Mobius’tan ortaklık çağrısı

Seda Uygun Pala'nın haberi 

THY'NİN yönetimine girdi. İş Yatırım Menkul Değerler'in yüzde 11'ni aldı. Tat Konserve'ye yüzde 10 ortak oldu. Özelleştirme sürecine giren Petkim hisselerinin yüzde 7'sini aldığını açıkladı. Ünlü spekülatör Franklin Templeton Fon'un yöneticisi Mark Mobius'tan bahsediyoruz. Mobius, Türkiye'de artık farklı bir yatırım stratejisini hayata geçirmeye hazırlanıyor ve halka açılmak isteyen şirketlere ortak olmak istiyor. Benzer operasyonu George Soros da yaklaşık 6 yıldır yapıyor. Özellikle Balkanlar ve Türkiye'de şirket alan Soros, bu şirketleri büyüttükten sonra satıyor. Mobuis ise yeni daha farklı bir planı Türkiye için devreye sokmaya hazırlanıyor.

Templeton Fon Türkiye Yönetici Direktörü Carlos Von Hardenberg, “Alışılagelmiş borsa yatırımları dışında özellikle İMKB'ye kote edilmemiş ama ileride açılmayı düşünen veya halka açıklık oranı düşük ve likidite sorunu yaşayan firmalara yatırım yapan bir “private equity” fonumuz var. Halihazırda oldukça umut verici fırsatlar belirledik. Örneğin halka açılma öncesi ortaya çıkan seçeneklerle ilgileniyoruz” diyerek Türkiye'ye yönelik yeni stratejilerini açıklıyor.
Tempeleton Fon'un şirketlerde aradığı özelliklerse sektöründe lider, iyi bir geçmişi olan, mali performansı iyi, kurumsal yönetim yapısına sahip olması. Şirket, bunun için Türkiye'de (Tempeton Strategic Emerging Fund) Templeton Stratejik Gelişmekte Olan Ülkeler Fonu isimli yeni bir fon kurdu. Templeton Fon, önce şirketlere ortak olup kurumsallaşmasına destek olacak ve belli bir süreden sonra da bu şirketlerin hisselerini halka açacak. Şirket halka açıldıktan 5 yıl sonra da fon hisselerini satacak ya da ortak olarak devam edecek. Tamam ya da devam kararı, şirketin o günkü stratejisine göre verilecek.

TÜRKİYE'YE ÖZEL BİR FON

Templeton Fonu'nun daha önce Efes Pilsen'in uluslararası bira operasyonunun yürüten Efes Breweries International (EBI) Londra Borsası'nda halka arz edilmeden önce şirkete ortak olmuş, halka arzdan sonra bu şirketten çıkmıştı. Fonun şu anda bu stratejiyle yatırım yaptığı yaklaşık 10 firma bulunuyor.
Fonun Türkiye'de odaklandığı bir diğer önemli strateji de, halka açıklık oranı düşük olan şirketlerin halka açmak istedikleri kısımlara talip olmak. Örneğin İMKB'de halka açıklık oranı yüzde 10 olan bir şirket, ek olarak yüzde 10 kısmını da halka açmak istediğinde Templeton Fon bunu alarak şirketlere bir şekilde ortak oluyor. Ancak bu defa şirketteki payını ne yapacağına daha sonra karar veriyor.

TÜRKİYE'DE 3 MİLYAR DOLARI YÖNETİYORUZ

Templeton Fon neden Türkiye'ye bu kadar ilgi duyuyor? Templeton Fon Türkiye Yönetici Direktörü Carlos Von Hardenberg, bu soruyu şöyle yanıtlıyor:
“Son dönemde Türkiye'de büyük bir gelişme gördük. Türkiye'ye güven, önceki yıllara kıyasla çok daha yüksek. 16 yıldır Türkiye'ye para yatırıyoruz ve uzun süredir yatırımlarımızı doğuya yönelttik.”

