18 milyon abonenin 'cep' kabusu başlıyor

Hükümet duruma el koymazsa, çok değil bir ay sonra milyonlarca kişinin cep telefonu kullanılamaz hale gelecek. Telekomünikasyon Kurumu (TK) gerekli altyapı hazırlıklarını tamamlayamadığı için yaklaşık 18 milyon abone, kayıtdışı telefonlarını kayıt altına almak için kuyruklarda perişan olacak. 600 bine yakın abone ise, cihazlarını, yeni kimlik numarası verilsin diye yetkili servislere teslim edecek ve günlerce telefonsuz kalacak Ve daha da önemlisi, Türkiye'de sıradışı bir cep telefonu talebi gerçekleşecek, milyonlarca yeni cep telefonu ithal edilecek.

2 Temmuz 2005 tarihinde kabul edilen, 5392 sayılı Telsiz Kanunu'nda Değişiklik Yapan Kanun'un resmen devreye girmesine bir ay kaldı. Ancak gerekli teknik altyapı oluşturulamadığı için cep telefonu operatörlerini endişelendiren ve milyonlarca aboneyi doğrudan etkileyecek kaos tehlikesi belirdi.

Kanun Türkiye'de satılan tüm cep telefon cihazlarının merkezi kayıt alüna alınmasını öngörüyor. Kanuna göre, 6 ay içinde kayıtdışı telefon kullananlara bir mesajla durum bildirilecek, 13 Aralık 2005 tarihinden itibaren de kayıtdışı telefonlar kilitlenecek, isterseniz, soru-yanıt şeklinde devam edelim:

Elektronik kimlik bilgisi, ingilizce IMEI (International Mobile Equipment Identity) nedir?
Telsiz cihazlarına üretim aşamasında tek ve benzersiz olarak tahsis edilmiş kimlik bilgisine DVIEI adı veriliyor. Kanuna göre bundan böyle Türkiye'de satılan her cihazın kimlik bilgisi Telekomünikasyon Kurumu'na bildirilmek zorunda. Böylece TK'ran elinde bir 'beyaz liste' oluşacak. Başka bir anlatımla TK'ran yasal telefon cihazlarını gösteren bir veri tabam olacak. Ve 13 Aralık 2005 tarihinden itibaren bu veri tabanında yer almayan cihazlar, operatörler tarafından görüşmeye kapatılacak ve bu cihazları kullananlar, yasal işlem yapılması için TK'ya bildirilecek.

Operatörler, 'elektronik kimlik bilgisi'ne nasıl ulaşıyor?
Herhangi bir telefon cihazını, SİM kartınızı takarak aktif hale getirdiğinizde, bağlı bulunduğunuz operatörün veri tabanında, cihazınızın kimlik bilgisi de görülüyor. Dolayısıyla operatörlerin kendilerine ait bir veri tabanı var. Bu veri tabanına şu an için " gri liste " deniliyor. Operatörler, TK'ran kendilerine verdiği beyaz liste ile kendi gri listesini karşılaştıracak ve 'beyaz liste'de olmayan cihazları abonelerine bildirecek. Aboneler de 5 milyon lira ödeyerek, başvuru noktalarına giderek telefonlarını 13 Aralık'a kadar 'beyaz liste'ye aldıracak.

Telefonunun kayıtlı olup olmadığını başka nasıl anlarız?
Telefonumuzda *#06# tuşladığımızda 15 karakterli IMEI numarası çıkacak. Bunu http://imei.tkgov.tr adresine girip, kontrol edebilirsiniz.
Ne kadar kayıtdışı telefon var?

TK tarafından hazırlanan ve bayramdan bir gün önce operatörlere gönderilen 'beyaz liste'de 31 milyon cihazın kimlik numarası yer alıyor. GSM operatörlerinin kayıtlarına göre, bu listeye girmemiş (dolayısıyla kayıtdışı kabul edilen) 18 milyon adet telefon cihazı aktif durumda ve bunların bir ay içinde kayıt altina alınması gerekiyor. Dün 3 GSM şirketiyle de konuştum. Bir ay içinde bu işlemi gerçekleştirmelerinin imkansız olduğunu ve TK'ran da gerekli altyapı hazırlığım henüz tamamlamadığını söylediler.

Konu önemli. Pek çok detay var. Yarın kaldığımız yerden devam ederiz. İşin özetinde GSM operatörlerini korkutan ve ciddi bir abone kaybına yol açacak bir süreç yaşanıyor. Eminim, cep telefon satıcıları da ellerini ovuşturarak, yeni sisteme geçilmesini bekliyor. Cep telefonlarının merkezi bir kayıt altına alınması doğru olmakla birlikte, al