Koç'un bakışı nasıl değişti?

İşsizliğin çözümünün yatırımdan geçtiğini belirten Koç, yatırımın nereden geldiğinin değil, yapılmasının önemli olduğunu ifade etti. “Yabancı sermaye konusundaki komplo teorileri abesle iştigaldir.” diyen Koç, eskiden kendilerinin de yabancı sermayeye sıcak bakmadıklarını; ancak kontrol için değişik metotların bulunduğu günümüzde endişe duymadıklarını vurguladı. ‘Altın hisse’ uygulaması ile Tüpraş ve Telekom gibi stratejik şirketlerde kaygıların giderildiğini kaydeden Koç’a göre yabancı sermayeden korku anlamını yitirdi ve yabancılara peşkeş çekiliyor yaklaşımı çok yanlış.

Mustafa Koç, 300 bin dolara sponsor oldukları ‘Osmanlı Türkiyesi’nden Saray Kıyafetleri’ sergisinin açılışı sebebiyle bulunduğu Washington’da, beraberindeki gazetelerin genel yayın yönetmenlerinin gündeme yönelik sorularını cevapladı. Türk ekonomisinin iyi durumda olduğunu ve her geçen gün daha da iyiye gittiğini dile getiren Koç Holding’in patronu, “Eğer malî disiplin bu şekilde devam ederse iki yıl içinde Türk ekonomisinin bütünüyle sağlam bir zemine oturacağına inanıyorum.” diye konuştu. “Çok temel bir sorun var, o da istihdam.” şeklinde konuşmasına devam eden Koç’a göre, ekonomideki tüm iyileşmeye rağmen işsizlik hâlâ büyük sorun. Koç, bu sorunu çözmenin yolu ise yatırımdan geçiyor. Türkiye’nin yatırımı teşvik etmesi gerekirken yatırımın nereden geldiğinin sorgulanması yanlış. Bu yüzden de yerli-yabancı sermaye tartışmasını ‘abesle iştigal’ olarak görüyor. Kardeşi Ali Koç’un tartışmalara yerli kaygılarla katıldığı hatırlatılıp, “Koç ailesi yabancı sermaye tartışmasını kendi içinde nasıl yapıyor? Yerli-yabancı sermaye tartışmalarının Koç ailesi içinde yansımaları nasıl?” sorusu yöneltilince şu cevabı veriyor: “Bu konuda tavrımız net, aile içinde farklı bir yaklaşım yok. Eskiden biz de yabancı sermayeye sıcak bakmıyorduk, kontrol hep bizde olsun diye düşünüyorduk. Bugün kontrol için değişik metotlar varken yabancı sermayeden endişe duymayı doğru bulmuyoruz.”

Tüpraş ihalesine 4,14 milyar dolarla en yüksek teklifi veren Koç, ‘arkalarında yabancıların olduğu’ iddiasından oldukça rahatsız. “Bu tür iddialar komplodan başka bir şey değil.” şeklinde konuşan Koç, Tüpraş’ta yabancı ortak opsiyonunu açık tutmakla birlikte “Bu kesinlikle stratejik bir ortak olacak.” diyor. Sırf finansal destek almak için birileriyle ortak olmayacaklarını vurgulayan Koç, petrol rafinericiliğinin birincil işleri olmadığını, dolayısıyla bu konuda yanlarına alacakları ortağın kesinlikle bu konuda kendilerine stratejik destek sağlayabilecek bir grup olacağını kaydediyor. Tüpraş için oluşturdukları konsorsiyumda yüzde 10’luk paya sahip Shell dışındaki her türlü teklife açık olduklarını ve bu konudaki görüşmelerin sürdüğünü anlatıyor. Rafineri işinde yeni olduklarını, ama bu işi çok önemsediklerini söyleyen Koç, grupta enerjinin ağırlığının artacağını belirtiyor. Petrol arama işine girmeyi düşünmeyen Koç, “Bu iş çok pahalı bir yatırım gerektiriyor. 1970’lerde bu işe girdik; ama sondaj maliyetinden dolayı çıkmaya karar vermiştik.” hatırlatmasında bulunuyor.

Türkiye’nin 3 Ekim’de Avrupa Birliği ile tam üyelik müzakerelerine başlamasının önemine vurgu yapan Koç, yabancı şirketlerin bakışının değişmesiyle ilgili şu çarpıcı örneği veriyor: “Washington’dan sonra birkaç günlüğüne New York’a geçeceğiz. Geleceğimizi duyan kurumlar bizimle görüşme talebinde bulundu. Eskiden bizim görüşmek istediğimiz yabancı şirketler şimdi bizden randevu istiyorlar, öyle ki 15’er dakikalık randevular verdik.”

‘Sabancı ile ortaklığın bozulmasına üzüldük’

Mustafa Koç, Türkiye’de özel sektörün ölçek ekonomisinin gereği olarak bir araya gelip gücünü birleştirmediğini; ancak önümüzdeki dönemde bunun kaçınılmaz olacağının altını çizdi. Sabancı ile Türk Telekom özelleştir