İlginç ama gerçek; Hardenberg ülkemize bizden daha fazla güveniyor ve politik çalkantının kısa sürede çözüleceğine inanıyor. Hardenberg, halen Türkiye'de 3 milyar dolar civarında yatırımı bulunan fonun bu yatırımlarına artarak devam edeceğini söylüyor.
Peki, İMKB'de Türk Hava Yolları, İş Yatırım, Tat Konserve ve Petkim'den sonra Mobius'un menzilinde hangi şirket var? Hardenberg, “Özellikle turizm, bankacılık, enerji ve ilaç gibi tüketim sektörleriyle ilgileniyoruz” yanıtını veriyor.

THY BİZİ HEYECANLANDIRIYOR

Carlos Von Hardenberg, İMKB'de işlem gören şirketlere neden yatırım yaptıklarına yönelik ilginç açıklamalarda da bulunuyor. “Türk Hava Yolları bizi oldukça heyecanlandıran, gelişen Türk turizm sektörüyle paralel büyüyen ve artan iç hareketlilikten fazlasıyla yararlanan bir şirket. Şirket, özelleştirilme sonrasında baştan sona yeniden yapılanma çabasına girişti. THY daha iyi kurumsal yönetim için gerekli adımları atıyor” diyen Hardenberg, THY'nin dünyadaki benzerleriyle kıyaslandığında değerinin çok altında işlem gördüğünü belirtmeden de geçemiyor. 

Fonun yatırım yaptığı diğer bir şirket de Koç Grubu'na bağlı Tat Konserve. Hardenberg, Tat Konserve hisselerinin güçlü bir yeniden yapılanmadan sonra şimdi çok daha iyi bir durumda ve önceki yıllardan daha güçlü bir bilançoya sahip olduğunu vurguluyor ve ekliyor:
“İnanıyoruz ki, artan karlılık ve operasyonel performans yakında şirketin değerini mutlaka arttıracak.” 
İş Yatırım Menkul Değerler'in yakın gelecekte gittikçe artan rekabetle karşı karşıya kalacağını ancak Türkiye'deki bir numaralı yatırım kurumu olduğunu söyleyen Hardenberg, “Emeklilik Portföy Yönetimi gibi bir potansiyeli var ve şirket tecrübeli bir yönetime sahip” olduğunu vurguluyor. 

KRİZİ FIRSATA ÇEVİRİYOR

Templeton Fon yöneticilerinden stratejik konular ve Türkiye planlarıyla ilgili bilgiler aldıktan sonra biraz da ünlü spekülatör Mobius'u araştırdık.
Mark Mobius, 50'den fazla ülkede 500 milyar dolarlık varlığa hükmeden Templeton Fon'un Gelişmekte Olan Piyasalar başkanı. Fonun gelişmekte olan ülkelere yatırdığı miktar 30 milyar dolar. Bunun 3 milyar dolarlık kısmı Türkiye'de. Mobius, 16 yıldır Türkiye piyasalarında yatırım yapıyor. Tahtalı sistem dönemini bile biliyor. Genellikle özelleştirme sürecinde olan kamu hisselerine ilgi gösteriyor. Ne hikmetse, Mobius'un satın aldığı kamu şirketleri bir süre sonra blok satışa sunuluyor.

Tüpraş, Petkim ve THY önemli örnekler. Kriz dönemlerini fırsata çevirmeyi seviyor. Mobius, Türkiye'deki krizden sonra payını artıran yabancıların başında geliyor. 2001 krizinden sonra Tüpraş hisselerini toplayan Mobius, şirketin yönetimine Doğuş Grubu'nda uzun süre üst düzey görevlerde bulunan Ajlan Acar'ı alarak, dikkatleri üzerine çekmişti. İkincil halka arzda THY'nin yüzde 10'unu toplayan mark Mobius, burada da Turkcell eski genel müdürü Muzaffer Akpınar tarafından temsil ediliyor. Yakında blok olarak satılması planlanan Petkim'de de payı, yeni alımlarla yüzde 7'nin üzerine çıktı. Soğukkanlı ve beklemeyi seviyor. Yatırımcı olarak haklarını korumak için gerekirse şirket yöneticileriyle mücadele ediyor. Koç Holding'in iştiraklerinden Tat Konserve'nin yüzde 10 hissesini saymazsak, 70 yaşındaki ünlü yatırımcı; kamu, enerji, bankacılık sektörlerine ilgi duyuyor.

