İlhan Koman'ın Akdeniz vasiyeti 39 yıl sonra gerçekleşiyor

Hürriyet yazarı İhsan Yılmaz'ın bugün yayınlanan ‘Akdeniz’in hasreti sona eriyor başlıklı yazısı şu şekilde:

Baltık Denizi’nin soğuk sularına bakarak hayal ediyor ilk kez ‘Akdeniz’ heykelini İlhan Koman.1958’de yerleştiği İsveç’te Uygulamalı Güzel Sanatlar Akademisi Konstfackskolan’da öğretim üyeliği yaptığı yıllarda.

Heykeli o zamanki adıyla Halk Sigorta’nın (daha sonra Yapı Kredi Sigorta) siparişi üzerine üretiyor ve 1980 yılında teslim ediyor.

Şirketin Büyükdere Caddesi’ndeki genel müdürlük binasının önüne yerleştirilen heykeli hakkındaki düşüncelerini “İnsanın kucaklaşması, sevgisi anlatılırken Akdeniz aklıma geldi. Akdeniz büyüktü, bizden bir denizdi. Kucak açmayı bu adla anlatmak istedim. Sevgiyi ve kucaklaşmayı anlatırken bir kadının bütünlüğünden yararlanmak istedim” diyerek aktarmıştı daha sonra.

Yıllar içinde gökdelenlerin arasında kalan, tahrip edilen bu anıtsal heykel şu anda Yapı Kredi Kültür Sanat binasının üçüncü katından Galatasaray Meydanı’ndan geçenlere kucak açıyor.

Koman’ın bir konuşmasında dostu, fotoğraf sanatçısı Güneş Karabuda’ya “Şöyle güneyde bir Akdeniz kentinin liman girişine konsa, gelen geçen gemiler ona düdük çalsa, selam etse güzel olurdu” demesi üzerine zaman zaman bu yönde kampanyalar yapılsa da arzusu şimdiye kadar yerine getirilememişti.

Bir vasiyet niteliğindeki bu dilek İlhan Koman’ın ölümünden 39 yıl sonra nihayet gerçekleştiriliyor.

Antalya Kültür Sanat, İlhan Koman Vakfı işbirliğiyle sanatçının muhtelif dönemlerinden retrospektif bir seçkiyi ve en önemlisi ünlü eseri ‘Akdeniz’i Antalya’yla, Akdeniz’le buluşturuyor. Koman’ın 50 kadar eserinden oluşan  ‘Akdeniz’e Doğru’ adlı sergi 16 Mayıs Cuma günü açılacak ve 10 Ağustos’a kadar ziyaretçilerini ağırlayacak.

DENİZ KOKULU BİR İLAHE

Serginin küratörlüğünü üstlenen Ömer Faruk Şerifoğlu sanatçının eserlerini ve özellikle ‘Akdeniz’ heykelini, “İlhan Koman heykellerin esas formu, devinim halinde, mekânda kapladıkları boşluktur. ‘Akdeniz’ heykelinin yarısı metalden, diğer yarısı boşluktan yapılmıştır. Dolayısıyla içinde bulunduğu mekân onun organik bir parçasıdır. ‘Akdeniz’ heykeli, bu yüzden dalgalanan, titreşen, deniz kokulu bir ilahedir adeta. Onu izleyerek önünden geçen seyircinin hareketiyle rüzgârda savrulmaya başlar” diye anlatıyor.

Çağdaş heykel sanatının büyük ustası, özellikle kinetik heykelin öncüsü İlhan Koman’ın ‘Akdeniz’ heykel çalışmasının üçüncü ve daha küçük boyutlu versiyonu sergilenecek Antalya’da. İlhan Koman Vakfı tarafından 2010 yılında düzenlenen Hulda Festivali kapsamında üretilen heykel 120 cm. boyunda. Metal plakalardan oluşan 4.5 ton ağırlığındaki orijinal heykelin bir diğer kopyası 2000 yılında Almanya’nın Hannover kentindeki Expo 2000 Fuarı’ndaki Türk pavyonunda sergilenmişti.

TEKNESİ HULDA İLGİ BEKLİYOR

- 1940 yılında İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi’nin (İDGSA) resim bölümüne girdikten bir yıl sonra heykel bölümüne geçerek Prof. Rudolph Belling’in öğrencisi olan İlhan Koman, 1957’de EXPO Fuarı’ndaki Türkiye Pavyonu’nda heykel yapmak üzere aldığı çağrı üzerine Brüksel’e gitti. 1958’de İsveç’e yerleşen ve 1965’te iki direkli bir Baltık ticaret ve kargo gemisi olan M/S Hulda’yı alarak 1905 yapımı bu yelkenli gemiyi evi ve atölyesi olarak restore etti. Sanatçı 1986 yılında ölümüne dek Drottningholm’da bu gemide yaşadı ve üretti. Oğlu Ahmet Koman tarafından Türkiye’ye getirilen teknede sanatçının eserlerinden oluşan pek çok sergi açıldı. Türkiye sahillerini dolaşan teknenin sanat merkezi olacağı yönünde pek çok haber çıksa da bu bir türlü gerçekleştirilemedi. Hulda şu anda Haliç’te ilgi bekliyor.

patronlardunyasi.com