Garanti nasıl bonus'landı?

Garanti satışı, Türkiye'nin Doğuş'a sunduğu 'bonus'tur

Doğuş Grubu'nun Garanti Bankası'nın yüzde 25.5 oranındaki hissesini dünyanın en büyük gruplarından General Electric'e (GECF) satma kararı (Henüz anlaşma sonuçlanmadı) nasıl yorumlanmak?

Telaffuz edilen rakamlar, Türkiye'nin (felaket habercilerine rağmen) parlayan bir yıldız olma ihtimalinin giderek güçlendiğini gösteriyor.

Yabancıların Türk bankacılık sistemindeki paylan tartışma konusu olmuştu. Yabancılara sınırlama getirilmesini savunanlar arasındayım.

Görüşüm, temelde Türk bankalarının kriz yaralarını henüz sarmaya başladığı ve piyasa değerlerinin düşük kaldığı gerçeğine dayanıyor. Örnekler var; kriz sonrası istikrar programı uygulayan bazı ülkeler, düşük değerli satışları engellemek için, yabancılara 3-5 yıl pazara girmesini engelleyen yasak getiriyor. Ulusal bankaların güçlenmesi, ekonomik istikrarın sağlanması ve deyim yerindeyse bankaların "kelepir fiyatına satılmaması" arzulanıyor.

Garanti Bankası, anlatmak istediğime bir örnek.

Çok değil, 15 ay öncesine dönelim.

İtalyan Intesa Bank, Garanti Bankası'nın yüzde 40'ına (Böylece Doğuş Grubu banka yönetiminden çekilecekti) yaklaşık 800 milyon dolar ödeyecekti. Ön anlaşma imzalanmıştı. Ancak italyanlar'in Garanti Bankası Emeklilik Sandığı'nın risklerini üstlenmemesi üzerine Ferit Şahenk görüşmelerden çekilmişti. O gün Garanti Bankası'nın piyasa değeri 2 milyar dolardı.

Aynı Garanti Bankası bugün 5.5 milyar dolar borsa değeri üzerinden işlem görüyor. (GEFC ile yapılacak anlaşmanın hangi rakam üzerinden gerçekleşeceği bilinmiyor. Ancak bugünkü piyasa değerinin altındaki rakamları kimse telaffuz etmiyor.)

14 ayda ne oldu?
Garanti, dünya tarihinde görülmemiş bir şekilde kâr mı elde etti?

Bankanın sektördeki payı olağanüstü artışlar mı gösterdi?

Başka bir şey oldu.
Türkiye'nin AB üyesi olacağına ve AB normlarına uygun (tüm kurum ve kurallarıyla) bir yapıya kavuşacağına ilişkin inanç arttı. Yabancıların bakış açısı değişti. Ekonomik ve siyasi istikrarla (AKP'nin zaman zaman bozma girişimlerine, yatırım ikliminde iyileşme şağlayamamasına rağmen) ulusal varlıkların pazar değeri tahminlerin ötesinde artmaya başladı. Ülkenin risk algılaması normalleşme yoluna girdi. Şirketlerin değeri yükseldi.

Örnek, Garanti Bankası.
14 ayda, değeri yaklaşık 4 milyar dolar artmış.

Dün, Şahenk, yüzde 40 hisseyi 800 milyon dolara satacaktı. Bugün yüzde 25.5 hisseyi yaklaşık 1.5 milyar dolara şatiyor. Şahenk, 14 ay önce satışa çıkardığı yüzde l hisse karşılığında 20 milyon alacaktı. Şimdi yüzde l'lik Garanti hissesi için 60-70 milyon dolara pazarlık yapıyor.

Bu fark, Türk ekonomisinin, Türk insanının ve AKP'nin (ne kadar eleştirirsek eleştirelim) Doğuş Grubu'na (ve diğerlerine) bonusudur.

Kriz yabancı firmalara, istikrar ise yerli firmalara yarıyor, l milyar dolar için acı reçeteler uygulayan IMF gibi kuruluşlarla muhatap olmayı mı tercih edersiniz? Yoksa Türk işadamlarının sermaye birikimi elde etmesine yol açan istikran mı savunursunuz?

Şahenk Doğan'ı solladı, YKB yönetimine selam yolladı!
TEB (BNP Paribas), Dışbank (Fortis