'Kanlı elmas' üreticisi İsrailli şirket Koidu, First Lady'nin destek verdiği işçi eylemleri nedeniyle Sierra Leone'deki üretimi durdurdu 

Deniz DALLI

Bir zamanlar 'kanlı elmas' ticaretinin merkezi olan Batı Afrika ülkesi Sierra Leone'nin Koidu kasabasında, İsrailli milyarderin şirketiyle çalışanlar karşı karşıya geldi. İşçilerin, maaşlarının 2016 yılındaki döviz kuruna sabitlenerek ödenmesi, tehlikeli ve kötü çalışma koşulları nedeniyle greve gitmesi, ardından tırmanan siyasi gerilim sonrasında milyarder Beny Steinmetz'in sahibi olduğu Koidu Limited, üretimini tamamen durdurdu. Ülkenin en büyük elmas üreticisi Koidu Limited, 1000'den fazla yerel çalışanını işten çıkardı. Koidu Limited'in yıllık yaklaşık 100 milyon dolarlık elmas ihracatı gerçekleştirdiği belirtilirken, bu ani duruşun, küresel elmas piyasasında yeni dalgalanmalara yol açabileceği değerlendiriliyor.

Savaş bölgesinde çıkarılan ve savaşı finanse etmek için kullanılan 'kanlı elmas' etiketine sahip ülkelerden biridir Batı Afrika ülkesi Sierra Leone.

İSRAİLLİ MİLYARDERE AİT ŞİRKET, ESKİ PARALI ASKER TARAFINDAN KURULDU

Bu ülkenin en büyük elmas üreticisi de kuido Limited'dir. Afrika'nın en kanlı çatışmalarının çoğunda savaşmış eski paralı asker Jan Joubert tarafından Eylül 2003'te kurulan Koidu Limited, Octea Limited Holding şirketine ait. Octea Limited de İsrailli milyarder Beny Steinmetz'in sahibi olduğu BSG Resources şirketine bağlı.

İŞÇİLER ARALIK 2024'TE GREVE GİTTİLER

Madendeki işçiler Aralık 2024'te göreve gittiler. Koidu Limited İşçi Sendikası Başkanı Charles Kainessie'nin verdiği bilgiye göre çalışanlar maaşlarının yalnızca yüzde 30'unu alabiliyordu.

ÜCRETLER 2016'DAKİ DOLAR KURUNA SABİTLENMİŞTİ

İşçilerin maaşları dolar endeksliydi ancak ödemeler yerel para biriminden yapılıyordu ve dolar da 2016 yılındaki döviz kuru esas alınarak hesaplanıyordu. Aylık 500 dolar alan madencilerin cari döviz kuruna göre 7,5 milyon leone almaları gerekirken sadece 2,25 milyon leone alabiliyordu. Bu ücret, hızlı enflasyonun yaşandığı ülkede aileleri geçindirmek için yetersizdi.

Ayrıca, işçilerin temiz su ve tuvalet gibi temel ihtiyaçlara erişimi de yoktu. İşçiler ayrıca madencilik için gerekli kişisel koruyucu ekipmanlara da ulaşımda sıkıntı çekiyordu. Eski bir madenci çalışma koşullarıyla ilgili yerel medyaya yaptığı açıklama "Yeraltında 12 saatlik vardiyalarda çalıştığınızda ve temiz suya veya uygun tuvalet olanaklarına bile erişemediğinizde, bu şirketin iş gücüne ne kadar değer verdiğine dair net bir mesaj veriyor ya da daha doğrusu değer vermediğine" ifadelerini kullandı.

ÜRETİMİNİ DURDURDU, 1000'DEN FAZLA ÇALIŞANI İŞTEN ÇIKARDI

İşçiler, müzakerelere olanak tanımak amacıyla eylemlerine ara verdi ancak mart başında yeniden iş bıraktı. Anlaşmazlıklar nedeniyle Koidu Limited, üretimini tamamen durdurdu. Ulusal basındaki haberlere göre, şirket 1000'den fazla yerel çalışanını da işten çıkardı.

Koidu Limited İşçi Sendikası Başkanı Charles Kainessie, yaptığı açıklamada, yalnızca şirketin başkent Freetown'daki merkez ofisinde az sayıda çalışanın görevde kaldığını belirtti.

KÜRESEL ELMAS PİYASASINDA DALGALANMALARA YOL AÇABİLİR

Sierra Leone Çalışma Bakanlığı, şirket tarafından gönderilen ve 1000'den fazla işçinin işten çıkarıldığını gösteren özet fesih mektuplarını aldığını doğruladı.

Koidu Limited'in yıllık yaklaşık 100 milyon dolarlık elmas ihracatı gerçekleştirdiği belirtilirken, bu ani duruşun, Hindistan gibi büyük üreticilerin de arz kısıtlaması yaşadığı küresel elmas piyasasında yeni dalgalanmalara yol açabileceği değerlendiriliyor.

Koidu Limited işçilerin greve gitme gerekçeleriyle ilgili yorum yapmayı reddetti. Şirketin kurumsal işler başkanı İbrahim Turay, 'konu hakkında herhangi bir yorum yapmaktan men edildiğini' söyledi.

ŞİRKET SİERRA LEONE FİRST LADY'SİNİ SUÇLADI

Koidu Limited, faaliyet gösterdiği bölgeden olan Sierra Leone First Lady'si Fatima Bio'yu anlaşmazlığın alevlenmesine sebep olmakla suçladı. Fatima Bio, mart ayındaki grevin ardından bölgeyi ziyaret etmiş ve işçilere seslenerek firmayı eleştirmişti.

Koidu Limited yöneticisi ve genel danışmanı Gustaf Fredrik Bodin yaptığı açıklamada, Fatima Bio'yu hukuka aykırı müdahale, tahrik, iftira ve Koidu Limited ile Octea Limited'e zarar vermekle suçladı.

Reuters, Gustaf Fredrik Bodin'in 6 Mayıs tarihli mektubunda, Koidu Limited'in grevden dolayı 16 milyon doları aşan mali zarara uğradığını ve faaliyetlerine yeniden başlamak için 20 milyon dolara ihtiyaç duyacağını yazdığını kaydetti. Şirket ayrıca Fatima Bio'nun şirkete yönelik bir daha tehditte bulunmayacağına dair yazılı taahhüt talep etti.

Sierra Leone Enformasyon Bakanı Chernor Bah, "Çıkmazı çözmek için her şey yapılıyor" dedi.

patronlardunyasi.com