Hesap tutmadı Fiskobirlik, fındığı zararına satıyor

Fındığa piyasa değerinin üstünde fiyat veren birlik, alıcı bulamayınca 7 Yeni Türk Lirası'ndan topladığı ürünü 6,50 YTL'den satışa çıkardı. Fındık serbest piyasada 4,50 yeni lira iken birdenbire 7 YTL’ye yükselten birlik, aylardır kapısında nöbet tutan alacaklıların beklediği ödemeyi yapmak için zararına satış yapmaya başladı. İhaleye çıkarılan 2005 ürünü 10 bin ton fındığın 6,50 YTL'den alıcı bulup bulamayacağı merak ediliyor. Hazine'ye ağır bir yük getiren tarım satış kooperatifleri ve birliklerinin kendi ayakları üzerinde durabilmesi için devlete olan borçları sıfırlanarak ticarî bir işletme mantığıyla hareket etmesi istenmişti.

Bu çerçevede geçtiğimiz aylarda yeniden yapılandırılan Fiskobirlik'in yaklaşık 2 milyar YTL'lik borcu Hazine'ye devredilmişti. Kurumun Destekleme Fiyat İstikrar Fonu kaynaklarından kredilendirilmesinin de önüne geçilmişti. Yeniden yapılandırmayla birlikte devlet tarafından desteklenmesine son verilen kuruluş, üreticiye olan borcunu ödemekte zorlanıyor. 2005’te bugüne kadar 340 milyon YTL tutarında alım gerçekleştiren Fiskobirlik, bu paranın ancak 180 milyon yeni lirasını ödeyebildi. Halen üreticiye 160 milyon YTL borcu bulunuyor. Birlik, yapacağı ‘zararına satış'la 3 bin YTL'nin altında alacağı olan 10 bin üreticinin borcunu kapatmayı hedefliyor. Devlet tarafından kaynak aktarımının durdurulduğu Fiskobirlik, sık sık tartışmaların odağına oturuyor. Parasını alamayan fındık üreticisinin tepkisini çeken kuruluş, adres olarak ise hükümeti gösteriyor. Sanayi ve Ticaret Bakanı Ali Coşkun ise Fiskobirlik'i borçsuz hale getirdiklerini ve bundan sonra kendi ayakları üzerinde durması gerektiğini söylüyor. Fiskobirlik'in borçlarının Hazine'ye devredildiğini ve kamu kaynaklarından kredi kullanmasının önüne geçildiğini hatırlatan Bakan, “Fiskobirlik'in borçsuz bilançoya sahip olan yönetimi, bundan sonra basiretli bir tacir gibi davranarak özel bankalardan borçlanabilmeli. Artık kamu kaynaklarından borçlanma dönemi bitti.” ifadelerini kullanıyor.

Ancak gelinen noktada özel bankalardan da kredi bulmakta zorlanan Fiskobirlik, üreticiye olan 160 milyon YTL borcunu ödeyemiyor. Karadeniz Bölgesi'nde geçimini fındıktan sağlayan 500 bine yakın çiftçi, 7 aydır Fiskobirlik'ten gelecek paranın yolunu gözlüyor. Bölge milletvekilleri ise sürekli olarak parasını alamayan üreticinin şikayetlerine muhatap oluyor. Fiskobirlik Yönetim Kurulu Başkanı Salih Erdem, kamu bankalarının kendilerine kredi vermemesinden şikayetçi. Erdem, kredi almalarının bazı ihracatçılar tarafından engellendiğini iddia ediyor. Şu anda birkaç banka ile görüşmelerin sürdüğünü kaydeden Birlik Başkanı, “Kredi talebinde bulunduğumuz bankalar ürünün geleceğini fındık tüccarlarına soruyor. Tüccarlar, sıkılmadan, ‘Fındık 3 YTL'ye düşer.' diye korku salıyor. Onun için bankalar tereddüt ediyor. Bu krediyi bulacağız inşallah. Bankalarla görüşmemizde son aşamaya kadar geliyoruz, işte orada birileri araya giriyor. Bu kişiler kredi almamızı engelliyor. Böylece bizi, fındığı ucuz satmaya zorluyorlar.” şeklinde konuşuyor.

Sanayi ve Ticaret Bakanı Coşkun ise Fiskobirlik Başkanı Salih Erdem'in açıklamalarına tepki göstererek, “Birliği yönetme konusunda basiretsizliğe düşenlerin, buna sebep aramaları son derece yersizdir.” ifadelerini kullanıyor. Coşkun, Fiskobirlik'in tamamen özerkleştirildiğine ve yönetimlerin kendi genel kurullarınca belirlenmekte olduğuna işaret ederek, “Yapılan işlemlerin tüm sorumluluğu birlik yönetimlerine aittir. Bu konularda bakan veya bürokratlar olarak, bakanlığının herhangi bir müdahalesi söz konusu değildir.” diyor. Fiskobirlik'in yanlış politika izlediğini savunan isimlerden biri de AK Parti Düzce Milletvekili Yaşar Yakış. Bakan Coşkun ile Karadeniz milletvekillerinin bir araya gelerek toplantı yaptığını anlatan Yakış, birliğin yanlış politika izlediği için bugünkü duruma geldiğini belirtiyor. Yakış, “Fiskobirlik çıkmaza