarını önerdi. Lüks arabaya binerek, “batıyoruz” demelerinin ikna edici olmayacağını aktardı. Sonuçta hiç personel çıkarmadılar ama maaşlarını biraz düşürdüler. İçinde bulundukları durumun farkına varan ve tasarruf bilincini içselleştiren personel de şirketin tasarruf girişimini destekleyince, o kötü dönemi birlikte atlattılar. Şimdi hepsinin durumu çok iyi.

patronlardunyasi.com