Osman Kavala'nın bireysel başvurusu Anayasa Mahkemesi gündemine geliyor

Kavala, üç gün sonra; 18 Aralık'ta hakim karşısına çıkacağı "casusluk" suçlaması nedeniyle verilen tutukluluğun hukuki olmaması ve kişi hürriyeti ve güvenliğinin ihlal edildiği gerekçesiyle AYM'ye bireysel başvuruda bulunmuştu.

Gezi olayları ile bağlantılı suçlamalar nedeniyle 1 Kasım 2017'de tutuklanan Osman Kavala, 3 yılı aşkın süredir cezaevinde bulunuyor.  Erdoğan'dan Kavala kararıyla ilgili 'yargı güvenilirliğini yitirdi' eleştirilerine yanıt: Saygı duymaları lazım

Beraat etti, yeniden tutuklandı

30. Ağır Ceza Mahkemesi, Gezi Parkı olayları nedeniyle yargılandığı davada, "cebir ve şiddet kullanarak Türkiye Cumhuriyeti hükümetini ortadan kaldırma", "mala zarar verme", "nitelikli yağma", "tehlikeli maddelerin izinsiz olarak bulundurulması veya el değiştirilmesi", "kasten yaralama", "ağırlaştırılmış yaralama" ve "Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu'na muhalefet" suçlamalarından Kavala'nın 18 Şubat'ta beraat ve tahliyesine karar verdi.

Ancak aynı gün 15 Temmuz darbe girişimi davasından, hakkında gözaltı kararı çıkarılan Kavala, ertesi gün çıkarıldığı hakimlik tarafından "anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs" suçlamasıyla tutuklandı.

Kavala hakkında, daha sonra 9 Mart'ta da İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı'nca yürütülen darbe girişim soruşturması kapsamında da "devletin gizli kalması gereken bilgilerini siyasal veya askeri casusluk amacıyla temin etme", yani "casusluk" suçlamasıyla tututlama kararı verildi.

AYM; Osman Kavala'nın Gezi parkı davasından tutukluluğuna yönelik başvurusunu, 22 Mayıs 2019'da reddetmiş, bunun üzerine avukatları Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne (AİHM) başvurmuştu.

AİHM, 10 Aralık 2019 tarihli kararında, Kavala'nın "makul şüphe olmadan, siyasi nedenlerlerle tutuklanması ve AYM'nin bireysel başvurusunu makul sürede incelenmemesi"ni gerekçe göstererek, bu durumun hak ihlali olduğunu belirterek, Kavala'nın derhal serbest bırakılmasını istemişti.

Kavala, "Anayasal düzeni ortadan kaldırmaya teşebbüs'' suçundan 2 yıllık tutukluluk süresinin doldurduğu için tahliyesine karar verildi ancak, "casusluk" suçlaması nedeniyle hala cezaevinde bulunuyor.

AYM başvurunun görüşmesini erteledi

Kavala, AİHM'in verdiği kararın, diğer suçlamaları da kapsadığı gerekçesiyle, casusluk suçlaması nedeniyle tutukluluğunun devam ettirilmesinin "hukuki olmaması" ve "kişi hürriyeti ve güvenliğinin ihlal edilmesi" nedeniyle bireysel başvuruda bulunmuştu.

AYM; bu başvuruyu 29 Eylül'de gündemine aldı. Ancak Kavala hakkında, yeni bir dava açılmış olmasını dikkate alarak karara bağlamayıp, erteledi. Aynı gün İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, Kavala ve hakkında yakalama kararı bulunan eski CIA danışmanı Henri Barkey hakkında "Anayasayı ihlal" suçundan ağırlaştırılmış müebbet, "Siyasal veya askeri casusluk" suçundan ise 20'şer yıla kadar hapis cezası istemiyle dava açtı.

İddianamede, Kavala ve Barkey'in FETÖ'nün Türk Silahlı Kuvvetleri içerisinde oluşturduğu yapılanmayla gerçekleştirme teşebbüsünde bulunduğu darbe girişimi sürecinde de rol aldıkları iddiasına yer verildi.

Duruşma 18 Aralık'ta

İddianameyi kabul eden İstanbul 36. Ağır Ceza Mahkemesi, bu davanın ilk duruşmasının 18 Aralık'ta yapılmasını kararlaştırdı.

Anayasa Mahkemesi Birinci bölümü ise, geçen hafta Kavala'nın bireysel başvurusunu 15 Aralık'ta görüşmek üzere gündemine aldı.

Siyasetin de tartışma konusu

Kavala'nın tutukluluğu iç siyasetin de en önemli tartışma konularının başınde geliyor. Geçen Eylül ayında CHP Lideri Kemal Kılıçdaroğlu, Kavala ve eski HDP Eşbaşkanı Selahattin Demirtaş'ın uzun tutukluluğunu eleştirerek, "Sanıyor ki Osman Kavala da Selahattin Demirtaş da ben ettim sen etme diyecekler. Asla demezler. Haksız yere içeride tutulanlar içeride kaldıkları süreyi göğüslerinde hep bir şeref madalyası olarak taşıyacaklardır" sözleri nedeniyle hem Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve ittifak ortağı MHP'nin sert tepkisine neden olmuştu.

Ayşe Sayın/BBCTürkçe