Özel ile kamu bankalarının arasına 'havuç' girdi

Türkiye ekonomisinin krizden çıktığına yönelik verilerin artmasının ardından bankalar da kredi musluğunu açmaya başladı. Eylül 2008'den itibaren yerinde sayan kredi hacmi son bir iki aydır artmaya başladı.  
 
Sektörün toplam kredisinin 400 milyar lirayı aşmasının ardından bankalar arasında da kıyasıya rekabet yaşanıyor. Özel bankalar rotayı küresel krizde reel sektörü destekleyen Halkbank ve Ziraat Bankası'nın müşterilerine çevirmiş durumda. Finans sektöründe 'havuç faizi' olarak bilinen düşük faiz teklifiyle kamu bankalarının müşterileri ikna edilmeye çalışılıyor. Son iki aydır sıkça başvurulan yönteme göre krizde kredi vermeyen özel bankalar şimdi müşteri arıyor. Özellikle kamu bankalarından ticari kredi kullanan ve geri ödemede sorun yaşamayan şirketlerin kapısı çalınıyor. Örneğin aylık 0,95 faizle ticari kredi kullanan bir firmaya direkt 0,85'lik teklifte bulunuluyor. Firmaları ikna etmek için faiz kullanılırken, masraflara ise fazlaca değinilmiyor.

Özellerin tutumunu değerlendiren bir kamu bankası yöneticisi krizden çıkışın başladığına dikkat çekerek, "Şimdi özel bankalar sağlam müşteri aramaya başladılar. Sistemden kimin borcunu düzenli olarak ödediği görüldüğü için bizim kredi verdiğimiz ve geri dönüşte sorun çıkmayanların peşine düştüler. Bizim kullandırdığımız kredinin altında bir rakamla müşterilerimizi ikna etmeye çalışıyorlar. Ancak borcun erken kapatılmasından doğan maliyet ve faiz haricinde sunulan diğer komisyon oranları yüksek olabiliyor." uyarısında bulundu. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) Başkanı Tevfik Bilgin de faiz dışındaki maliyetlere de dikkat edilmesi gerektiğine dikkat çekiyor. Bankaların faiz yarışını değerlendiren Bilgin, "Önemli olan faiz oranı değil, her şey dahil ne kadara geliyor, fiyat nereye çıkıyor, aylık taksiti kaça geliyor?" demişti.

Mevduatta yeni rota Anadolu

Enflasyonun dizginlenmesi ve ekonomik istikrarla birlikte faizlerde yaşanan gerileme bankaları yeni müşteri arayışına itti. Devlet iç borçlanma senetleri (DİBS) faizlerinin yüzde 8-9 bandına gerilemesinin ardından yeni müşteri arayışlarına giren bankalar rotayı vatandaşa ve ticari işletmelere çevirdi. Reel sektörde borç takmayan müşteri arayan özel bankalar, vatandaşın mevduatını toplamak için de şube ağlarını genişletmeye başladı. İstanbul ve Ankara'ya sıkışan birçok banka İç Anadolu Bölgesi, Doğu Anadolu Bölgesi ve Güneydoğu'ya şube açmak için çalışmalarını hızlandırdı. ZAMAN
 
Ercan Baysal/Zaman