MOBİUS'UN ETKİN OLDUĞU HİSSELER

TÜRK HAVA YOLLARI

Hem yatırımcı hem yönetici
İkincil halka arzda şirketin yaklaşık yüzde 10 hissesini ele geçiren Mark Mobius, ilk genel kurulda şirket yönetimine iki temsilci sokmayı başardı. Turkcell eski genel müdürü Muzaffer Akpınar ve Atilla Öksüz Mobius adına THY yönetimine girdi. Yüzde 51 hissesi satılan THY yönetiminde kamu ve Mobius hakim konumda. Mobius'un, turizm sektöründeki gelişme beklentisiyle THY hissesi aldığı belirtiliyor.  

PETKİM

Özelleştirmelere ilgi duyuyor
Yerli ve yabancı 19 şirketin özelleştirme öncesi şartname aldığı Petkim'de, Mobius alımlarını sürdürüyor. Fon, yaptığı alımlarla payını 6.39'a yükseltti. Dev şirketlerin yarışacağı ihalede Petkim için önemli rakamlar konuşuluyor. Mobius, aldıktan bir süre sonra şirketin blok olarak satılacağın açıklanması ise dikkatlerden kaçmıyor.
İhale haziranda çıkacak Petkim'de, Mobius'un etkinliğini daha artırması, hatta Tüpraş ve THY'de olduğu gibi yapılacak ilk genel kurul toplantısında kendi temsilcilerini şirket yönetimine yerleştirmek isteyeceği belirtiliyor. 
 
İŞ YATIRIM-TAT KONSERVE

Küçük hisselere de ilgi duyuyor
Mobius'un en son yatırım yaptığı şirketler İş Yatırım ve Tat konserve. İş Yatırım'ın halka arz edilen hisselerinin yüzde 11.2'sini satın alan Mobius, birkaç gün sonra Tat Konserve'nin yüzde 10.34 hissesini Koç Grubu'ndan 18 milyon dolara aldı.
Halka arzında 15 kat taleple dikkatleri üzerine çeken İş Yatırım'da tamamen yatırım amaçlı pozisyon açan Mobius'un bir süredir izlediği Tat Konserve'de oldukça yüksek oranda pay alması, farklı söylentilere neden oluyor. Şirketin satışa çıkacağı söylentilerinin yanı sıra, Templeton'un şirketteki payına artıracağı ve yönetime girmek isteyeceği söyleniyor.
Bu arada Mobius, Selçuk Ecza Deposu'nun da yüzde 5.7 hissesini satın almıştı.

“Türkiye 10 yıl daha büyümeye devam eder”

Türkiye'nin hala yatırımcılar için en cazip ülkelerden biri olduğuna inanıyoruz. Türkiye'nin güçlü demografisi, çalışkan işgücü, güçlü okul ve üniversite sistemi ve AB ile bütünleşme arzusu, bu ilginin artmasına hizmet edecek. Bu durum aynı oranda AB'nin de çıkarına.
Türkiye, eğer sağduyulu bir şekilde yönetilirse, 10 yıl boyunca büyümeye devam edebilir. Türkiye için önemli olan, üretime yönelmiş ekonomiyi biraz daha teknolojiye ve hizmet sektörüne yöneltmek. Bunun için şirketler ve hükümet, araştırma ve geliştirmeye daha fazla para ayırmalı. Türkiye'nin başarısını sürdürmesi için, kendi için uygun yeri ve bölgedeki diğer ülkeler üzerindeki rekabete dayalı avantajlarını bulması gerekiyor.

Para Dergisi