Ermenistan'la ticaret sınır tanımıyor

Büyük ölçüde Gürcistan üzerinden gerçekleştirilen ticaret, gıda, temizlik ve inşaat ürünlerinde yoğunlaşıyor.

Türkiye ile Ermenistan arasında bir süre önce paraf edilen protokollerin ardından iki ülkenin sınır kapılarının açılıp açılmamasıyla ilgili tartışmalar da gündemdeki yerini koruyor.

Ermenistan ile sınır kapılarının kapatıldığı 1993 yılında Türkiye'nin dış ticaret hacmi 44,7 milyar dolar düzeyinde bulunuyordu. Bu dönemde Ermenistan ile yapılan ticaret ise Türkiye'nin toplam dış ticaret hacminin yüzde 1'ini oluşturuyordu.

Türkiye, Ermenistan'a başta gıda ve tekstil ürünleri olmak üzere 4 milyon 148 bin dolarlık ihracat, 319 bin dolarlık da ithalat yapıyordu.

Gayri resmi rakamlara göre Türk iş adamları, Ermenistan'a yılda ortalama 200 milyon dolarlık ihracat yapıyor; Ermenistan'dan ise yılda ortalama 4-5 milyon dolarlık hurda metal ve bazı değerli madenler ithal ediyor.

Ermenistan'ın dış ticaretinde Belçika, Rusya, ABD ve İran önemli yer tutuyor. Ermenistan bu ülkelere elmas, hurda metal, konyak ve bakır madeni ihraç ederken yine bu ülkelerden doğalgaz, petrol, tütün, gıda ve tekstil ürünleri ithal ediyor.

TÜRK MALLARINI TERCİH EDİYORLAR

Türk-Ermeni İş Geliştirme Konseyi (TABDC) Eş Başkanı Kaan Soyak, hükümetin Ermenistan ile ilişkilerin iyileştirilmesine yönelik politikalarını değerlendirdi.

Sınır kapılarının kapalı olmasına rağmen Ermenistan ile Türkiye arasındaki yıllık ticaret hacminin yaklaşık 200 milyon dolar olduğunu ifade eden Soyak, bu rakamın büyük kısmını ise Türkiye'den Ermenistan'a satılan malların oluşturduğunu belirtti.

Ermenistan'ın, İran ve Gürcistan'a açık olan iki sınır kapısının bulunduğuna işaret eden Soyak, İran'dan gelen malların kalitesinin düşük olması nedeniyle Ermenilerin bu ülkeden çok fazla mal almadıklarını, genellikle Türk mallarını tercih ettiklerini söyledi.

Sınır kapılarının kapalı olması nedeniyle Ermenistan ile Türkiye arasındaki ticaretin Gürcistan üzerinden yapıldığını anlatan Soyak, şöyle konuştu:
''Eskiden iki ülkenin ticareti yapılırken araya ya Gürcüler ya da İranlılar giriyordu. Alıcı ve satıcı olan Türkler ve Ermeniler birbirlerini tanımıyordu. Bizim ilk kuruluş amacımız, iki ülkenin alıcı ve satıcılarını direkt olarak görüştürebilmekti. Örneğin Ermeniler Türkiye'den bardak ithal edecekler. Ermenistan'dan alıcı geliyor ve bardağı beğenirse nakliye masraflarını yarı yarıya anlaşıyorlar. Daha sonra Ermenilerin Gürcistan'da anlaşmalı oldukları firmaya bu bardaklar gönderiliyor. Ermeniler de Gürcistan'a gidip malı alıyor.''

Ermenistan'ın bugün yıllık ticaret hacminin 2 milyar dolar olduğunu ifade eden Soyak, sınırların açılması halinde Türkiye'nin bu ülkeye ilk etapta yılda 400 milyon dolarlık ihracat yapabileceğini kaydetti.

AA