Devlete de kaçak akaryakıt

Türkiye'yi 10 yılda 20 milyar dolar zarara uğratan akaryakıt kaçakçılığının, toplumun her noktasına nasıl nüfuz ettiğini, Meclis komisyonunun hazırladığı rapor gözler önüne serdi.

Önceki gün ana hatlarıyla kamuoyuna açıklanan raporun ayrıntılarına Zaman ulaştı. Buna göre, kaçak akaryakıt sadece sokaktaki vatandaşların değil, devlet erkanının makam araçlarında da kullanılmış.

Raporda, kaçak akaryakıtın yüksek oranda indirim yapılarak resmi kuruluşlara satıldığı vurgulanıyor. Bu kurumlar arasında Başbakanlık, İçişleri, Sağlık, Maliye ve Bayındırlık bakanlıkları, Özelleştirme İdaresi Başkanlığı ile Yükseköğretim Kurulu ve belediyeler de yer alıyor. Meclis Akaryakıt Kaçakçılığını Araştırma Komisyonu raporunda kaçakçılığın ulaştığı nokta hakkında çarpıcı bilgiler yer alıyor. Toplam 310 sayfayı bulan ve AK Parti ile CHP'li milletvekillerinin oybirliği ile hazırlanan rapor, Meclis Başkanlığı'na sunuldu. Raporun ‘Kamu Kurumu Akaryakıt İhalelerinde Yüksek İskontolu Sözleşmeler' başlıklı bölümünde, resmi kurumlara 2003 ve 2004 yıllarında satışı yapılan mazot, benzin ve fuel-oil gibi ürünlerin kaçak olduğu belirtildi. 100 milyarın üzerindeki ihaleleri inceleyen komisyon, resmi kurumlara kaçak akaryakıt satılmasını bayi kârlarını karşılaştırarak tespit etti. Akaryakıt ürünlerinde normal indirim oranı yüzde 5 ila 8 iken, kamu kuruluşlarına yüzde 42 iskonto ile akaryakıt satılmış. Raporda, kamu ihalelerinde bayi ve dağıtıcı şirket kâr payı oranları dikkate alındığında ticari icaplara uymayacak şekilde yüksek indirimli olarak mal satıldığına dikkat çekildi.

Kamu kurumları, 2003-2004 yıllarında tutarı 100 milyarı aşan akaryakıt satın aldı. TBMM Akaryakıt Kaçakçılığını Araştırma Komisyonu, Kamu İhale Kurumu'ndan akaryakıtın nerelerden ve hangi indirimlerle alındığı bilgisini aldı. Buna göre, 2003-2004 yıllarında kamu kurumlarının akaryakıt alımları sebebiyle açtıkları ihalelerde kırım oranı yüzde 42'leri buluyor. Komisyon'a göre, yüzde 11'in üzerindeki indirim yüksek iskonto ve bu oranda kâr edilmesi mümkün değil. Raporda, bunun gerekçesi şöyle açıklanıyor: "Çünkü kayıt dışı olmaksızın yasal olarak bir akaryakıt bayii veya dağıtıcı şirketinin bu oranlarda iskonto yaparak mal satması mümkün değildir. Bu nedenle söz konusu ihalelerin, ilgili kamu kurumunun bağlı olduğu bakanlık teftiş kurulları tarafından araştırılması ayrıca yüksek iskonto veren şirketlerin akaryakıt kaçakçılığı yaptığı karinesi ile gerek kolluk güçleri gerekse diğer yetkili denetim birimleri tarafından incelenmesi ve ayrıca Kamu İhale Kurumu'nca bu ve benzeri konularla ilgili olarak re’sen soruşturma yapılabilmesi için 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nda değişiklik yapılmalıdır.”

Bu arada, Meclis komisyonunun hazırladığı raporda soruşturma açılması istenen eski Maliye bakanlarından Zekeriya Temizel, akaryakıt kaçakçılığıyla hiçbir ilişkisinin olmadığını açıkladı. Temizel, 'suç belirtilmeden suçlu ilan edildiğini' savundu.

Ömer Şahin/Zaman