Vergide af gibi karar

Anayasa Mahkemesi'nin 6 Ocak 2005 tarihinde aldığı ve 20 Ekim 2005 tarihinde Resmi Gazete'de gerekçesi yayımlanan "iptal" kararı ile Vergi Usul Kanunu'nun 344. maddesinde vergi ziyaı (kaybı) cezasının hesaplanmasını düzenleyen ikinci fıkrası iptal edilirken, hükümete yeni düzenleme için 20 Nisan 2006 tarihine kadar süre tanındı.
20 Nisan 2006 tarihinden sonra vergi ziyaı cezasının miktarını belirleyen madde hükümleri yok sayılacağı için o tarihten sonra hakkında inceleme yapılan ve 2000, 2001, 2002, 2003, 2004 ve 2005 yıllarında vergi kaçırdığı belirlenen kişi ve kurumlara (suçun işlendiği tarihte olmayan ceza uygulanmaz ilkesi gereği) vergi ziyaı cezası kesilemeyecek.

Nayloncuya 3 kat ceza
Maliye yaptığı incelemeler sonucunda vergi kaçıranlardan, vergi ziyaı cezası adı altında kaçırılan verginin bir katı ve kaçırılan vergi üzerinden hesaplanan gecikme faizinin yarısı kadar ceza alıyordu. Bu ceza Vergi Usul Kanunu'nun 359. maddesinde düzenlenen naylon faturacılardan da üç katı olarak tahsil ediliyordu.
Anayasa Mahkemesi, Vergi Usul Kanunu'nun 344. maddesinin ikinci fıkrasındaki "Vergi ziyaı suçu işleyenlere vergi ziyaı cezası kesilir" bölümü hariç, şu ifadeyi Anayasa'ya aykırı bularak iptal etti: "...bu ceza vergi ziyaa uğratılan verginin bir katına, bu verginin kanunda belirtilen normal vade tarihinden cezaya ilişkin ihbarnamenin düzenlendiği tarihe kadar geçen süre için, ziyaa uğratılan vergi tutarı üzerinden hesaplanan gecikme faizinin yarısının eklenmesi suretiyle bulunur."

Temizel çıkarmıştı
İptal gerekçesinde cezanın Bakanlar Kurulu tarafından belirlenmesi eleştirilerek, "...ziyaa uğratılan verginin bir katına eklenecek olan cezanın hesaplanmasında esas alınacak olan gecikme faizi oranının Bakanlar Kurulu tarafından ne zaman belirleneceğinin bilinmemesi ve bu durumun sonuçta öngörülecek ceza miktarında belirsizliğe yol açacak olması" Anayasa'ya aykırı bulundu. Yüksek Mahkeme, ceza gibi uygulamaların Bakanlar Kurulu kararı ile değil, "yasama organı" yani TBMM tarafından konması gerektiğine vurgu yaptı.
1999 yılında dönemin Maliye Bakanı Zekeriye Temizel tarafından vergi cezalarının enflasyon karşısında aşınmasını önlemek için verginin bir katı ve gecikme faizinin yarısı olarak düzenlenen vergi ziyaı cezasının hesaplanmasında, verginin bir katı ile ilgili eleştiri yapılmazken kimi incelemenin altı ayda kimi incelemenin üç yılda tamamlanması, gecikme faizinin miktarını da değiştirdiğinden tartışmalara neden oluyordu. Faizin Bakanlar Kurulu tarafından belirleniyor olması da eleştiriliyordu.

İptal istemi 2001'de Ordu'dan geldi
Ordu Vergi Mahkemesi'nin bu gerekçelerle 2001'de yaptığı başvuru üzerine Anayasa Mahkemesi 6 Ocak 2005 tarihinde aldığı iptal kararı ile ilgili gerekçeli kararı 20 Ekim 2005 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlandı.
Ancak Anayasa Mahkemesi 344. madde- de cezanın hesaplanmasını sağlayan fıkrayı iptal ettiği için Maliye Bakanlığı kaldırılan madde yerine yenisini dahi koysa "vergi ziyaı cezası hesaplaması" iptal edildiğinden, Anayasa'nın "suçun işlendiği tarihte olmayan ceza uygulanmaz" ilkesi gereği geçmiş beş yıllık vergi dönemine (2000 - 2005) döneme ilişkin olarak ceza alınamayacak.

Yasadan sonraki suçu kapsar
Vergi ziyaı cezası ancak, ilgili madde fıkrasının tam olarak ortadan kalkacağı 20 Nisan 2006 tarihine kadar haklarında incelemesi tamamlanarak kendilerine tebligat yapılanlardan alınabilecek. Yeni vergi ziyai cezası ise ancak TBMM'den bu yasanın çıkmasından sonraki tarihte gerçekleşen suçlar için geçerli olacak.
Böylece 2000-2005 dönemi ile ilgili olarak haklarında vergi kaçakçılığından inceleme yapılan ve yeni yasanın çıktığı dönemde incelemesi bitmeyenler ya da haklarında daha sonra inceleme yapılacak olup da işledikleri s