Sokaktan 24 milyar $ geldi

Sokaktan 24 milyar $ geldi

Ekonomi yönetimi bu son 2.5 yılda 14 milyar dolara ulaşan kaynağı belirsiz döviz girişini mercek altına alırken, bu paranın önemli bir kısmının vatandaşın bozdurduğu döviz olduğu ortaya çıktı.

Sokaktan 24 milyar $ geldi
16px
24px
16.08.2005 13:42
ABONE OLgoogle

Bankalar 2004'ün başından bu yana vatandaştan 24 milyar dolar aldı. Bu paranın nereden geldiği bulunursa kaynağı belirsiz paranın menşei de deşifre edilecek
 
Ekonomi yönetimi son 2.5 yılda 14 milyar dolan bulan ve cari açığın finansmanında en önemli kalemlerden biri haline gelen kaynağı belirsiz para girişini mercek altına alırken, vatandaşın 2004 başından bu yana bozdurup bankacılık sistemine soktuğu döviz miktarının 24 milyar dolara ulaştığı belirtildi.

Merkez bankası araştırıyor Merkez Bankası yetkilileri, Türkiye'deki bankaların piyasadan geçen yıl 16, bu yılın ilk yarısında da 8 milyar dolan efektif döviz (fiziki olarak bozdurulan döviz) satın alarak yurtdışına transfer ettiğini belirtiyor. Rekor seviyeye ulaşan bu efektif döviz satışlarının nereden geldiğinin bulunması halinde, kaynağı belirsiz para girişinin de açıklanabileceği belirtiliyor.

Bankacılar ise son dönemde döviz büfeleri yoluyla gelen döviz bozdurma taleplerinde artiş olduğunu, bozdurulmak istenilen paraların da özellikle 1-5-10 dolar gibi küçük banknotlardan oluştuğunu kaydediyor.

Devlet Bakanı Ali Babacan, ödemeler dengesi bilançosunda yer alan net hata noksan kaleminde yılın ilk 6 ayında 6 milyar dolarlık bir büyüme olduğunu, bunun da kaynağı belirlenemeyen döviz girişlerinden kaynaklandığını belirtmişti. Babacan, bu girişin cari açık rakamını küçültücü etki yarattığını vurgularken, konunun incelenmesi için Merkez Bankası ve Devlet istatistik Enstitüsü'ne talimat verdiğini de kaydetti. Babacan'a bahsettiği kaynağı belirsiz para girişi 2003 başından itibaren 14 milyar doları bulurken (2005'in ilk yarısında 5.9 milyar dolar), Merkez Bankası'ran bu dövizlerin nereden geldiğini belirlemek için bir süredir çalışma yürüttüğü belirtiliyor.

Büyük kısmı yastık altından geliyor
Merkez Bankası yetkililerine göre son dönemde artan kaynağı belirsiz para girişi, vatandaşın piyasada bozdurarak sisteme soktuğu dövizler aracılığıyla gerçekleşiyor. Bunun önemli bir kısmı nereden geldiği belli olmayan para. Yetkililer bu paranın başlıca kaynağının yastik altından çıkan döviz olarak gösteriyor. Yastik alfandan gelen dövizin birkaç çeşidi var. Örneğin gurbetçinin yanında getirdiği ve Türkiye'deki ailesine teslim ettiği dövizler büyük bir yer tutuyor. Ayrıca bankalarda DTH hesabı olarak tutulurken, daha sonra sistemden çekilen ve zamanla bozdurulan dövizler de bu kategoride. Merkez Bankası yetkililerine göre, bir başka etken de Türkiye'de yastık altinda en çok döviz tutan kitle olan İslami kesimin de dövizini bozdurmaya başlaması. Bu da, özellikle Irak Savaşı'ndan sonra bu kesimin döviz satıp altın almaya başlamasına bağlanıyor.

Ayrıca Irak'a yapılan ihracatın karşılığı bankacılık sistemi üzerinden getirilemediği için Türkiye'ye nakit olarak sokuluyor. Bu da kaynağı belirsiz döviz girişi olarak gözüküyor. Belirtilen diğer nedenler arasında turistlerin Türkiye'de alışveriş için yaptığı harcamalar, yabancıların gayrimenkul alımları için ödediği paraların resmi rakamlarda tam olarak yansıtilmaması da yer alıyor. Yetkililer ayrıca Türkiye'de büyük bir servet değişimi yaşanırken, petrol zengini Rusya ve Arap ülkelerinden gelen kayıtdışı sermaye girişi dedikodularının da dikkat çekici olduğunu, bunun da kaynağı belirsiz paraya etki yapmış olabileceğini kaydediyor.

Oğuz Karamuk/Vatan
 

E-Bülten Aboneliği
İş, Ekonomi ve Cemiyet hayatının özel gündemi Patronlar Dünyası'nda... Günlük E-Bülten'imize abone olun, Patronlar Dünyası ayrıcalıklarını yaşayın.
Patronlar Dünyası ile Bir Adım Önde